Kadirlili Aşık Feymânî'nin (Osman Taşkaya) eserleri üzerine bir sözlük çalışması
A dictionary study on the works of Kadirli Aşik Feymânî (Osman Taşkaya)
- Tez No: 724979
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA TANÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 1330
Özet
Dilde bulunan bütün sözcüklerin bir araya getirilip anlamlandırılmasıyla sözlükler oluşturulur. Dili oluşturan temel öge kelimedir. Kelimeler tek veya belli bir düzen içinde dizilişleriyle kişiler arası iletişimi sağlar. Dilde bulunan kelimeler dilin söz varlığını oluşturur. Kelimelerin çokluğuna göre dilin zenginliği belirlenir. En çok kelimeye sahip dil en zengin dil olarak kabul edilir. Zengin dillerin ifade yetenekleri de güçlüdür. Dilin nesilden nesile aktarımı sözlü ve yazılı edebi eserler sayesinde olmaktadır. Bu aktarım esnasında sözcüklerin kaybolmaması, anlamlarının unutulmaması için bir dildeki sözcüklerin bir araya getirilerek doğru anlamlarının verilmesiyle sözlükler oluşturulur. Sözlükler dillerin hafızasıdır. Dillerin aktarımı sözcükler vasıtasıyla yapıldığından sözcüklerin kullanımı çok büyük önem arz etmektedir. Her insan sözcükleri şu veya bu şekilde kullanır fakat sözcüklerden bir edebi eser vücuda getirmek özellikle şair, yazar ve âşıklara mahsustur. Bu şair, yazar ve âşıklar önemli dil aktarıcılarıdırlar. Sadece dili aktarmakla kalmayıp aynı zamanda hayal güçleri ve kişisel yetenekleri sayesinde sözcüklerin kullanım alanlarını da genişletip geliştirerek dilin büyümesini sağlayan bu sanatçılardan bir tanesi de Âşık Feymânî'dir. Bu araştırmada Âşık Feymânî'nin eserleri üzerine bir sözlük çalışması konu olarak alınmıştır. Kitaplarda bulunan şiirler ve âşık hikâyeleri tek tek bilgisayar ortamında yazılmış, Cibakaya programı ile dizini çıkarılmıştır. Sonra eserlerde bulunan kelimelere anlamları ve bir örnek verilmiştir.Eserlerde kullanılan yabancı kökenli kelimelerin hangi dilden olduğu da parantez içinde verilmiştir. Sözcüklerin hangi kavram alanına girdiği açıklamadan önce belirtilmiştir. Sonuç olarak Âşık Feymânî'nin kullandığı kelimeler, türettiği ve ürettiği sözcükler yanında halk ağzında kullanılan kelimelerle Türk diline sağladığı katkılar görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Dictionaries are created by bringing together all the words in the language and giving them meaning. The basic element that makes up the language is the word. Words provide interpersonal communication with their arrangement in a single or in a certain order. The words in the language form the vocabulary of the language. The richness of the language is determined by the abundance of words. The language with the most words is considered the richest language. Expressive abilities of rich languages are also strong. The transmission of language from generation to generation is through oral and written literary works. During this transfer, dictionaries are created by bringing the words in a language together and giving their correct meanings so that the words are not lost and their meanings are not forgotten. Dictionaries are the memory of languages. Since the transfer of languages is done through words, the use of words is of great importance. Every person uses words in one way or another, but creating a literary work from words is especially reserved for poets, writers and minstrels. These poets, writers and minstrels are important language transmitters. Âşık Feymânî is one of these artists who not only transfers the language, but also expands and develops the usage areas of words, thanks to their imagination and personal abilities. In this research, a dictionary study on the works of Âşık Feymânî was taken as the subject. The poems and lover stories in the books were written one by one in the computer environment and indexed with the Cibakaya program. Then, the meanings and an example of the words in the works are given. The language of the foreign words used in the works is also given in parentheses. It is stated before the explanation in which conceptual field the words fall into. As a result, the words that Âşık Feymânî used, the words he derived and produced, as well as the words used in the public dialect, contributed to the Turkish language
Benzer Tezler
- Kadirlili Aşık Abdülvahap Kocaman'ın hayatı ve şiirleri
the life and identity of Kadirlili Abdülvahap Kocaman
FATMA EBRU KAYIRHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Halk Bilimi (Folklor)Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. BEKİR SAMİ ÖZSOY
- Yaşar Kemal'in romanlarında mahalli söyleyişler ve Türkçe bakımından değerlendirilmesi
Local utterance in Yaşar Kemal's novels and evulation of these for Turkish language
MERVE GÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞERİF ALİ BOZKAPLAN
- Claude Adrien Helvétius'un görüşlerinin doğuştancılık-çevre ikilemi çerçevesinde değerlendirilmesi ve eğitimde eşitlik kavramı açısından içerimleri
Evaluating Claude Adrien Helvétius' views within the framework of nature-nurture dichotomy and its implications for the concept of educational equality
ÖZGE CANGÖKCE KOÇ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimin Kültürel Temelleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÜNDER
- Kadirli'de yaylacılık faaliyetleri
Yaylacılık activites in Kadirli
YÜCEL YONCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
CoğrafyaKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET TIRAŞ
- Kadirli – Aslantaş (Osmaniye) dolaylarının cbs tabanlı heyelan duyarlılık değerlendirmesi
Gis based landslide susceptibility assessment of the Kadirli - Aslantaş (Osmaniye) region
SENEM TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA ÇAN