Doğu Anadolu bölgesi yer seviyesi ve belirli dağlarda kozmik radyasyon dozunun simülasyon yoluyla hesaplanması
Estimation of cosmic radiation doses at ground level in EasternAnatolian region and certain mountains by simulation
- Tez No: 728170
- Danışmanlar: PROF. DR. PERVİN ARIKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 70
Özet
Kozmik ışınlar yüksek enerji seviyelerine sahip parçacıklardır. Dünya atmosferine güneş sistemi ve galaktik kaynaklardan ulaşırlar. Atmosfer ortamına giren bu parçacıkların hareketleri sırasında oluşturdukları dozlar çeşitli deneysel yaklaşımlar ve simülasyon programları EXPACS, CARI-6 ve FLUKA yardımı ile araştırılmıştır. Bu çalışmada, Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesine ait 14 şehir merkezi için yer seviyesinde FLUKA, EXPACS ve CARI-6 simülasyon programları yardımıyla kozmik radyasyon dozu hesaplanmıştır. Yine aynı bölgede bulunan farklı yüksekliklere sahip olan belirlediğimiz 5 dağ için zirve noktalarında EXPACS ve CARI-6 programları ile hesaplamalar yapılmıştır. Her iki çalışma için elde edilen veriler parametrelere bağlı olarak şehir merkezi ve dağ zirveleri kendi aralarında kıyaslandığında uyum içerinde oldukları gözlenmiştir. En yüksek doz oranı şehirlerde, 792 µSv/y ile Ardahan'da gözlenirken en düşük doz oranı ise 318 µSv/y değeriyle Malatya'ya aittir. Dağ zirveleri ele alındığında, Türkiye'nin 5 137m ile en yüksek dağı olan Ağrı'da hesaplanan değer 3 799 µSv/y maksimum iken, Nemrut Dağı'nda ise 806 µSv/y minimumdur. Çalışmamızda elde edilen değerler Türkiye'nin doğal radyasyon veri tabanını oluşturmak ve haritalandırmak için kaynak olacaktır. Ülkemizin coğrafi öneme sahip olan diğer bölgelerinde çalışmalar devam etmektedir.
Özet (Çeviri)
The Cosmic rays are particles with high energy levels. They reach the Earth's atmosphere from the solar system and galactic sources. The doses created by these particles entering the atmosphere during their movements were investigated with the help of various experimental approaches and simulation programs such as EXPACS, CARI-6 and FLUKA. In this study, cosmic radiation dose was calculated for 14 city centers at ground level in the Eastern Anatolia Region of Turkey by using FLUKA, EXPACS and CARI-6 simulation programs. Calculations were made by EXPACS and CARI-6 programs at the summit different points for 5 mountains that in the region. It has been observed that the data obtained for both studies are in agreement by the means of the city center and mountain peaks are compared with each other depending on the parameters. While the highest dose rate is observed in cities, Ardahan has the maximum value with 792 µSv/y, the lowest dose rate belongs to Malatya with 318 µSv/y. Considering the mountain peaks, while the highest mountain in Turkey was Ağrı with 5 137 meters high and has the maximum value of 3 799 µSv/y and the minimum value was measured in Mount Nemrut as 806 µSv/y. The values obtained in our study will be a source for Turkey's natural radiation database. Some research studies continue on cosmic dose calculations for remaining regions in Turkey.
Benzer Tezler
- Extended water budget equation based on the fuzzy regression and implementation for lake Van
Bulanık regresyon ile su bütçesi denklemi geliştirilmesi ve Van Gölü üzerinde uygulanması
ECEM UYSAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDÜSSELAM ALTUNKAYNAK
- Long term deformation and earthquake history of the Ovacik fault (Eastern Turkey): Implications and contributions to the intra-plate deformation of Anatolia
Ovacık fayı'nın uzun süreli deformasyonu ve deprem tarihçesi: Anadolunun levha-içi deformasyonuna etkisi ve katkısı
MÜGE YAZICI
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BORİS NATALIN
DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ ZABCI
- Atmosferik engellemenin türkiye üzerine etkileri: Klimatolojik analiz
Influences of atmospheric blocking over turkey: Climatological analysis
BAHTİYAR EFE
Doktora
İngilizce
2019
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ DENİZ
- Atmospheric circulation types in Marmara Region (nw turkey) and their influence on precipitation
Marmara bölgesindeki atmosferik sirkülasyon paternleri ve yağış üzerine etkileri
HAKKI BALTACI
Doktora
İngilizce
2015
Meteorolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN KINDAP
- Sedimentary records of active faulting in Kumburgaz basin, sea of Marmara
Aktif faylanmanın Kumburgaz havzasındaki sedimanter kayıtları, Marmara denizi
NURETTİN YAKUPOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLSEN UÇARKUŞ