Klasik Türk şiirinde halk hikayelerinin imge olarak kullanımı
Use of folk tales as images in classical Turkish poetry
- Tez No: 724888
- Danışmanlar: PROF. DR. NAMIK AÇIKGÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2019
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu çalışmada klasik Türk şiiri metinlerinde imge kurgulaması oluşturulurken yararlanılan halk hikâyeleri tespit edilmiştir. Örneklem metodu seçilerek klasik şiir metinleri ile halk hikâyeleri arasındaki ilişkiyi belirlemek ve karşılaştırmak amacıyla 18 divan şairinin gazel nazım biçimiyle yazılan şiirleri incelenmiştir. Yapılan incelemede klasik şiirde işlenen toplam 47 halk hikâyesine atıfta bulunulduğu saptanmıştır. Beyitlerde işlenen bu halk hikâyelerini“Efsanevi Çift Kahramanlı Aşk Hikâyeleri”,“Dini Temalı Halk Hikâyeleri”ve“Destani Halk Hikâyeleri”başlıkları altında atıf tespit edilerek hikâyeler bu başlıklar altında sınıflandırılmıştır. Hikâyelerin inceleme bölümünde tasniflerine göre sınıflandırılan halk hikâyelerinden en fazla efsanevi çift kahramanlı aşk hikâyelerinin zikredildiği saptanmıştır. Bu hikâye başlığı altında popüler olan; Hüsrev ü Şirin, Leylâ vü Mecnûn, Yûsuf u Züleyhâ gibi halk hikâyelerin sıkça göndermede bulunulduğu görülür. Aynı zamanda dini temalı halk hikâyeleri başlığı altında bulunan Kısasü'l Enbiyâ hikâyelerinde sıkça zikredildiği saptanmıştır. Destanî halk hikâyeleri ise bu türler içinde en az zikredilen başlığı oluşturulduğu görülmüştür. Son bölümde ise incelenen hikâyelerle ilişkili kelime ve kavram listelenmiştir. Böylelikle klasik Türk şiirinin halk hikâyeleriyle ilişkili olduğunu gösteren bir veri tabanı kurulmuştur. Yapılan tüm bu göndermeler üzerinden klasik Türk şiirinde kullanılan halk hikâyelerinin imge/mazmun kurgulama safhasında şiire kattığı mana zenginlikleri tespit edilerek açıklanmıştır.
Özet (Çeviri)
In thepresent study, folk tales used in creating image in classical Turkish poetry texts were identified. The poems of 18 divan poets written in ghazelstyle were examined to identify and compare the relations between classical poetry texts and folk tales by choosing the sampling method. In thisprocess, it was found that a total of 47 folk tales in classical poetry were referenced. These folk stories, which were mentioned in couplets, were identified and classified under the titles of“Legendary Love Stories with Double Heroes”,“Folk Stories with Religious Themes”, and“Epic Folk Stories”. It was found that the legendary love stories with double heroes were mentioned the mostamong the folk tales classified in the analysis of these stories. It was found that folk tales such as“Hüsrev ü Şirin”,“Leyla vü Mecnûn”,“Yûsuf u Züleyha”, which are popular under this storytitle, were frequently referred to. It was also determined that it is frequently mentioned in the stories of“Kısasü'l Enbiyâ”under the title of folk tales with religious themes. It was seen that epic folk tales were the least mentioned title among these types. The words and concepts related to the analyzed stories are listed in the final part. In this way, a database was created showing that classical Turkish poetry is related to folk tales. The richness of meaning that the folk tales used in classical Turkish poetry added to the poem in the stage of image/proposition editing was determined and explained through all these references.
Benzer Tezler
- Ahmed Kuddûsî Dîvânı'nda tarihî ve efsânevî şahsiyetler
Historical and legendary figures in Ahmed Kuddûsî Dîvân
KEVSER CAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELEK DİKMEN
- Şiirli ve manzum Türk Tiyatrosu'nun doğuşu (1866-1908)
The Birth of poetic and verse drama in Turkish Theatre (1866-1908)
AYŞE ULUSOY
Doktora
Türkçe
2003
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
PROF. DR. SADIK TURAL
- Klasik Türk şiirinde kan (XV-XVI. yüzyıl)
Blood in classical Turkish poetry (XV-XVI. century)
SÜMEYYE BİLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMersin ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL NAYİR EKİNCİ
- Muhibbî Divânı'nda kozmik unsurlar
Cosmic elements in Muhibbî Divân
ÖZLEM DEĞİRMENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Türk Dili ve EdebiyatıUludağ Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL KEMİKLİ
- Türk halk şiirinde ve klasik Türk şiirinde sevgili
Beloved in Turkish folk poetry and classical Turkish poetry
SUNA BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET NACİ ÖNAL