Geri Dön

Fen bilgisi ve kimya ders kitaplarındaki kimyasal gösterimlerin analizi

The analysis of chemical representations in science and chemistry textbooks

  1. Tez No: 726875
  2. Yazar: BÜŞRA ÇETİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HASENE ESRA YILDIRIR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Balıkesir Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 92

Özet

Bu çalışmada, ortaokul fen bilgisi ve lise kimya ders kitaplarındaki kimyasal gösterimlerin analizi amaçlanmıştır. Çalışma da doküman incelemesi yapılarak ortaokul fen bilgisi kitaplarının kimya ünitelerindeki ve lise kimya ders kitaplarındaki kimyasal gösterimler analiz edilmiş, sınıf bazında karşılaştırılmıştır. Veri toplama aracı olarak ortaokul fen bilimleri ve lise kimya ders kitapları kullanılmıştır. Gösterimler Gkitzia, Salta ve Tzougraki (2011)'in geliştirdiği ölçütler ve Akaygün (2018)'ün belirlediği iki ölçüte (süreç ve yapı) göre analiz edilmiştir. Çalışma sonucunda; fen bilimleri 5., 6., 7. ve 8. Sınıf ders kitaplarındaki kimya ünitelerindeki görsellerde çoğunlukla makroskobik gösterimin kullanıldığı, betimsel özelliklerinin belirsiz olduğu, metin ve görsellerin birbiriyle tamamen ilişkili ve bağlantılı olduğu görülmüştür. 5. ve 7. sınıf ders kitaplarındaki görsellerde çoğunlukla görsel başlık kullanılmazken, 6. ve 7. sınıf ders kitaplarındaki görsellerde çoğunlukla uygun görsel başlık kullanıldığı gözlenmiştir. Görseller çoklu gösterimler arası bağlantı açısından incelendiğinde ise 5. sınıf görsellerinde çoklu gösterim bulunmazken, 6., 7. ve 8. sınıf görsellerindeki çoklu gösterimlerin birbiri ile yeterince bağlantılı olduğu görülmüştür. Lise 9., 10., 11. ve 12. sınıf kimya kitaplarında bulunan görseller incelendiğinde; 9., 10. ve 11. sınıf ders kitabında gösterim türü olarak en çok makroskobik gösterimin, 12. sınıf ders kitabında ise hibrit gösterim belirlenmiştir. Sınıf düzeylerinin tümünde gösterimlerdeki betimsel özelliğin çoğunlukla belirsizken, metin ve görsellerin de çoğunun tamamen ilişkili ve bağlantılı olduğu bulunmuştur. Lise kimya ders kitaplarında genellikle uygun görsel başlık kullanıldığı görülmüştür. Lise kimya kitaplarındaki görseller çoklu gösterimler arası bağlantı açısından incelendiğinde 9. ve 11. sınıf ders kitaplarındaki görsellerde bağlantı yetersizken 10. ve 12. Sınıf kitaplarındaki gösterimlerdeki bağlantının yeterli olduğu gözlenmiştir.

Özet (Çeviri)

This study aims to analyze chemical representations in secondary school science and high school chemistry textbooks. Within the scope of the study, chemical representations in the chemistry units of secondary school science textbooks and high school chemistry textbooks were analyzed and compared on a class basis. Secondary school science and high school chemistry textbooks were used as data collection tools. The representations were analyzed according to the criteria developed Gkitzia, Salta and Tzougraki (2011) and two criteria (process and structure) determine Akaygün (2018). Result of the study; It has been seen that the images in the chemistry units in the 5th, 6th, 7th and 8th grade science textbooks are primarly used in macroscopic representation, their descriptive features are generally unclear, and the text and images are entirely related and connected. Visual titles are mostly not used in the images in the 5th and 7th grade textbooks, it has been observed that the appropriate visual title is mostly used in the images in the 6th and 7th grade textbooks. It was seen that while there were no multiple representations in the 5th grade visuals, the multiple representations in the 6th, 7th and 8th- grade visuals were sufficiently related to each other. When the visuals in the 9th, 10th, 11th, 12th-grade chemistry books of high school are examined; it was determined that the most macroscopic representation was the type of representation, and hybrid representation in the 12th-grade textbook. While the descriptive feature of the representations could have been clearer at all grade levels, it was found that most of the text and visuals were completely related and connected. When the images in high school chemistry books are examined in terms of the relationship between multiple representations, it is observed that the link in the images in the 9th and 11th-grade textbooks is insufficient, in contrast the connection in the 10th and 12th-grade textbooks is sufficient.

Benzer Tezler

  1. Fen bilgisi öğretmenlerinin iyonik çözünme konusunu anlamalarında ders kitaplarındaki kimyasal gösterimlerin rolü

    The role of chemical representations in textbooks on in-service science teachers' understanding on ioinc dissolving

    ÇAĞLA KAPAR KARABACAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BERİL YILMAZ SENEM

    DOÇ. DR. BETÜL DEMİRDÖĞEN

  2. Kimyasal gösterimler: Ders kitaplarında kullanımı ve öğrenmedeki rolü

    Chemical represenattions: Use in textbooks and their role in learni̇ng

    GÜLŞAH DEMİRCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BETÜL DEMİRDÖĞEN

  3. Ders kitaplarındaki kimyasal gösterimlerin öğretmen adaylarının algılamaları kapsamında incelenmesi

    Investigation of chemical representations in textbooks within the scope of pre-service teachers' perceptions

    AYŞENUR YILDIRIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimBalıkesir Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HASENE ESRA YILDIRIR

  4. Lise 9. sınıf biyoloji ders kitaplarında su ve konu ile ilgili öğrencilerde karşılaşılan kavram yanılgıları

    Water as a subject in 9 th grade high school biology course book and students? misconceptions about this subject

    EMRE TÜRKÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    BiyolojiSelçuk Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAYDAR ÖZTAŞ

  5. Atom ve molekül konusunda kavram yanılgıları ve bunları iyileştirmek için örnek etkinlikler

    Misconceptions about atoms and molecules and examplary activities to overcome these

    AYŞEGÜL ERGÜN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    İlköğretim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MUSTAFA SARIKAYA