17. yüzyılda Avrupa ve Osmanlı'da felsefe ve bilim açısından insan ve evren tasavvurları
Human and universe conceptions in terms of philosophy and science in Europe and the Ottoman thought in the 17th century
- Tez No: 725751
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE KÖKCÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 95
Özet
17. yüzyıl Avrupa'sında düşünürler felsefe ve bilim alanında insan temelli bir sisteme yönelip, bu yaklaşımlar doğrultusunda modern felsefe ve bilimin temellerini atmışlardır. Felsefe ve bilimde atılan bu adımlarla evren ve kozmolojideki genel görüşler değişip yerine yeni bir sistem inşa edilmiştir. Osmanlı'da ise 17. yüzyıla kadar olan dönemde felsefe ve bilim alanlarında öncü bir role sahipken, 17. yüzyıla gelindiğinde Osmanlı'nın yaşadığı siyasi ve toplumsal sorunlardan dolayı duraklama dönemine girmiştir. Dönemin durumu göz önüne alındığında felsefe ve bilim alanında çalışmalar bulunsa da geçmiş dönemlere göre azalma söz konusudur. Ayrıca medreselerde din ile felsefe- bilim çatışmasının meydana gelmesi gelişme açısından diğer bir olumsuz koşulu oluşturmaktadır. Tezimizin konusu bu dönemde felsefe ve bilim alanında Batı ve Osmanlı düşünürlerinin insan ve evren konularını düşünce ve eserlerinde nasıl konumlandığının tespitine dair fikir vermektir. Tezimizin ilk bölümünde 17. yüzyıl Batı filozofları ve bilim adamları Francis Bacon, Thomas Hobbes, René Descartes, Gottfriend Leibniz, ve Benedict Spinoza isimlerini insan ve evren tasavvurları başlığı altında incelerken devamında bilim alanını astronomi, matematik, fizik, biyoloji ve tıp başlıkları altında değerlendirilmiştir. İkinci bölümde ise, 17. yüzyıl Osmanlı felsefesinde İbn-i Haldunculuğun konumuna ve medreselerde felsefe ile bilime verilen öneme değinilmiştir. Kınalızâde Ali Efendi, Sadreddinzâde Mehmet Emin Şirvâni, Melayê Cizîrî, Mir Dâmâd ve Molla Sadrâ'nın insan ve evren görüşlerine yer verilmiştir. Bilim kısmında ise, astronomi, matematik, fizik ve tıp alanları insan ve evren tasavvurları bağlamında ele alınarak, Osmanlı ile Batı dünyasını felsefe ve bilim bağlamında bir karşılaştırması sunulmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In 17th century Europe thinkers turned to a human-based system in the field of philosophy and science and laid the foundations of modern philosophy and science in line with these approaches. With these steps taken in philosophy and science, general views in the universe and cosmology changed and a new system was built instead. In the Ottoman, while it had a leading role in the fields of philosophy and science until the 17th century, it entered a period of stagnation due to the political and social problems experienced by the Ottoman in the 17th century. Considering the situation of the period, although there are studies in the field of philosophy and science, there is a decrease compared to previous periods. In addition, the conflict between religion and philosophy-science in madrasahs is another negative condition for development. The subject of our thesis is to give an idea about how Western and Ottoman thinkers positioned human and universe issues in their thoughts and works in the field of philosophy and science in this period. In the first part of our thesis, while examining the names of 17th century Western philosophers and scientists; Francis Bacon, Thomas Hobbes, René Descartes, Gottfriend Leibniz, and Benedict Spinoza under the title of human and universe conceptions, then the field of science was evaluated under the titles of astronomy, mathematics, physics, biology and medicine. In the second part, the position of Ibn-i Khaldunism in 17th century Ottoman philosophy and the importance given to philosophy and science in madrasas were mentioned. The human and universe views of Kınalızâde Ali Efendi, Sadreddinzâde Mehmet Emin Şirvani, Melayê Cizîrî, Mir Damâd and Molla Sadra were included. In the science part, the fields of astronomy, mathematics, physics and medicine were discussed in the context of human and universe conceptions, and a comparison of the Ottoman and Western world in the context of philosophy and science was tried to be presented.
Benzer Tezler
- Kent konutlarında çocuk odası mekan tasarımı ve mobilyası
Başlık çevirisi yok
DİDEM ERTEN BİLGİÇ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2005
İç Mimari ve DekorasyonMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Sanat Dalı
PROF.DR. ONUR ALTAN
- Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Türkiye'de ilaç yapımı (1930' a kadar)
The Drung production in Turkey from the Ottomans to the republic (until 1930)
EVRİM KAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Bilim ve Teknolojiİstanbul ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEZA GÜNERGUN
- Celal Nuri İleri'nin dini ve içtimai hayata bakışı
Thoughts of Celal Nuri İleri on religion and social life
YUSUF DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNİR KOŞTAŞ
- İstanbul'da günlük yaşam sahnelerinin Türk resim sanatına yansımaları
Reflections on the Turkish painting art of daily life scenes in Istanbul
EVREN KARAYEL GÖKKAYA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2012
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. AYDIN AYAN
- 17. ve 18. yüzyıllarda Osmanlı giyim kültürüne batı giyim kültürünün etkileri
The influences of western clothing culture on that of the Ottomans' during 17th and 18th centuries
TUĞBA TUTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Giyim EndüstrisiBeykent ÜniversitesiTekstil Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. HAMDİ ÜNAL