Geri Dön

Impact of agricultural sources on NH3 and PM levels in the South-Central Anatolia

Güney İç Anadoludaki tarımsal kaynakların NH3 ve PM üzerindeki etkilerinin incelenmesi

  1. Tez No: 961547
  2. Yazar: AYKUT MEHMET ALBAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çevre Bilimleri, Mühendisliği ve Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 181

Özet

Atmosferik amonyak (NH3), azot döngüsünün önemli bir bileşenidir ve atmosferdeki sülfürik asit (H2SO4) ve nitrik asit (HNO3) gibi asidik bileşiklerle hızla reaksiyona girerek ikincil inorganik aerosoller (SIA) oluşturur. Böylece NH3, ikincil ince partiküllü madde (PM2.5) oluşumunda önemli bir rol oynar. Bu ince partiküller solunum sistemine derinlemesine nüfuz ederek ciddi sağlık sorunlarına, kardiyovasküler ve solunum hastalıklarına ve erken ölüme neden olur. Ayrıca NH3 emisyonlarının yüksek olduğu bölgelerde ekosistemlerde aşırı azot yüklenmesi sonucu asitlenme ve ötrofikasyon gibi çevresel sorunlar meydana gelir. NH3'ün PM oluşumuna katkısı, insan sağlığı üzerindeki etkisi ve çevresel sorunlardaki doğrudan rolü göz önüne alındığında, emisyonlarının azaltılması için stratejiler geliştirilmelidir. NH3 emisyonlarının başlıca kaynakları tarımsal faaliyetlerdir. Tarımsal faaliyetlerin dünya genelindeki NH3 emisyonlarına katkısı yaklaşık %80-90 civarındadır. Tarımsal faaliyetler temel olarak hayvancılık faaliyetlerinden kaynaklanan gübre ve idrar, organik ve sentetik azotlu gübrelerin uygulanması, gübrelerin depolanması ve tarımsal atıkların açık alanda yakılmasını içerir. Hayvan atıklarından atmosfere salınan NH3, özellikle gübreler açıkta bırakıldığında ve uygun şekilde işlenmediğinde artar. Sentetik gübreler, özellikle de üre bazlı olanlar, toprağa uygulandıktan sonra hidroliz yoluyla hızlıca NH3'e dönüşerek buharlaşma yoluyla atmosfere salınır. Tarımsal atıkların açık alanda yakılması NH3 emisyonlarına sınırlı bir ölçüde katkıda bulunsa da, belirli dönemlerde bölgesel olarak birden fazla olay gerçekleştiğinde lokal sıcak noktalar oluşturabilir. Bu emisyonlar sıcaklık, rüzgar, bağıl nem ve yağış gibi meteorolojik faktörlere bağlı olarak değişebilir. Türkiye'nin bazı bölgelerinde NH3 seviyelerinin önemli ölçüde yüksek olduğu gözlenmiştir. NH3 seviyelerinin yüksek olduğu bölgeler; Ege'de İzmir ve çevresi, Iğdır, Doğu Akdeniz'de Mersin ve Adana, İç Anadolu'da Konya ve çevresidir. Türkiye'de en yoğun tarımsal faaliyetlerin gerçekleştiği bölge olan Konya ve çevresindeki NH3 seviyelerini incelemek ve kaynakları analiz etmek önemlidir. Bu tez kapsamında, Güney İç Anadolu'daki Konya, Karaman, Aksaray ve Niğde illerinde tarımsal kaynakların NH3 ve PM üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın amacı, bölgedeki tarımsal faaliyetlerden kaynaklanan NH3 seviyelerinin uzun vadede (2012-2023) mekansal ve zamansal değişimini analiz etmek, tarımsal kaynakların etkilerini incelemek, NH3'ün PM ve atmosferik koşullarla ilişkisini belirlemek ve Türkiye'deki NH3 seviyelerinin anlaşılması için bilimsel bir temel oluşturmaktır. Konya ve çevresindeki çalışma bölgesindeki kirliliği değerlendirmek için uydu temelli NH3 ölçümleri ve yer temelli PM ölçümleri kullanılmıştır. NH3 verileri Avrupa Uzay Ajansı (ESA) tarafından geliştirilen METOP A/B/C uydularındaki IASI enstrümanının Seviye-2 IASI ölçümlerinden elde edilmiştir. 