Ortaokul öğrencilerinin fen konularında bilim dilini anlama ve kullanma düzeylerinin geliştirilmesi
Enhancing secondary school students' level of understanding and using the language of science in science subjects
- Tez No: 725631
- Danışmanlar: PROF. DR. HALUK ÖZMEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Trabzon Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 301
Özet
Bu çalışmanın amacı, geliştirilen öğretim materyalleri ve müdahale süreciyle yedinci sınıf öğrencilerinin sözcük dağarcıklarının ve bilim dilini kullanma düzeylerinin geliştirilmesidir. Karma yöntem araştırma desenlerinden içiçe desen ile tasarlanan bu çalışma Trabzon ili Akçaabat ilçesinde yer alan bir ortaokulda eğitim – öğretime devam etmekte olan 30 yedinci sınıf öğrencisi ve bir fen bilgisi öğretmeni ile yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak Fen Sözcük Bilgisi Testi, Fen Sözcüklerinde Anlam Testi, yarı yapılandırılmış mülakat formları, öğretim materyalleri, çizimler, öğrenci ve öğretmen günlükleri ve gözlem formları kullanılmıştır. Araştırma“Hücre ve bölünmeler, Kuvvet ve enerji ve Saf madde ve karışımlar”ünitelerinde gerçekleştirilmiştir. Hücre ve bölünmeler ünitesi hem öğretmen hem de öğrencilerin sürece alışabilmesi için hazırlık ünitesi olarak ifade edilmiştir. Diğer iki ünite ise asıl müdahalenin gerçekleştirildiği üniteler olmuştur. Öğrencilerin sözcüklerin anlamına yönelik cevapları derinlemesine açıklama, yüzeysel açıklama, alternatif kavrama içeren açıklama, günlük dilde ya da farklı alanda açıklama ve anlam ifade etmeyen açıklama ya da boş kriterlerine göre analiz edilmiştir. Çizimler imge sayısı, türü ile yapılan yazılı açıklamaların niteliği dikkate alınarak belirlenen seviyeler altında sınıflandırılmıştır. Gözlem formlarından, günlüklerden ve sözcüklerin kullanım sıklığı gibi diğer araçlardaki sorulardan elde edilen veriler ise betimsel ve içerik analizi ile incelenmiştir. Elde edilen veriler nitel olarak yorumlanırken, her bir kriterdeki frekans değerleri nicel olarak tartışılmıştır. Ayrıca, öğrenci cevaplarının puanlamasından sonra bağımlı örneklem t-testi ve Cohen d etki büyüklüğü değerlerinin hesaplanmasıyla bulgular nicel olarak incelenmiş nitel ve nicel bulgular ilişkilendirilmiştir. Bulgular, öğretim müdahalesinin büyük ölçüde etkileşimli/diyalojik iletişim yaklaşımıyla, açık zincir söylem kalıplarıyla ve öğrenci/öğrenci(ler) diyaloglarıyla yürütülebildiğini göstermiştir. Bu nedenle, tasarlanan öğretim müdahalesinin bilimsel iletişimi ve sosyal etkileşimi destekleyecek nitelikte olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte, öğretim müdahalesinden sonra yüksek Cohen d etki büyüklüğü değerlerinin elde edilmesi müdahalenin öğrencilerin bilimsel sözcük dağarcıklarının ve bilim dilini kullanma düzeylerinin gelişimi üzerinde etkili olduğunun kanıtı niteliğindedir. Günlük dilin, bilim dilinin geliştirilmesi için bir araç olarak kullanılmasının hem anlam oluşturmayı hem de bilimsel iletişim süreçlerini desteklediği belirlenmiştir. Bu nedenle, öğrencilerin okul dışındaki deneyimlerinin ve aşina oldukları dilin bilim dilinin kazanılması için öğrenme ortamlarında kullanılması önerilmektedir. Öğrenci çizimleri incelendiğinde, sözcük ve olayları günlük deneyimleriyle ilişkilendirerek imgelemelerinden, günlük dil ve bilim dilinin hibrit bir yapıda kullanılmasının öğrenme ve dilsel gelişim için faydalı olacağına inanılmaktadır. Sonuç olarak, bilim dilinin içselleştirilmesi ve daha yoğun biçimde kullanılabilmesi için öğrencilerin hem öğretmenleri hem de akranları ile mümkün olduğunca uzun süre diyaloglara katılmalarına ve yoğun iletişim ve etkileşim süreçleri geçirmelerine imkân verilmesi gerektiğine inanılmaktadır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to improve seventh grade students' vocabulary and levels of using the language of science via designed teaching materials and intervention process. This embedded mixed research design study conducted with 30 seventh grade students drawn from a secondary school in the district of Akçaabat, Trabzon. Science Vocabulary Test, Meaning in Science Words Test, semi-structured interviews, teaching materials, drawings, student and teacher journals and observation forms were used as data collection tools. Cell and divisions, force and energy, and pure substances