Elkas Mirza İsyanı
The Rebellion of Elkas Mirza
- Tez No: 728675
- Danışmanlar: PROF. DR. TUFAN GÜNDÜZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 124
Özet
Şah İsmail'in oğlu Elkas Mirza'nın Safevi Devleti'ne ve ağabeyine karşı başlattığı isyan hareketi kısa bir süre içerisinde büyük bir coğrafyaya yayıldı. Elkas Mirza'nın isyanı aynı zamanda Safevi Devleti'nin bağlı olduğu dini temellere de bir başkaldırıydı. Çünkü devletin merkezi şahtı ve şahın sahip olduğu en yüce makamlardan birisi Mürşid-i Kâmil idi. Bundan dolayı şaha yani Mürşid-i Kâmil'e karşı gelmek dini değerlere de karşı gelmek demekti. Bu hareket ise büyük bir günah sayılmaktaydı. Elkas Mirza'nın tüm bunları göze alarak isyan etmesi ve Osmanlı Devleti'ne sığınması iki devlet arasında savaşa sebep olmuştu. Osmanlı Devleti'nin yıllardır mücadele ettiği Safevi Devleti'ne karşı Elkas Mirza gibi bir fırsata sahip olması Osmanlıların sefer isteğini arttırmaktaydı. Aynı zamanda Elkas Mirza'nın tüm Safevi beylerinin ona tabi olacağı yönündeki vaatleri, başarı ihtimalini arttırdığından sefer kaçınılmaz bir hal almaktaydı. Ancak Elkas Mirza'nın vaatlerinin boşa çıkması ve bunun doğurduğu sonuçlar, onun Osmanlı Devleti'nden kopma sürecini başlatmıştır. Bunun yanında, Elkas Mirza'nın isyan etmesine ve Kızılbaşlardan destek göreceğini ummasına rağmen onların Şah Tahmasb'a duydukları sadakatten ve bağlılıktan vazgeçmemeleri, Şah Tahmasb'ın ülkedeki mutlak konumunu göstermektedir. Ayrıca, Şah Tahmasb'ın kardeşlerine karşı nasıl bir tutum içerisinde olduğu da isyanın yeniden sorgulanmasını gerektirmektedir. Şah Tahmasb'ın kardeşlerine ve yakın çevresine karşı beslediği sevgi ve korumacı tavrına karşılık Elkas Mirza'nın isyan etmesi olayın bir başka boyutunu oluşturmaktadır. Böylece, Safevi Hanedanının yaşamış olduğu bu ilk çok boyutlu ve geniş isyan Elkas Mirza'nın ölümüyle sonuçlanmış oluyordu.
Özet (Çeviri)
The rebellion movement initiated by Shah Ismail's son, Elkas Mirza, against the Safavid State and his elder brother, spread to a large geography in a short time. The rebellion of Elkas Mirza was also a rebellion against the religious foundations of the Safavid State. Because the central shah of the state and one of the highest positions held by the shah was Murshid-i Kamil. Therefore, to oppose the shah, that is, the Murshid-i Kamil, was also to oppose religious values. This act was considered a great sin. Elkas Mirza's rebellion by taking all these into consideration and taking refuge in the Ottoman Empire caused a war between the two states. The fact that the Ottoman Empire had an opportunity like Elkas Mirza against the Safavid Empire, which it had been fighting for years, increased the Ottomans' desire for a campaign. At the same time, the expedition was becoming inevitable as the promises of Elkas Mirza that all Safavid lords would be subordinate to him increased the probability of success. However, the failure of Elkas Mirza's promises and the consequences of this started the process of breaking away from the Ottoman Empire. Besides, although Elkas Mirza rebelled and hoped to be supported by the Qizilbash, the fact that they did not give up their loyalty and devotion to Shah Tahmasb shows the absolute position of Shah Tahmasb in the country. In addition, the attitude of Shah Tahmasb towards his brothers requires re-examination of the rebellion. The rebellion of Elkas Mirza in response to Shah Tahmasb's loving and protective attitude towards his brothers and close circles constitutes another dimension of the event. Thus, this first multidimensional and wide revolt of the Safavid Dynasty resulted in the death of Elkas Mirza.
Benzer Tezler
- Fars kaynaklarına göre Şah Tahmasb döneminde ( 1524-1576) Safevi ülkesinde yaşanan iç sorunların Osmanlı-Safevi ilişkilerine etkileri
The effects of internal issues in the Safavid country in ( 1524-1576)during the Shah Tahmasb period on the Ottoman- Safavid relations according to Persian sources
AWESTA FUAD HASSAN HARKY
- Matrakçı Nasuh'un Süleymannâmesi (beşinci bölüm/Arkeoloji Müzeleri KTP. nr. 379, vr. 96a-185b) (değerlendirme ve transkripsiyon)
Matrakçi Nasuh's Suleymannâme (chapter fifth/Archeology Museums lib. nr. 379, pg. 96a-185b) (evaluation and transcription)
AHMET TOKLUCU
- Şah Tahmasb (1524-1576) ile Osmanlı Sarayı arasında teati edilen mektupları içeren 'Münşe,at-ı atîk'in edisyon kritiği ve değerlendirilmesi
The edition critic and evaluation of the ancient compiling 'münşe'ât-i atik which comprises the letters exchanged between shah tahmasb (1524-1576) and the Ottoman serai
İSA ŞEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Siyasal BilimlerDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. SÜLEYMAN GENÇ
- Safevi Devleti'nden Osmanlı Devleti'ne iltica eden önemli devlet adamları
The statesman who take refuged from Safevis to Ottoman Empire
VEYSEL GÜRHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. KENAN ZİYA TAŞ
- Turistik ürüne dayalı destinasyon planlaması: İzmir ili sağlık turizmi kümelenmesi
Destination planning within touristic product: Health tourism cluster of İzmir region
NESİBE MİRZA
Doktora
Türkçe
2015
TurizmDokuz Eylül ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖCAL USTA