2012-2023 yılları arasındaki veriler, bu çalışma kapsamında oluşturulan 4×4 ve 1×1 km2'lik grid sisteminde zamansal ve mekansal olarak işlenmiştir. Elde edilen veri setleriyle NH3 seviyelerindeki aylık, mevsimsel ve yıllık değişimler mekansal ve zamansal olarak incelenmiştir. Tarımsal faaliyetlerin etkisini görmek için farklı arazi tiplerindeki NH3 seviyeleri CORINE Arazi Örtüsü (CLC) tanımları ile incelenmiştir. Ayrıca sonbahar mevsiminde yüksek NH3 ve PM seviyelerine tarımsal atık yakmanın etkisini anlamak için biyokütle yakma alanları VIIRS S-NPP Yangın Radyatif Gücü (FRP) ürünü ile belirlenmiş ve aerosol türleri CALIOP Seviye-2 dikey özellik maskesi (VFM) ürünü kullanılarak incelenmiştir. PM verileri bölgedeki ulusal izleme ağından yer temelli hava kalitesi ölçüm istasyonlarından (AQMS) ve meteorolojik veriler Türkiye Devlet Meteoroloji Hizmetleri'ne (TDMH) ait yer temelli meteoroloji istasyonlarından (MS) elde edilmiştir. Ayrıca nüfus yoğunluğu verileri (GHSL-POP) ve bölgenin topoğrafik yapısı ASTER Global Dijital Yükseklik Modeli (DEM) verileri kullanılarak analiz edilmiştir. Tüm bu veriler işlenerek aynı mekansal ve zamansal çözünürlüğün sağlanması için mekansal analizlere tabi tutulmuştur. Uzun vadeli NH₃ eğilimleri ile bunların mekansal ve zamansal dinamiklerini değerlendirmek amacıyla, dört il genelinde (2012-2023) günlük uydu tabanlı NH3 verilerine, tüm arazi örtüleri ve tarım alanları için ayrı ayrı Mevsimsel Mann-Kendall testi uygulanmıştır. Ayrıca, çalışma alanındaki NH3 seviyelerinin mekansal ve zamansal değişkenliğini ve dinamiklerini daha iyi anlamak için, günlük NH3 verilerine dayalı mekansal kümeleme analizi gerçekleştirilmiştir. KNN imputasyonu sonrasında hiyerarşik kümeleme uygulanmış ve en uygun küme sayısı Elbow Yöntemi ve KneeLocator algoritması ile belirlenmiştir (2012-2023 için k=5; 2020-2023 için k=7). Bu yaklaşım, farklı NH3 profilleri arasında anlamlı bir ayrım sağlanmasına olanak tanımıştır. Buna ek olarak, NH3 ve PM2.5 konsantrasyonları arasındaki mekansal olarak değişen ilişkiyi analiz etmek amacıyla Coğrafi Ağırlıklı Regresyon (GWR) yöntemi kullanılmış ve bu iki atmosferik kirleticinin bölge genelindeki farklılaşan dağılımı hakkında önemli bilgiler elde edilmiştir. Güney İç Anadolu Bölgesi'nde 2012-2023 yılları arasında NH3 seviyelerinde önemli bir artış trendi gözlemlenmiştir. 2012 yılında yıllık ortalama NH3 seviyesi 3.1×1015 molekül/cm2 iken, bu değer 2020 yılında %24,4 artarak 5.1×1015 molekül/cm2'ye ulaşmış ve 12 yıllık dönemin en yüksek seviyesine çıkmıştır. 2021 ve 2022 yıllarında bu yüksek seviyeye yakın olarak sırasıyla 4.9 ve 5.01015 molekül/cm2 seviyelerinde kalmıştır. 2023 yılında hafifçe azalarak 4.7×1015 molekül/cm2 olmuştur. Tarımsal alanlardaki ortalama NH3 seviyeleri tüm alan ortalamasından önemli ölçüde daha yüksektir. Örneğin, 2020 yılında tarımsal alanlardaki ortalama NH3 seviyesi 5.5×1015 molekül/cm2 olup tüm alan ortalamasından %7,8 daha yüksektir. İller bazında en yüksek yıllık ortalama NH3 seviyeleri sırasıyla Aksaray, Konya, Niğde ve Karaman'da gözlenmiştir. Ancak uç değerler açısından, örneğin Konya'nın 2020 yılındaki %99,9'luk dilim değeri Aksaray'dan %9,7 daha yüksektir. İlçeler bazında ise en yüksek yıllık ortalama NH3 seviyeleri sırasıyla Konya–Ereğli (2021 yılında 9.9×1015 molekül/cm2), Konya-Karapınar, Konya-Emirgazi, Niğde-Bor, Aksaray-Sultanhanı ve Konya-Meram ilçelerinde gözlenmiştir. Mevsimsel dağılımda, her yıl en yüksek NH3 seviyeleri yaz aylarında görülmektedir. Özellikle 2022 yazında, tarımsal alanlardaki ortalama NH3 seviyesi 7.3×1015 molekül/cm2'ye ulaşarak kaydedilen en yüksek değer olmuştur. İlkbahar genellikle ikinci sırada yer almakla birlikte, 2021 ve 2023 yıllarında sonbahar ortalamaları ilkbahar değerlerini aşmıştır. Örneğin, 2021 yılında tarımsal alanlardaki sonbahar ortalaması 6.0×1015 molekül/cm2 iken, ilkbaharda bu değer 5.0×1015 molekül/cm2 olmuştur. Bu durum, hasat sonrası faaliyetler (tarımsal atıkların yakılması), hayvan gübresi birikimi veya geç dönem gübre uygulamaları gibi ek NH3 