Sanayi devrimi sonrası kentin ve toplumun distopyaya göçü: Şehir planlama üzerine bir inceleme
The immigration of the city and society to distopia after the Industrial Revolution: A review on urban planning
- Tez No: 727082
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SİNAN TANKUT GÜLHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Şehircilik ve Bölge Planlama, Public Administration, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Sanayileşme, kent, toplum, sınıf, Industrialization, city, society, class
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Göç Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kent Çalışmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Sanayileşme süreci, İngiltere'de ortaya çıktığı 18. Yüzyıl'dan itibaren toplumların ve kentlerin yapısını sürekli olarak değişime uğratmaktadır. Bu değişimin yaşanmasındaki en büyük etken sanayileşme ile birlikte kentlere olan yoğun göçlerdir. Yoğun nüfus artışı barınma ihtiyacını da beraberinde getirmekte fakat kentler bu yoğunlukta nüfus artışlarına yönelik olarak yeterli konuta sahip olmadıkları için ortaya plansız yapılaşmalar çıkmaktadır. Bu sürece batıdaki örneklerinden yıllar sonra katılan Türkiye kentleri de maruz kalmıştır. Bu soruna yönelik olarak Ebenezer Howard 'Garden Cities of Tomorrow' isimli kitabında sanayi kentleri ile kırsal alanın iyi yönlerini birleştirdiği sınıfsız ve sürdürülebilir bir kent planı sunmuştur. Bu gibi planlı kent çalışmaları sanayi kentlerinde ve Türkiye'nin Ankara şehrinde denenmiş fakat alınan sonuçlar en nihayetinde amacından saparak sınıfsal kutuplaşmaları daha da arttırmıştır. Küreselleşme çağına kadar alt sınıfın yaşam alanları kentlerde ortaya çıkmaya devam ederken üst sınıf kentlerin kalabalığından, kirliliğinden ve tehlikelerinden kaçma ihtiyacı hissetmiştir. Böylece yatırımlar kentleri dışında, orta-üst ve üst sınıfın ulaşabileceği alanlara aktarılırken kentler içi boşaltılarak yatırımlardan mahrum bırakılmışlardır. Fakat küreselleşme ve neoliberalizmin etkisi ile üretim merkezlerinin ikinci ve üçüncü dünya ülkelerine, merkezi kentlerden çevre kentlere taşınması kentleri sermaye dönüşüm araçları haline getirmiştir. Böylece kentler kentsel dönüşümler, soylulaştırma, yerinden etme gibi kavramlarla sınıfsal ayrımın merkezleri haline gelmişlerdir. Bu bağlamda batıdaki örneklerde Friedrich Engels, David Harvey, Anthony Giddens, Richard Florida gibi isimlerin, Türkiye'de ise Ruşen Keleş, İlhan Tekeli, Çağlar Keyder gibi literatüre önemli katkıda bulunan isimlerin çalışmalarından yararlanılarak eleştirel bir bakış açısı ile araştırmanın yürütülmesi hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
The industrialization process has been constantly changing the structure of societies and cities since the 18th century, when it emerged in England. The biggest factor in this change is the intense migration to the cities with industrialization. Intense population growth brings along the need for housing, but because cities do not have enough housing for population growth at this density, unplanned settlements emerge. Cities of Turkey, which joined this process years after their western counterparts, were also exposed. To address this problem, Ebenezer Howard presented a classless and sustainable urban plan that combines the good aspects of industrial cities and rural areas in his book 'Garden Cities of Tomorrow'. Such planned urban studies were tried in industrial cities and Ankara city of Turkey, but the results eventually deviated from their purpose and increased class polarization even more. While the living spaces of the lower class continued to emerge in the cities until the era of globalization, the upper class felt the need to escape from the crowds, pollution and dangers of the cities. Thus, while investments were transferred to areas accessible to the middle-upper and upper-class outside their cities, the cities were emptied and deprived of investments. However, with the effect of globalization and neoliberalism, the transfer of production centers to second and third world countries, from central cities to surrounding cities, has made cities a means of capital transformation. Thus, cities have become centers of class distinction with concepts such as urban transformations, gentrification and displacement. In this context, it is aimed to conduct the research with a critical point of view by making use of the works of names such as Friedrich Engels, David Harvey, Anthony Giddens, Richard Florida in the examples in the west, and those who contributed significantly to the literature such as Ruşen Keleş, İlhan Tekeli, Çağlar Keyder in Turkey.
Benzer Tezler
- Bir metafor olarak köpük kent
Foam city as a metaphor
SABRİYE DERYA YÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM AKSOY
- Kentsel tasarım ve karma kullanım politikaları
Urban design and mixed use policies
ARDA CAN BUZE
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜZİN KONUK
- Endüstri devriminin 1950 sonrası Türk heykel sanatına yansıması
The Reflection of industrial revolution to Turkish sculpture after 1950
N. MELİS ÖZAKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Güzel Sanatlarİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYLA ÖDEKAN
- Liman kentlerinde koruma ve yaşatma prensipleriyle değerlendirilen gemi inşa endüstrisi yapıları: Tersane-i Amire üzerine yeni bir senaryo 'Haliç tersanesi bilinç platformu'
Buildings of shipyard industry evaluated with conservation and preservation principles in port cities: New scenario about Tersane-i Amire- Haliç shipyard awareness platform
ESİN SARIMAN ÖZEN
Doktora
Türkçe
2014
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesiİç Mimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SAADET AYTIS
- Kentsel dönüşüm sürecinde kentsel peyzaj değerleri analizi; İzmir-Bayraklı kentsel dönüşüm alanı örneği
Analysis of urban landscape values during urban renewal process; case study of Izmir-Bayrakli urban renewal area
AYŞE KALAYCI ÖNAÇ
Doktora
Türkçe
2017
Peyzaj MimarlığıEge ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TANAY BİRİŞÇİ