Fen bilgisi ve kimya ders kitaplarındaki kimyasal gösterimlerin analizi
The analysis of chemical representations in science and chemistry textbooks
- Tez No: 726875
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASENE ESRA YILDIRIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Bu çalışmada, ortaokul fen bilgisi ve lise kimya ders kitaplarındaki kimyasal gösterimlerin analizi amaçlanmıştır. Çalışma da doküman incelemesi yapılarak ortaokul fen bilgisi kitaplarının kimya ünitelerindeki ve lise kimya ders kitaplarındaki kimyasal gösterimler analiz edilmiş, sınıf bazında karşılaştırılmıştır. Veri toplama aracı olarak ortaokul fen bilimleri ve lise kimya ders kitapları kullanılmıştır. Gösterimler Gkitzia, Salta ve Tzougraki (2011)'in geliştirdiği ölçütler ve Akaygün (2018)'ün belirlediği iki ölçüte (süreç ve yapı) göre analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda; fen bilimleri 5., 6., 7. ve 8. Sınıf ders kitaplarındaki kimya ünitelerindeki görsellerde çoğunlukla makroskobik gösterimin kullanıldığı, betimsel özelliklerinin belirsiz olduğu, metin ve görsellerin birbiriyle tamamen ilişkili ve bağlantılı olduğu görülmüştür. 5. ve 7. sınıf ders kitaplarındaki görsellerde çoğunlukla görsel başlık kullanılmazken, 6. ve 7. sınıf ders kitaplarındaki görsellerde çoğunlukla uygun görsel başlık kullanıldığı gözlenmiştir. Görseller çoklu gösterimler arası bağlantı açısından incelendiğinde ise 5. sınıf görsellerinde çoklu gösterim bulunmazken, 6., 7. ve 8. sınıf görsellerindeki çoklu gösterimlerin birbiri ile yeterince bağlantılı olduğu görülmüştür. Lise 9., 10., 11. ve 12. sınıf kimya kitaplarında bulunan görseller incelendiğinde; 9., 10. ve 11. sınıf ders kitabında gösterim türü olarak en çok makroskobik gösterimin, 12. sınıf ders kitabında ise hibrit gösterim belirlenmiştir. Sınıf düzeylerinin tümünde gösterimlerdeki betimsel özelliğin çoğunlukla belirsizken, metin ve görsellerin de çoğunun tamamen ilişkili ve bağlantılı olduğu bulunmuştur. Lise kimya ders kitaplarında genellikle uygun görsel başlık kullanıldığı görülmüştür. Lise kimya kitaplarındaki görseller çoklu gösterimler arası bağlantı açısından incelendiğinde 9. ve 11. sınıf ders kitaplarındaki görsellerde bağlantı yetersizken 10. ve 12. Sınıf kitaplarındaki gösterimlerdeki bağlantının yeterli olduğu gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to analyze chemical representations in secondary school science and high school chemistry textbooks. Within the scope of the study, chemical representations in the chemistry units of secondary school science textbooks and high school chemistry textbooks were analyzed and compared on a class basis. Secondary school science and high school chemistry textbooks were used as data collection tools. The representations were analyzed according to the criteria developed Gkitzia, Salta and Tzougraki (2011) and two criteria (process and structure) determine Akaygün (2018). Result of the study; It has been seen that the images in the chemistry units in the 5th, 6th, 7th and 8th grade science textbooks are primarly used in macroscopic representation, their descriptive features are generally unclear, and the text and images are entirely related and connected. Visual titles are mostly not used in the images in the 5th and 7th grade textbooks, it has been observed that the appropriate visual title is mostly used in the images in the 6th and 7th grade textbooks. It was seen that while there were no multiple representations in the 5th grade visuals, the multiple representations in the 6th, 7th and 8th- grade visuals were sufficiently related to each other. When the visuals in the 9th, 10th, 11th, 12th-grade chemistry books of high school are examined; it was determined that the most macroscopic representation was the type of representation, and hybrid representation in the 12th-grade textbook. While the descriptive feature of the representations could have been clearer at all grade levels, it was found that most of the text and visuals were completely related and connected. When the images in high school chemistry books are examined in terms of the relationship between multiple representations, it is observed that the link in the images in the 9th and 11th-grade textbooks is insufficient, in contrast the connection in the 10th and 12th-grade textbooks is sufficient.
Benzer Tezler
- Fen bilgisi öğretmenlerinin iyonik çözünme konusunu anlamalarında ders kitaplarındaki kimyasal gösterimlerin rolü
The role of chemical representations in textbooks on in-service science teachers' understanding on ioinc dissolving
ÇAĞLA KAPAR KARABACAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BERİL YILMAZ SENEM
DOÇ. DR. BETÜL DEMİRDÖĞEN
- Kimyasal gösterimler: Ders kitaplarında kullanımı ve öğrenmedeki rolü
Chemical represenattions: Use in textbooks and their role in learni̇ng
GÜLŞAH DEMİRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL DEMİRDÖĞEN
- Ders kitaplarındaki kimyasal gösterimlerin öğretmen adaylarının algılamaları kapsamında incelenmesi
Investigation of chemical representations in textbooks within the scope of pre-service teachers' perceptions
AYŞENUR YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HASENE ESRA YILDIRIR
- Lise 9. sınıf biyoloji ders kitaplarında su ve konu ile ilgili öğrencilerde karşılaşılan kavram yanılgıları
Water as a subject in 9 th grade high school biology course book and students? misconceptions about this subject
EMRE TÜRKÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
BiyolojiSelçuk ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYDAR ÖZTAŞ
- Atom ve molekül konusunda kavram yanılgıları ve bunları iyileştirmek için örnek etkinlikler
Misconceptions about atoms and molecules and examplary activities to overcome these
AYŞEGÜL ERGÜN
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SARIKAYA