Güneydere (Bayburt) Plütonu'nun petrografik ve jeokimyasal özellikleri
Petrographical and geochemical features of the Güneydere (Bayburt) Pluton
- Tez No: 724177
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ALİ GÜCER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gümüşhane Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 74
Özet
Doğu Pontid Orojenik Kuşağı (Doğu Sakarya Zonu), Anadolu Levhasının şekillenmesinde jeolojik olarak önemli bir rol oynayan Alp-Himalaya orojenezinin etkisi ile oluşmuş olup farklı türde magmatik kayaları içermesi bakımından önemli bir alan konumundadır. Özellikle Karbonifer yaşlı plütonlar, doğu Pontidlerin güney kesiminde, daha geniş mostralar halinde ve daha yaygın olarak gözlenmektedir. Bu çalışma, Bayburt'un (KD Türkiye) Güneydere Köyü ve çevresinde yer alan granitik kayaçlar üzerinde yeni petrografik ve tüm-kayaç jeokimyasal veriler sunmaktadır. Bununla birlikte, bu kayaçların oluşumunda önemli rol oynayan kaynak bölge, petrolojik süreçler ve jeodinamik ortam da tartışılmıştır. Yaklaşık 5 km2'lik bir alanı kapsayan Karbonifer yaşlı Güneydere Plütonu, çalışma alanında Jura öncesi temeli temsil etmekte ve uyumsuz olarak Erken-Orta Jura volkanoklastik ve volkanik kayaçlar ile Geç Jura-Erken Kretase kireçtaşları tarafından örtülmektedir. Güneydere Plütonu esas olarak granit/granit porfir ve aplit, daha az oranda ise granodiyorit ve kuvarslı monzonit türü kayaçlardan meydana gelmektedir. Kayaçlar yüksek SiO2 içeriklerine (%60.43-75.51) ve yüksek K'lu kalk-alkaliden şoşonitiğe kadar uzanan bir afiniteye sahip olup I-tipi bir kaynaktan itibaren türemiştir. Granitik kayaçlar matalümin-peralümün karakterli olup çarpışma sonrası volkanik yay granitoyidleri ile benzerlik göstermektedir. Ana ve iz element trendleri, kayaçların oluşumunda plajiyoklas, hornblend, biyotit, apatit ve Fe-Ti oksit mineral fraksiyonlaşmasının önemli rol oynadığını göstermektedir. Kayaçların gelişiminde başlıca fraksiyonel kristallenme, az oranda ise asimilasyon±magma karışımının rol oynadığı ortaya konmuştur. Zirkon doygunluk sıcaklıkları düşük ilksel magma sıcaklıklarını yansıtmaktadır. Elde edilen tüm veriler Karbonifer yaşlı Güneydere Plütonu'nun ana magmasının alt/orta kıtasal kabuk kayaçlarının kısmi ergime sonucu türediğini ve kıtasal magma odasında farklılaşarak yerleştiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The Eastern Pontide Orogenic Belt that formed during the Alpine-Himalayan orogeny which geologically plays an important role in the formation of the Anatolian Plate, is a significant area in terms of containing different igneous rocks. Particularly, Carboniferous plutons are widely observed in larger outcrops and more commonly in the southern part of eastern Pontides. This study presents new petrography and geochemical data on granitic rocks in the Güneydere area of Bayburt. In addition, the source region, petrological processes, and geodynamic environment, which play an important role in the formation of rocks, are also discussed. The rocks, which include an area of approximately 5 km2, represent the pre-Jurassic basement in the study area and are unconformably overlain by Early-Middle Jurassic volcanoclastics and Late Jurassic-Early Cretaceous limestones. They mainly consist of granite/granite porphyry and aplite, to a lesser extent granodiorite and quartz monzonite. Rocks have high SiO2 contents and high K calc-alkali to shoshonitic affinities and have been derived from an I-type source. The rocks are metalumine-peralumine in character and are similar to post-collisional volcanic arc granitoids. Geochemical element trends show that plagioclase, hornblende, biotite, apatite, and Fe-Ti oxide mineral fractionations play an important role. It has been revealed that fractional crystallization and assimilation±magma mixing processes play a role in the development of granites. Zircon-saturation temperatures reflect lower initial magma temperatures. All obtained data suggest that parental magma of rocks have evolved from lower/middle crust-derived melts as a result of partial melting and differentiated and emplaced in the continental magma chamber.
Benzer Tezler
- Sürmene-Bayburt kervan yolu üzerinde yer alan han yapıları ve mimari özellikleri
Khan structures and architectural structuring on Surmene-Bayburt caravan road
IŞIN İREM AKTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkKaradeniz Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FULYA ÜSTÜN DEMİRKAYA
- Bayburt yöresi kayaçlarının yapısal özellikleri
Structural features of the bayburt region rocks
HÜNKAR DEMİRBAĞ
Doktora
Türkçe
2023
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TEKİN YÜRÜR
- Doğu pontid güney zonundaki (Bayburt - Demirözü) metamorfit - ofiyolit birliğinin (pulur masifi) jeotektonik anlamı
Başlık çevirisi yok
YILMAZ ERDAL HABİBOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1989
Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN BEKTAŞ
- Pulur masifi doğru kesiminin (Sakızlı, Saraycık ve Kurugüne Köyleri dolaylarının) metamorfizması ve jeolojik evrimi
Başlık çevirisi yok
MUTLU GÜRLER
Yüksek Lisans
Türkçe
1996
Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİM GENÇ
- Gümüşhane il merkezindeki Türk- İslam devri mimari eserler
The buildings of Turkish- İslamic period in city of Gümüşhane
İSMAİL HACIAHMETOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
MimarlıkAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET TUNÇEL