Bazı ağaç türlerine ait reaksiyon odunlarının anatomik, kimyasal, optik ve lif morfolojileri açısından karşılaştırılması
Comparison of reaction wood of some tree speciesses in therms of anatomical, chemical, optical and fiber morphologies
- Tez No: 725750
- Danışmanlar: PROF. DR. SAİM ATEŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ağaç İşleri, Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Wood Products, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kastamonu Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Ülkemizin orman varlığı açısından en zengin bölgelerinden biri olan Batı Karadeniz bölgesinin Kastamonu ili, orman endüstrisi ve hammadde üretimi için önemli bir zenginlik kaynağıdır. Çevresel faktörler dikili haldeki ağaçlarda bazı odun kusurlarına neden olmaktadır. Odun kusurları arasında önemli yer tutan reaksiyon odunu, iğne yapraklı ve yapraklı türlerde bazı fiziksel, kimyasal, mekanik, anatomik ve optik farklılıklara neden olmaktadır. Kastamonu'da doğal yayılış gösteren Karaçam (Pinus nigra), Uludağ Göknarı (Abies nordmanniana subsp. bornmuelleriana), Saplı Meşe (Quercus robur) ve Doğu Kayını (Fagus orientalis) türlerinin, reaksiyon odunu oluşmuş gövdelerinden alınan numunelerin, kimyasal, anatomik, lif morfolojisi ve optik özelliklerine ait bazı ölçümler standartlara göre yapılarak, birbirleri ile ve literatür verileri ile karşılaştırmalı analizleri yapılmıştır. Ayrıca her bir odun türüne ait reaksiyon odunu ve karşı odun zonları kurutma öncesi ve sonrası renk değişimleri ölçülerek karşılaştırılmıştır. Karaçam ve Uludağ Göknarı türlerinin holoselüloz miktarları basınç odununda azalırken, lignin içerikleri artmıştır. Holoselüloz miktarındaki azalışın %3-4 civarında olduğu belirlenmiştir. Lignin içeriğindeki artışın ise Karaçam'da %34, Uludağ Göknarı'nda %12 civarında olduğu görülmüştür. Çalışılan yapraklı türlerin ise çekme odunlarında holoselüloz miktarları yüksek ve lignin içerikleri ise düşük bulunmuştur. Holoselüloz miktarındaki artışın Saplı Meşe'de %1 ve Doğu Kayını'nda %4 civarında olduğu ve lignin içeriklerinin Saplı Meşe'de %6, Doğu Kayını çekme odunlarında %15 civarında azaldığı görülmüştür. Traheid hücrelerinin, çalışılan iğne yapraklı ağaçların karşı odunlarında basınç odunlarından uzun olduğu görülmüştür (yaklaşık olarak Uludağ Göknarı'nda %17; Karaçam'da %13). Çalışılan yapraklı ağaçlarda liflerin çekme odunlarında karşı odunlarından uzun olduğu belirlenmiştir. İlkbahar ve yaz odunlarının genişliklerinin Karaçam ve Uludağ Göknarı basınç odununda, Saplı Meşe ve Doğu Kayını türlerinin ise karşı odunlarında fazla olduğu belirlenmiştir. İğne yapraklı ağaçlarda yaş ve fırın kurusu haldeki renk farkın en çok basınç odunlarında; yapraklı ağaçlarda ise çekme odunlarında olduğu tespit edilmiştir. Çalışılan türlerin reaksiyon ve karşı odunlarının anatomik yapıları ile lif, optik ve kimyasal özelliklerinin tümünde farklılıklar gözlemlenmiştir. Basınç odunları lignin oranının fazla olması ve polisakkarit miktarının düşük olmasına sebep olacağından taşıyıcı eleman olarak kullanılması önerilmemekte fakat yüksek lignin içeriği dolayısıyla basınç odunlarının hem su alma ve şişme gibi bazı fiziksel değerleri düşük olacak, hem de küçük ev ve el aletleri, süs eşyaları, oyuncak vb. torna ve frezelik çalışmalar için daha uygun olacağı değerlendirilmektedir. Ayrıca polisakkarit oranları yüksek ve lignin içeriği daha düşük çekme odunlarının ise yüksek mekanik direnç değerleri istenen kullanım yerleri, selüloz ve kâğıt üretimi için değerlendirilmesinin daha uygun olacağı önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Kastamonu province of the Western Black Sea region, which is one of the richest regions of our country in terms of forest assets, is important for the forest industry and raw material production. Reaction wood, which has an important place among wood defects, causes some physical, chemical, mechanical, anatomical and optical differences in coniferous and decideous species. Black pine (Pinus nigra), Relacted Oak (Quercus robur), Eastern Beech (Fagus orientalis) and Uludağ Fir (Abies nordmanniana subsp. bornmuelleriana) naturally distributed in Kastamonu, comparative analyzed. Chemical, anatomical, fiber morphology and wood optical properties of the samples taken from the stems of tree were performed. While holocellulose solubility of Black Pine and Uludağ Fir species decreased in compressione wood, their lignin content increased. It was determined that the decrease in holocellulose solubility was around 3-4%. The increase in lignin content was 34% in Black Pine and 12% in Uludağ Fir. On the other hand, the holocellulose solubility of the tension woods of the studied deciduous species was high and the lignin content was low. The increase in holocellulose solubility decreased by 1% in Reacted Oak and 4% in Eastern Beech, and lignin contents decreased by 6% in Reacted Oak and 15% in Eastern Beech tension woods. Tracheid cells were observed to be longer than the compression woods in the opposite woods of the studied coniferous trees (approximately 17% in Uludağ Fir; 13% in Black Pine). It was determined that the fibers of the studied deciduous trees were longer than the opposite woods in the tension woods. It was determined that the width of the early and late woods was higher in the pressure wood of Black Pine and Uludağ Fir and the opposite wood of the Reacted Oak and Eastern Beech species. In coniferous trees, the color difference in wet and oven-dry state is greatest in compression woods; It has been determined that it is found in deciduous speciesses woods. Some differences were observed in the anatomical structures, fiber, optical and chemical properties of the reaction and counterwood of the studied species. It is not recommended to use compression woods as a carrier elements as the high lignin content and low polysaccharide content will cause low mechanical properties, but due to the absorption and swelling will be low, as well as small household and hand tools ornamental woods, utensils, toys etc. It is considered that it will be more suitable for turning and milling works. In addition, it is suggested that it would be more appropriate to evalute the tension woods with high polysaccharide ratios and lower lignin contect for the areas of use where high mechanical resistance values are required and for the production of cellulose and paper.
Benzer Tezler
- Amasya Ovası ve yakın çevresinin fiziki coğrafyası
The Geography of physical survey in Amasya plain and its environment
HALİL İBRAHİM ZEYBEK
- Demirköy-İğneada longos ormanları ve çevresinin bitki toplumları ve kuruluş özellikleri
The plant communities and structural properties of Igneada floodplain forests and their surroundings
ALİ KAVGACI
- Burdur ili mermer sektörünün kurumsal ve ekonomik yapısı
İnstitutional and economic structure of marble sector in burdur
AHMET SARITAŞ
- Bazı ağaç türlerine ait odunların sıvılaştırılması ve sıvı ürünün kompozisyonunun belirlenmesi
Liquefaction of woods belong to some tree species and determination of composition of liquid product
HAKAN YOĞURTÇU
- Ekonomik öneme sahip bazı ağaç türlerine ait tohumların değişik yöntemlerle dormansilerinin kırılmaları üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
ELİF ARZU ONUR