kaynaklarının sonbaharda etkili olduğunu göstermektedir. Mann-Kendall trend analizine göre, 2012-2023 döneminde hem tüm alan hem de tarımsal alan analizlerinde NH3 seviyelerinde istatistiksel olarak anlamlı bir artış gözlenmiştir (p < 0.05). En yüksek artış Aksaray'da, en düşük artış ise Konya'da belirlenmiştir. Küme analizleri, Ereğli gibi tarım ve hayvancılığın yoğun olduğu bölgelerde kalıcı sıcak noktaların oluştuğunu ortaya koymuştur. NH3 konsantrasyonları hem mekansal olarak yüksek oranda değişkenlik göstermiş hem de zamansal olarak istikrarlı bir artış göstermiştir. Bu durum, NH3 seviyeleri üzerinde yerel kaynakların ve arazi kullanım tiplerinin etkisini açıkça ortaya koymaktadır. Sonbahar mevsiminde gözlenen yüksek NH3 seviyelerini araştırmak için bölgedeki yangın faaliyetleri analiz edilmiştir. 2020 yılında tüm mevsimler boyunca yangınların daha yoğun olduğu, bunu sırasıyla 2023 ve 2019 yıllarının izlediği görülmüştür. Mevsimsel olarak, toplam yangın şiddetleri en yüksek sonbaharda, ardından yaz mevsiminde olmuştur. Kış ve ilkbahar aylarında toplam yangın şiddetleri nispeten düşük olmakla birlikte, sonbahar yangınlarının Aralık ayına sarkması nedeniyle kış mevsiminde beklenenden daha yüksek yangın faaliyetleri gözlenmiştir. Yangınların çoğu tarımsal alanlarda meydana gelmiştir ve hasat sonrası tarımsal atıkların yakılmasıyla ilişkilendirilmiştir. Yangınlar çoğunlukla Eylül-Aralık arasında yoğunlaşmakta, ancak bölgelere göre farklı zamanlarda artmaya başlamaktadır. Özellikle şeker pancarı yetiştiriciliğinin yaygın olduğu Konya-Çeltik gibi bölgelerde, yüksek yangın emisyonları mekansal olarak yüksek NH3 seviyeleriyle örtüşmektedir. Ayrıca 10 Ekim-18 Kasım 2022 tarihleri arasında yangın yoğun bölgelerde (Çeltik, Beyşehir, Eskil ve Konya merkez ve çevresi) NH3 ortalamaları haritalandığında, yüksek NH3 seviyelerinin bu yangınların gerçekleştiği alanlarla mekansal olarak örtüştüğü belirlenmiştir. Bu durum, bölgedeki NH3 emisyonlarına, özellikle sonbaharda, tarımsal atık yakılmasının önemli bir katkıda bulunduğunu göstermiştir. Yangınların PM üzerindeki etkisini incelemek için 2019-2023 dönemindeki CALIOP ölçümleri analiz edilmiştir. Bazı taramalarda düşük radyatif güce sahip yangınlardan kaynaklanan kirli kıtasal aerosoller tespit edilmiştir. Ayrıca bu çalışma, bölgedeki PM kirliliğine dair ayrıntılı bir değerlendirme sunarak PM10 ve PM2.5 konsantrasyonlarının ulusal ve uluslararası limitleri sıkça aştığını ortaya koymuştur. Mekansal ve yönsel analizler, tarım arazileri, kentsel alanlar, hayvancılık çiftlikleri ve hasat sonrası yangınların PM konsantrasyonlarına katkı sağladığını göstermiştir. NH3 ve PM2.5 arasında mevsimsel bir uyumsuzluk gözlemlenirken, ilkbahar ve sonbahar aylarında kısmi bir uyum görülmüş; bu da tarımsal amonyak emisyonları ile olası ikincil PM oluşumu arasında koşullu bir ilişki olabileceğini düşündürmektedir. Coğrafi Ağırlıklı Regresyon (GWR) analizi, NH3'ün özellikle hayvancılığın yoğun olduğu ve yangınla ilişkili bölgelerde PM2.5 değişkenliği üzerinde önemli bir rol oynadığını doğrulamıştır. NH3 ve PM2.5 arasındaki mevsimsel ayrışma, özellikle kış ve yaz aylarında, PM2.5 oluşumunun yalnızca NH3'e değil, aynı zamanda diğer öncül bileşiklerin varlığına, elverişli meteorolojik koşullara ve diğer birincil kaynaklara da bağlı olduğunu ortaya koymuştur. Özetle, tarımsal faaliyetlerin bölgedeki hava kalitesini ciddi şekilde etkilediği ortaya konmuş ve gübre uygulamalarının yönetimi, hayvan gübresi işleme yöntemlerinin geliştirilmesi veya iyileştirilmesi ve tarımsal atık yakmanın kontrolü gibi stratejilerin bu etkiyi azaltmak açısından önemli olduğu belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

