Bâ Alevî tarikatı ve temel esasları
Bâ 'Alawiyye order and its principles
- Tez No: 727214
- Danışmanlar: PROF. DR. VAHİT GÖKTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Tasavvuf, Bâ Alevî, Aleviyye Tarikatı, Yemen, Terim, Hadramevt, Ayderûsiyye, Haddâdiyye, Attâsiyye, Sufism, Bâ 'Alawiyye, Alawiyya Order, Yemen, Tarim, Hadramawt, Aydarûsiyye, Haddâdiyya, Attâsiyya
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 477
Özet
Bu Çalışmada hicrî VII. asırda Yemen'in Terim şehrinde kurulan Bâ Alevî tarikatı, kolları, şeyhlerinin eser ve tasavvufî görüşleri incelenmiştir. Tarikatın kurucusu, el-Fakîhu'l-Mukaddem ve el-Üstâzu'l-Âzam lakaplarıyla tanınan Muhammed b. Ali'dir. Tarikat, Alevî b. Abdullah b. Ahmed b. İsa'ya nisbetle Bâ Alevî veya Aleviyye adını almıştır. Temel öğretileri ilim, amel, vera', havf ve ihlâs olan tarikat, kendine has âdâp, usûl ve erkânlarla müstakil bir hüviyet kazanmıştır. Şâzeliyye ve İmâm Gazzâlî'nin sünnî İslâm metotlarını mezceden yeni bir anlayışı ortaya çıkarmıştır. Silsilesinin tamamının ehl-i beytten meydana gelmesi kendisini diğer tarikatlardan ayıran başlıca özelliklerindendir. Yaklaşık sekiz asır kadar bir geçmişe sahip olan tarikat, zaman içerisinde Âlu's-Sakkâf, Ayderûsiyye, Haddâdiyye, Attâsiyye ve Bâ Fakîh gibi kollara ayrılmış, bu kollar içerisinden de pek çok âlim, sûfî, şair ve düşünür yetişmiştir. İslâmî ilimlere dair özellikle de tasavvuf alanında kaleme aldıkları eserler, İslâm düşünce literatürüne büyük katkı sağlamıştır. Bâ Alevî tarikatı şeyhleri, itikâdî açıdan Eş'arî, fıkhî yönden de Şâfiî mezhebine mensupturlar. Sünnî din anlayışına sahip olan tarikat şeyhleri İslâm'ın yayılması için büyük uğraşlar vermişlerdir. Hindistan, Endonezya, Singapur, Malezya ve Doğu Afrika başta olmak üzere dünyanın farklı bölgelerinde etkili olmayı başararak pek çok kişinin İslâm dini ile tanışmasına vesile oldukları gibi tarikatın o bölgelerde de yayılmasını sağlamışlardır. Pâyitaht'a ilmî seyahatler düzenleyerek Osmanlı Devleti ile de etkileşim içerisinde olan Bâ Alevîler günümüzde az da olsa bu etkileşimi devam ettirmektedirler. Bâ Alevîler, kurdukları medrese, zâviye ve ribâtlarla günümüzde Yemen, Suudi Arabistan, Doğu Afrika, Doğu Asya ve Hint alt kıtası ülkeleri başta olmak üzere dünyanın pek çok yerinde varlığını devam ettirmektedirler.
Özet (Çeviri)
In this study, the works, mystical views, branches, and postnishins of the Bâ Alawiyya order, which were established in the city of Terim in the Hadramaut region of Yemen in the 7th century, were examined. The founder of the order is Muhammed b Ali, known by the nicknames Fakîhu'l-Mukaddem and Ustazu'l-'Azam. The order has named as Bâ 'Alawiyya or Alewiyya after Alevi b Abdullah b Ahmed b Isa. basic teachings of the order are knowledge, deeds, vera', havf and sincerity. It has gained an independent identity with its own manners, methods and erkans. The order has revealed a new understanding that combines the Sunni Islamic methods of Shazeliyye and Imam Ghazali. One of the main features that distinguishes it from other sects is that its entire lineage is composed of Ahl al-Bayt. The sect, which has a history of about eight centuries, was divided into branches such as Âlu's-Sakkâf, Ayderûsiyya, Haddâdiyya, Attâsiyya and Bâ Fakîh. Many scholars, sufis, poets and thinkers were raised from these branches. The books they wrote on Islamic knowledge, especially in the field of Sufism, made a great contribution to the literature of Islamic thought. The sheikhs of the Bâ 'Alawiyya order belong to the Ash'ari school in terms of creed and the Shafi'i school of Islamic law. The followers of the order, who have a Sunni understanding of religion, have made great efforts for the spread of Islam. They succeeded to be influential in different parts of the world, especially in India, Indonesia, Singapore, Malaysia and East Africa, and they enabled many people to meet the religion of Islam and also enabled the order to spread in those regions. Bâ Alawiyya continue their existence in many parts of the world, especially in Yemen, Saudi Arabia, East Africa, East Asia and Indian, with the madrasahs, zaviyes and ribat they established.
Benzer Tezler
- Abdullah b. Alevî el-Haddâd: Hayatı, eserleri ve tasavvuf anlayışı
'Abdallāh ibn 'Alawī al-Haddād: His life, works and understanding of Sufism
BÜŞRA BETÜL PUNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyografiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BÜLENT AKOT
- Güney Hindistan'da tasavvufî hareketler: Bâ Aleviyye örneği
Sufi movements in South India; with special reference to Ba Alawiyya
MUSTHAFA UJAMPADY
Doktora
Türkçe
2023
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET CAHİD HAKSEVER
- İbn Akîle'nin 'Ikdu'l-Cevâhir Fî Selâsili'l-Ekâbir adlı eseri (edisyon kritik-tahlil)
Ibn Aqila's Book Named of'Ikd al-Cawâhir fî Salâsil al-Aqâbir (edition, critique and analysis)
ÖMER ÖZGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
DinDokuz Eylül ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. HİMMET KONUR
- Alevi-Bektaşi kültüründe cem ritüelleri ve müzik pratikleri: Samsun Canlar Derneği örneği
Cem rituals and music pratices in Alevi-Bektaşi culture: The sample of Samsun Canlar Derneği
MUSTAFA ÖCAL
- Le role des relations entre les alaouites et les sunnites dans le cadre de la legitimation du regime d'Hafez el-Assad en Syrie
Suriye'deki alevi sunni ilişkilerinin Hafız Esad iktidarını meşrulaştırmasındaki rolü = The role of the relations between alawites and sunnis in the legitimation of the Hafez Asad regime in Syria
BAHAR BAKIR
Yüksek Lisans
Fransızca
2006
Uluslararası İlişkilerGalatasaray ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ. ALİ FAİK DEMİR