Türkiye Türkçesi ve Azerbaycan Türkçesinde başta bulunan organ adlarını içeren deyimlerin şekil ve söz dizimsel özellikleri
Morphological and syntactic features of idioms composed of the head organ names in Turkey, Turkish and Azerbaijan Turkish
- Tez No: 724821
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKİN GULUSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kafkas Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Azerbaycan Türkçesi ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 378
Özet
Deyimler, milletlerin kendine özgü yaşayış biçimlerini, gelenek ve göreneklerini, sosyal, kültürel ve dini değerlerini yansıtan özlü sözlerdir. Toplumun, dillerini kullanım şekillerine göre“az sözle çok şey anlatma”usulüyle, içerisinde gerçek ve mecazlı ifadeler barındıran, söz birleşmeleri vasıtasıyla içinde bulunulan durumu doğrudan ve daha kısa bir yolla ifade etme şeklidir. Çalışmamızda, konu üzerine kaynak bakımından temelde aynı dil ailesine bağlı bulunan Türkiye Türkçesi ve Azerbaycan Türkçesi söz varlığı içerisinde yer alan başta bulunan organ adlarını içeren deyimlerin şekil ve sözdizimsel özellikleri üzerine bir inceleme yapılmıştır. Organ adları ile sınırlandırılan deyimlerin; her iki lehçede de karşılıklı olarak taranması, elde edilen veriler eşliğinde aynı ve farklı deyimlerin ayrıştırılması, anlamı bilinmeyen kelimelerin deyimler içerisinde net çeviri yahut kelime bazında açıklanması sağlanmıştır. Bu sayede sözcük farklılıklarının, deyim yapılarını ne denli etkilediği tespit edilmiştir. Bu hususta daha önce detaylı bir çalışmanın yapılmaması, kaynak alanının genişlemesi açısından bilime önemli bir katkıda bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Idioms are aphorisms that reflect the distinctive lifestyles, customs and traditions of nations, and their social, cultural and religious values. It is also the society's way of expressing the situation directly and in a shorter way, by means of word combinations, which contain real and figurative expressions, with the method of“saying a lot in few words (concision)”in terms of the way they use their language. In our study, an analysis has been made on the morphological and syntactic features of the idioms made with the names of the head organs and the analysis has been based on the vocabulary of Turkey Turkish and Azerbaijan Turkish, which are basically connected to the same language family in terms of source. In the study, the idioms limited to the names of the organs belonging to the head have been mutually scanned in both languages, the same and different idioms have been classified on the basis of the data obtained, and the words with unknown meanings have been explained in a clear translation or word-based in idioms. In this way, it has been determined how much the word differences affect the idiom structures. Considering the lack of a detailed study on this subject before, the study aims to make an important contribution to the field in terms of enriching the source area.
Benzer Tezler
- Türkiye Türkçesi ve Azerbaycan Türkçesindeki benzer deyimlerin karşılıklı görünümü
A Comparison of similar idioms in Turkey Turkish and Azerbaijani Turkish
UĞUR BİLGE
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. CAN ÖZGÜR
- Türkmen Türkçesi ve Türkiye Türkçesi atasözlerinde geçen dinî terimlerin karşılaştırılması
The comparison of religious terms in Turkmen Turkish and Turkish of Turkey proverbs
TUĞÇE BURCU DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE YÜKSELEN PELER
- Molla Nasreddin Dergisi'nde söz varlığı incelemesi (1909)
Examination of the vocabulary in the Molla Nasreddin Magazine (1909)
BANU DEMİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıKarabük ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TÜRKAN GÖZÜTOK
- Azerbaycan Türkçesinin söz varlığının Türkiye Türkçesi ile karşılaştırılması
Comparison of Azerbaijani Turkish and Turkey Turkish vocabulary
GÜNSEL BARIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DilbilimPamukkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEYHUN VEDAT UYĞUR
- Köroğlu Destanı (Azerbaycan varyantı) inceleme-metin
Başlık çevirisi yok
GÜLŞEN SEYHAN
Doktora
Türkçe
1990
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiEski Türk Dili Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM ERGİN