Atmospheric ammonia (NH3) is an important component of the nitrogen cycle and rapidly reacts with acidic compounds such as sulfuric acid (H2SO4) and nitric acid (HNO3) in the atmosphere to form secondary inorganic aerosols (SIA). Thus, NH3 plays a major role in the formation of secondary fine particulate matter (PM2.5). These fine particles penetrate deeply into the respiratory system, causing serious health problems, cardiovascular and respiratory diseases, and premature death. In addition, in regions where NH3 emissions are high, environmental problems such as acidification and eutrophication occur as a result of excessive nitrogen loading in ecosystems. Considering contribution of NH3 to PM formation, its impact on human health, and its direct role in environmental problems, strategies for its reduction should be developed. The main sources of NH3 emissions are agricultural activities. The contribution of agricultural activities to worldwide NH3 emissions is around 80-90%. Agricultural activities include mainly manure and urine released from livestock activities, application of organic and synthetic nitrogenous fertilizers, storage of fertilizers, and open burning of agricultural waste. NH3 released into the atmosphere from animal waste increases especially when manures are left open and not properly processed. Synthetic fertilizers, especially urea-based, can rapidly transformed to NH3 through hydrolysis after application to the soil and release into the atmosphere through volatilization. Although open burning of agricultural waste contributes to NH3 emissions to a limited extent, it can lead to local hotspots if more than one event occurs regionally during specific periods. These emissions may vary depending on meteorological factors such as temperature, wind, relative humidity, and precipitation. NH3 levels are observed significantly higher in some regions in Türkiye. The regions with high NH3 levels are; İzmir and its surroundings, Iğdır, Mersin and Adana in the Eastern Mediterranean, and Konya and its surroundings in Central Anatolia. It is important to examine NH3 levels, and analyze the sources in Konya and its surroundings, which is the region with the most intensive agricultural activities in Türkiye. Within the scope of this thesis, it is aimed to determine the effects of agricultural sources on NH3 and PM in the provinces of Konya, Karaman, Aksaray and Nigde in the Southern Central Anatolia. The aim of the study is to analyze the spatial and temporal variation of NH3 levels originating from agricultural activities in the region in the long term (2012-2023), to examine the effects of agricultural sources and to determine the relationship of NH3 with PM, and atmospheric conditions and to establish a scientific basis for understanding NH3 levels in Türkiye. Satellite-based NH3 measurements and ground-based PM measurements were used to evaluate pollution in the study region: Konya and its surroundings. NH3 data were obtained from Level-2 IASI retrievals of IASI instrument on the Meteorological Operational Satellite (METOP) A/B/C satellites developed by the European Space Agency (ESA). The data between the years of 2012-2023 were processed temporally and spatially into 4×4 and 1×1 km2 gridded system created within the scope of this study. With the obtained data sets, monthly, seasonal and annual changes in NH3 levels were examined spatially and temporally. In order to see the effect of agricultural activities, NH3 levels in different land types were examined with Coordination of Information on the Environment (CORINE) Land Cover (CLC) definitions. In addition, in order to understand the effect of agricultural waste burning on high NH3 and PM levels in the fall season, biomass burning areas were determined with VIIRS S-NPP Fire Radiative Power (FRP) product, and aerosol types were examined using CALIOP Level-2 the vertical feature mask (VFM) product. PM data were obtained from ground-based air quality monitoring stations (AQMS) from national monitoring network and meteorological data were obtained from ground-based meteorological stations (MS) from Turkish State Meteorological Service (TSMS) in the region. Additionally, population density data (GHSL-POP) and the region's topographic structure using Advanced Spaceborne Thermal Emission and Reflection Radiometer (ASTER) Global Digital Elevation Model (DEM) data were analyzed to understand and evaluate NH3 and PM levels. All these data were processed and subjected to spatial analysis to ensure same spatial and temporal resolution. To assess long-term NH3 trends and their spatial-temporal dynamics, the Seasonal Mann-Kendall test was applied to daily satellite-based NH3 data (2012-2023) across four provinces, separately for all land covers and agricultural areas. Also, to better understand the spatiotemporal variability and NH3 levels dynamics across the study area, spatial clustering based on daily NH3 values was performed using hierarchical clustering after KNN imputation. Optimal cluster numbers were identified via the Elbow Method and KneeLocator algorithm (k=5 for 2012-2023; k=7 for 2020-2023), ensuring meaningful separation between distinct NH3 profiles. Additionally, Geographically Weighted Regression (GWR) was used to analyze the spatially varying relationship between NH3 and PM2.5 concentrations, providing insights into how these atmospheric pollutants vary across the region. A significant