Geri Dön

Türkiye Türkçesinde isim-fiillerle kurulan bağımlı cümleler

Subordinated clauses with nominal function in Turkish

  1. Tez No: 722851
  2. Yazar: GÜLDEREN TOKMAK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EROL ÖZTÜRK, PROF. DR. EMİNE YILMAZ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 141

Özet

Türkçede bağımlı cümle kuruluşlarında sıkça kullanılan fiilimsi türlerinden biri de isim-fiillerdir. İsim-fiiller şimdiye kadar genelde biçim bilgisi temelli pek çok araştırmanın konusu olmasına rağmen bu eklerin sözdizimsel özelliklerini tüm yönleriyle ele alan müstakil bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışmada, Türkiye Türkçesinde isim-fiil ekleriyle kurulan bağımlı cümle yapıları sözdizimsel düzlemde incelenmiştir. Dilbilim kuram ve yöntemlerinden faydalanılarak hazırlanan bu çalışmada ad işlevli bağımlı cümle yapıları; temel cümleye bağlanma yöntemleri, kendi içlerindeki sözcük dizilişleri, temel cümleye göre sözdizimsel konumları ve özne-yüklem uyum özellikleri açısından ele alınmıştır. Çalışmada ad işlevli bağımlı cümleler, sözdizimsel özelliklerinin yanında tipolojik ve anlamsal özellikleri açısından da değerlendirilmiştir. Çalışmanın örneklem kısmında veritabanı olarak Türkçe Ulusal Derlem, Türkiye Türkçesinde Fiilimsiler ve The Turkish Corpus kullanılmış, gereken durumlarda günlük konuşma dilinden de faydalanılmıştır.

Özet (Çeviri)

One of the verbal types that are frequently used in subordinated clause constructions in Turkish is verbal-nouns. Although verbal nouns have been the subject of many morphology-baced studies, no independent study has been carried out that deals with all aspects of the syntactic features of these suffixes. In this study, subordinated clause structures in Turkish formed with verbal-noun suffixes have been examined on the syntactic level. In this study, which is designed by making use of linguistics theory and methods, subordinated clause structures with nominal functions are discussed in terms of connecting methods to the main sentence, and subject-verb compability features. In the study, subordinated clauses with nominal functions have been evaluated in terms of their typological and semantic properties as well as their syntactic properties. In the sample part of the study, Turkish National Corpus, Verbals in Turkish and The Turkish Corpus have been used as database, and also daily spoken language, have been used when it is necessary.

Benzer Tezler

  1. Kırgız Türkçesi ve Türkiye Türkçesinde bir hareketi karşılayan birleşik fiiller (isim+yardımcı fiil)

    Complex verbs that express action in Kyrgyz and Turkish languages

    MEHMET YALÇINKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURUL SAGINBAYEVA

  2. Orta Türkçede fiilimsiler

    Verbalia suffixes in Middle Turkic

    NESRİN BAYRAKTAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÜLKÜ ÇELİK ŞAVK

  3. Kutadgu Bilig'deki birleşik fiillerin Kırgız Türkçesindeki birleşik fiiller ile karşılaştırılması

    Coparing of compound verbs between modern Kyrgyz language and the poem Kutadgu Bilig

    ALİYNA AYAZBEKOVA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DilbilimKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi

    Türkoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GÖKSEL ÖZTÜRK

  4. Türkiye Türkçesinde isimlerin fiillerle kurduğu eşdizimler (Türkçe sözlük'teki P-Z madde başları)

    The collocations of nouns with verbs in Turkeys Turkish (P-Z headings in Turkish dictionary)

    SEMA YAKASIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NUH DOĞAN

  5. Özbek Türkçesinin leksikolojisi

    Başlık çevirisi yok

    SELAHİTTİN TOLKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Eski Türk Dili Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURİ YÜCE