Portföy optimizasyonu yöntemlerinin finansal performansa göre karşılaştırılması: BİST'te bir örnek
Comparison of portfolio optimization methods by financial performance: An example at BİST
- Tez No: 725169
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEVİNÇ GÜLER ÖZÇALIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Maliye, İşletme, Finance, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Gri Tahmin Analizi, Oyun Teorisi, Python, Markowitz Ortalama-Varyans Modeli, Portföy Optimizasyonu, Gray Prediction Analysis, Game Theory, Python, Markowitz Mean-Variance Model, Portfolio Optimization
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Finans Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
Yatırım insan doğasının en temel dürtüsü olan tehlikelerden korunma dürütüsünün bir yansımasıdır. Doğada varolan riskler insanı kendini korumaya itmektedir. Günümüzde risk algısı finansal ihtiyaçlara endekslidir. Nasıl geçmişte insanlar erzaklarını depolayarak gelecekte olabilecek risklerden korundularsa, şimdi de insanlar tasarruflarını biriktirerek gelecek risklerden korunmak istemektedirler. Risklerden korunmak için insanların tercih ettiği en etkili yol tasarruflarını yatırım yaparak değerlendirmektir. Yatırım yaparken yatırımcılar portföyler oluşturmaktadır. Bu sayede farklı araçları bir arada kullanarak hem riski azaltmak hem de getiriyi arttırmak istemektedirler. Yatırımcıların portföy oluşturmada yaşadığı sorunlar özellikle finansal okuryazarlık seviyesi düşük olan yatırımcılar için önemli kayıplarla sonuçlanmaktadır. Varolan farklı optimizasyon yöntemlerinden hangisinin daha etkili sonuçlar verdiği bilinmemektedir. Yapılan bu çalışmada yatırımcıların yaşadığı bu sorunu çözmek için farklı portföy optimizasyon yöntemleri incelenmiş ve bu yöntemler finansal performans çerçevesinde karşılaştırılmıştır. Çalışmada veriseti olarak BIST XULAS endeksinde işlem gören ulaşım sektörü şirketlerinin finansal verileri kullanılmıştır. Kullanılan yöntemler; Gri Tahmin Analizine dayalı olarak oluşturulan oyun teorisi ile yapılan optimizasyon, geleneksel yöntemlerden olan Markowitz ile yapılan optimizasyon ve doğrusal programlamaya dayalı yapılan portföy optimizasyonudur. Literatürde kullanılmakta olan optimizasyon teknikleri kullanılarak farklı uygulamalar içinde en optimal sonucu veren teknik bulunmaya çalışılmıştır. Yapılan çalışma portföy optimizasyon yöntemlerinin finansal performansa göre karşılaştırılması şeklinde uygulanmıştır. Oluşturulan portföyler VIKOR, TOPSIS, WASPAS ve Gri İlişkisel Analiz yötemleri ile hesaplanan finansal performanslara göre kıyaslanmıştır. Çalışmada sonuçlar BORDA sayım yöntemi ile tek bir sonuç altında toplanmıştır. Sonuçlar karşılaştırılarak finansal performansa göre en optimal sonucu veren yöntem seçilmek istenmiştir. Çalışma sonucunda doğrusal programlama ve oyun teorisi ile yapılan optimizasyonun daha etkili sonuçlar verdiği ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Investment is a reflection of the most basic impulse of human nature, the impulse to protect from dangers. The risks that exist in nature push people to protect themselves. Today, risk perception is indexed to financial needs. Just as in the past people were protected from future risks by storing their provisions, now people want to be protected from future risks by accumulating their savings. The most effective way people prefer to protect themselves from risks is to invest their savings. When investing, investors create portfolios. In this way, they want to both reduce risk and increase returns by using different tools together. The problems experienced by investors in creating a portfolio result in significant losses, especially for investors with low financial literacy. It is not known which of the different existing optimization methods gives more effective results. In this study, different portfolio optimization methods were examined to solve this problem experienced by investors and these methods were compared within the framework of financial performance. In the study, the financial data of the transportation sector companies traded in the BIST XULAS index was used as a dataset. The methods used; Optimization with game theory based on Gray Prediction Analysis, optimization with Markowitz, which is one of the traditional methods, and portfolio optimization based on linear programming. By using the optimization techniques used in the literature, it has been tried to find the technique that gives the most optimal result among different applications. The study was applied as a comparison of portfolio optimization methods according to financial performance. The portfolios created were compared according to the financial performances calculated by VIKOR, TOPSIS, WASPAS and Gray Relational Analysis methods. In the study, the results were gathered under a single result with the BORDA counting method. By comparing the results, it was desired to choose the method that gives the most optimal result according to the financial performance. As a result of the study, it has been revealed that optimization with linear programming and game theory gives more effective results.
Benzer Tezler
- Machine learning applications for time series analysis
Zaman serileri analizi için makine öğrenmesi uygulamaları
MERT CAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Matematikİstanbul Teknik ÜniversitesiMatematik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATABEY KAYGUN
- Equity portfolio optimization using reinforcement learning: An emerging market case
Pekiştirmeli öğrenme ile hisse senedi portföyü optimizasyonu: Gelişmekte olan piyasa örneği
MERT CANDAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALP ÜSTÜNDAĞ
- Multivariate stochastic prioritization of dependent actuarial risks under uncertainty
Bağımlı aktüeryal risklerin belirsizlik altında çokdeğişkenli stokastik önceliklendirilmesi
EZGİ NEVRUZ
Doktora
İngilizce
2018
Aktüerya BilimleriHacettepe ÜniversitesiDOÇ. DR. ŞAHAP KASIRGA YILDIRAK
PROF. DR. ASHİS SENGUPTA
- Machine learning applications in portfolio optimization
Portföy optimizasyonunda makine öğrenmesi uygulamaları
FİRDEVS NUR UYKUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFinansal Matematik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜŞRA ZEYNEP TEMOÇİN