increasing trend in NH3 levels was observed in the Southern Central Anatolia Region between 2012 and 2023. While the annual average NH3 level in 2012 was 3.1×1015 molecules/cm2, this value increased by 24.4% in 2020 and reached 5.1×1015 molecules/cm2, the highest level in the 12-year period. In 2021 and 2022, the levels remained close to this high level at 4.9 and 5.0×1015 molecules/cm2. In 2023, it decreased slightly to 4.7×1015 molecules/cm2. In agricultural areas, average NH3 levels are significantly higher than the all area average. For example, in 2020, average NH3 level in agricultural area was 5.5×1015 molecules/cm2, 7.8% higher than the average in the all area. At the provincial basis, Aksaray has the highest annual average NH3 levels, followed by Konya, Nigde, and Karaman. However, in terms of extreme values, for example, the 99.9th percentile value in Konya in 2020 is 9.7% higher than Aksaray. The highest annual average NH3 levels in districts were observed in Konya–Eregli (9.9×1015 molecules/cm2 in 2021), Konya-Karapinar, Konya-Emirgazi, Nigde-Bor, Aksaray-Sultanhani, and Konya-Meram districts, respectively. In seasonal distribution, summer has the highest NH3 levels every year. Especially in the summer of 2022, the average level in agricultural areas reached 7.3×1015 molecules/cm2, marking the highest value recorded. Spring is generally in second place, but fall averages exceeded spring in 2021 and 2023. For example, in 2021, the fall average in agricultural areas was 6.0×1015 molecules/cm2, while it was 5.0×1015 molecules/cm2 in spring. This situation shows that additional NH3 sources such as post-harvest activities (agricultural waste burning), accumulation of animal manure or late-term fertilizer applications are effective in fall. According to the Mann-Kendall trend analysis, a statistically significant increase in NH3 levels was observed in both all area and agricultural area analysis during the 2012-2023 period (p < 0.05). The highest increase was detected in Aksaray, while the lowest was detected in Konya. Cluster analyses revealed that permanent hotspots were formed in regions where agriculture and animal husbandry are intensive, such as Eregli. NH3 concentrations were both highly variable spatially, and showed a stable increase over time. This situation clearly revealed the impact of local sources and land use types on NH3 pollution. To investigate high NH3 levels observed during the fall season, fire activities in the region were analyzed. It was found that fires were more intense throughout all seasons in 2020, followed by the years 2023 and 2019. Seasonally, total fire intensity was highest during fall, followed by summer season. Total fire intensity was relatively low in winter and spring; however, fire activities in winter were higher than expected due to fall fires extending into December. Most of these fires occurred in agricultural areas, suggesting a link between increased fall fires and agricultural residue burning events after harvest. Fires mostly intensify between September and December, but they start to increase at different times in different regions. Particularly in regions such as Konya-Celtik, where sugar beet is extensively cultivated, higher fire emissions corresponded spatially with elevated NH3 levels. In addition, when the NH3 averages in the selected fire-intensive regions (Celtik, Beysehir, Eskil and Konya central and surrounding areas) were mapped between 10 October and 18 November 2022, it was determined that high NH3 levels spatially overlapped with the areas where these fires occurred. This showed that agricultural residue burning makes a noticeable contribution to NH3 emissions in the region, especially in the fall season. To examine the impact of fires on PM, CALIOP retrievals during fire periods were analyzed for 2019-2023. In some scans passing over fire areas, polluted continental aerosols from low radiative power fires were detected. In addition, the study provided a detailed evaluation of PM pollution in the region, showing that PM10 and PM2.5 concentrations frequently exceeded national and international limits. Spatial and directional analyses indicated that agricultural lands, urban zones, livestock farms, and post-harvest fires contributed to PM concentrations. While NH3 and PM2.5 showed a seasonal mismatch, spring and fall exhibited partial alignment, suggesting a conditional link between agricultural ammonia emissions and possible secondary PM formation. Geographically Weighted Regression (GWR) analysis confirmed that NH3 plays a considerable role in PM2.5 variability in livestock-intensive and fire-related areas. Seasonal decoupling between NH3 and PM2.5, especially during winter and summer, emphasized that PM2.5 formation depends not only on NH3 but also on the presence of other precursors, favorable meteorological conditions, and other primary sources. In summary, it was revealed that agricultural activities seriously affect the air quality in the region, and strategies such as management of fertilizer applications, development or improvement of animal manure processing methods and control of open agricultural waste burning are important to reduce this impact. This study provides important scientific findings for the development of policies and measures in agricultural sector to improve air quality in Southern Central Anatolia.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    936812

