Yürünebilirliği değerlendirmede tasarım bileşenlerini fraktal boyut değerini kullanarak ölçme: Yeni model önerisi
Measuring the design dimension of the built environment using fractal dimension value in walkability research: A new model suggestion
- Tez No: 727866
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE CUBEİRO
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 101
Özet
Yürünebilirlik araştırmalarında, yürüme davranışları ve yapılı çevre arasındaki ilişki sorgulanmaktadır. Bu sorgulamalarda geliştirilen ölçümler; nicel, nitel ve özgün olmak üzere üç kategoride sınıflandırılmaktadır. Yürünebilirliği nicel olarak değerlendirmede, yürünebilirlik indeksleri ve D başlıklı yoğunluk (Density), tasarım (Design), çeşitlilik (Diversity), varış noktasına erişilebilirlik (Destination accessibility) ve transite olan mesafe (Distance to transit) değişkenleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak tasarım değişkeni altında ağırlıkla yol kesişim sayıları değerlendirilmekte, bu durum ciddi şekilde eleştirilmektedir. Kent plancıları ve tasarımcılar tasarım değişkeni içerisinde sokak görünümünün (streetscape) sorgulanması gerektiğini savunmaktadırlar. Sokak görünümüne ait fraktal boyut değeri tasarım değişkeni altında sokak görünümünün ele alınmasına önemli bir fırsat sunmaktadır. Sokak görünümüne ait fraktal boyut değerinin sokağın karmaşıklık düzeyi ve düzenini sayısal olarak ifade etmede önemli bir araç olduğu birçok çalışmada saptanmış bulunmaktadır. Sokak görünümüne ait fraktal boyut değeri, tasarım öğelerinin yürünebilirlik indekslerinde kullanılmasına, ulaşım amaçlı yolculuklarda tasarımın önemli olup olmadığının yeniden analizine imkân tanımaktadır. Bu çalışmada ulaşım amaçlı yürüyüşlerde sokak tasarımının yürünebilirliğe etkisini belirlemek amaç olarak belirlenmiş bulunmaktadır. Çalışmada ulaşım amaçlı yolculuklarda Ankara Keçiören Dutluk Metro Durağı örneğinde, 3D ve 3D+R yürünebilirlik indekslerinin geçerliliği sorgulanmakta, sokak görünüm fraktal boyut değerinin yürünebilirlik indekslerindeki rolü irdelenmektedir. Çalışmanın sonuçları sokak görümüne ait fraktal boyut değerinin, yürüme davranışları üzerinde etkili olan faktörleri daha başarılı bir şekilde tanımladığını göstermektedir. Sokak görünümüne ait fraktal boyut değerinin, bireylerin kullandıkları rotalara verdikleri yürünebilirlik değeri açıklamada başarılı olduğu saptanmış bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
The relationship between walking behaviors and the build environment is questioned in walkability research. Effects of built environmental features on walking behavior have been evaluated by using three basic methods which are objective, subjective and distinctive. In the objective method these effects are analyzed by using Geographic Information System (GIS), and density, diversity and design (3D) and distance to transit (3D + R) are the built evironment features that are most commonly used variables in this method. However, under the design dimension, the number of Street intersections is moslty used and this situation is criticized. Objective methods are predominantly used by transport planners and health professionals. In evaluation of the street view, the fractal dimension value of the streetscape offers an important opportunity to fill this gap. It has been found in many studies that the fractal dimension value of the street view is an important tool in numerically expressing the diversity in the street view layout and the hierarchy between scales. The relationship between the fractal dimension value of the street view and the visual quality and aesthetic taste of the street has been questioned in many studies and it has been revealed that there is an important relationship between them. However, in studies conducted so far, the relationship between the fractal dimension value of the street dimension and walkability has not been questioned. The street view (vista) fractal dimension value allows the use of design elements in walkability indices, and a re-analysis the importance of design component for transportation purposes. In this study conducted in Dutluk Metro Station of Keçiören, Ankara; 3D and 3D + R walkability indices are created, and the role of street view fractal dimension value in walkability indices is examined. According to the results of the study, the fractal dimension value of the street view more successfully defines the factors affecting walking behavior. Fractal dimension value of the streetscape is successful in explaining the walkability value given by the individuals to the routes they use.
Benzer Tezler
- Planlamada omurga kavramı ve kentin omurgasına erişim: Tarihi Yarımada örneği
The concept of backbone in planning and access to the city's backbone: The case of the Historical Peninsula
EDA EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESİN ÖZLEM AKTUĞLU AKTAN
- Geleneksel ve modern mahallelerde sürdürülebilir kentsel yaşam kalitesi: Edirne örneği
Sustainable urban quality of life in traditional and modern neighborhoods : The case of Edirne
MERVE ERDOĞAN SÜLEYMANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANDAN TÜRKOĞLU
- An uninterrupted urban walk: 3d analysis methods for supporting the design of walkable streets
Kentte kesintisiz bir yürüyüş: Yürünebilir sokakların tasarım desteği için 3b analiz yöntemleri
ELİF ENSARİ SUCUOĞLU
Doktora
İngilizce
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU
- Marinaların kamusal kıyı kullanımı açısından değerlendirilmesi: Ataköy, Fenerbahçe ve Kalamış örnekleri
Examining the elements that affect open public space use in marinas of coastal area: Case study of Atakoy, Fenerbahce and Kalamis marina
EZGİ ZEHRA KOCAZEYBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU ERBAŞ GÜRLER
- Assessment of urban heat: Approaching walkability from a multi-scalar perspective
Kentsel ısı değerlendirmesi: Yürünebilirliğe çok ölçekli bir yaklaşım
SHIZA MUSHTAQ
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiŞehircilik ve Kentsel Dönüşüm Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZÜBEYDE MÜGE AKKAR ERCAN