and mixtures subjects were included in the scope of the research. The cell and divisions subject was expressed as a preparatory unit so that both teacher and students could get used to the process. The others were the subjects in which the main interventions were made. Students' responses in regard to meanings of the words were analysed according to deep explanation, superficial explanation, explanation with alternative conception, explanation in everyday language or in a different area, and meaningless explanation or no response criteria. The drawings were classified under the levels determined by considering the number and type of images and the quality of the written explanations. The data obtained from observation forms, journals, and questions in other tools such as using frequencies of the words were analysed with descriptive and content analysis. While the obtained data were interpreted qualitatively, the frequency values in each criterion were discussed quantitatively. Also, the findings were analysed quantitatively by calculating the dependent sample t-test and Cohen d effect size values after the scoring of the student answers, and the qualitative and quantitative findings were correlated. Findings showed that the teaching intervention carried out to a large extent with an interactive/dialogical communication approach, open chain discourse patterns and student/student(s) dialogues. Therefore, it was concluded that the designed teaching intervention had provided scientific communication and social interactions. Further, large effect-sizes of Cohen d values emerged after the teaching intervention, proved the effects of the intervention on evolving the students' scientific vocabulary and levels of the language of science. It has been determined that the use of everyday language as a tool for improving the language of science supported both the meaning-making and scientific communication processes. Hence, it is suggested that students' daily life experiences and the language they are familiar with should be used in learning environments to acquire the language of science. Besides, it is believed that the use of everyday language and science language in a hybrid structure will be beneficial for learning and linguistic improvement, as students described words and events in their drawings by associating their daily experiences. In conclusion, in order for the language of science to be internalized and used more intensively, it is recommended to allow students to participate in dialogues with both their teacher and friends as long as possible.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencilerinin alan ve sıvı ölçme konularında alan dili kullanımlarının incelenmesi
An investigation of using mathematical language of secondary school students on measurement areas and liquid
BERNA ÖZDÜVENCİ YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜHA YILMAZ
- Ortaokul öğrencilerinin çoklu zekâ alanları ve blok tabanlı programlamaya yönelik öz-yeterlilik algılarının incelenmesi
Investigation of secondary school students' multiple intelligences and perceived self-efficiency related to block-based programming
MEDİHA AYŞEN YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiEnformatik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAZIM ZİYA PERDAHÇI
- Farklı düzeylerdeki öğrencilerde kazanılan çevre kavramlarının grup kavram haritaları ile gösterilmesi
Representation of enhanced environmental concepts in students at different levels by group concept maps
TÜRKAN AYBİKE AKARCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMersin Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜKSEL KELEŞ
- Ortaokul beşinci sınıf öğrencilerinin modsal betimlemeleri kullanma becerilerinin değişimi
Change of using skills of modsal representation of secondary school students
NURSEMEN YILMAZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Eğitim ve ÖğretimGiresun ÜniversitesiFen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FUNDA HASANÇEBİ
- İlkokul ve ortaokul öğrencilerinin bilişsel döndürme becerilerinin yakınsak görsel içerikle ölçümünün geçerliliği
A validation study of assessing the convergent spatial cognitive skills of primary and secondary school students
BETÜL ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BAYKAL