    The impact of climate change on NH3 and NMVOCs and their contribution to secondary particle formation

    İklim değişikliğinin NH3 ve metan olmayan UOBler üzerindeki etkisi ile bunların ikincil partikül oluşumuna katkısı

    EZGİ AKYÜZ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALPER ÜNAL

    DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL

  2. Tez No

    961264

    Evaluation of IASI NH3 levels in the Eastern Mediterranean Region

    Doğu Akdeniz Bölgesinde IASI NH3 seviyelerinin değerlendirilmesi

    SERRA SARAÇOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2025

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL

  3. Tez No

    759204

    Determination of nitrogen budget of Turkey: A dynamic systems approach

    Türkiye'nin azot bütçesinin belirlenmesi: Dinamik sistemler yaklaşımı

    AYSUN BOŞÇA

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Çevre MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SELİM LATİF SANİN

  4. Tez No

    879530

    Impacts of geothermal power plants on air quality, climate change and biodiversity

    Jeotermal enerji santrallerinin hava kalitesi, iklim değişikliği ve biyoçeşitlilik üzerindeki etkileri

    MERVE DÖNDÜ AYDIN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BURÇAK KAYNAK TEZEL

    PROF. DR. MICHAEL LEUCHNER

  5. Tez No

    75583

    Terkos Gölünün su kalitesinin değerlendirilmesi için önyaklaşım

    Başlık çevirisi yok

    ÖZDEN DAVASLIGİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ORHAN İNCE

Geri Dön