HIV/AIDS ile yaşayan bireylerde uyku bozukluğu prevalansının ve ilişkili risk faktörlerinin saptanması ve uyku kalitesi ile CD4 T lenfosit sayısı arasındaki ilişkinin araştırılması
Determining the prevalence of sleep quali̇ty and related risk factors in people living with HIV/AIDS and investigation of the relationship between sleep quality and CD4 T lymphocyte count
- Tez No: 729602
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FİGEN KAPTAN AYDOĞMUŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji, Infectious Diseases and Clinical Microbiology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
Giriş ve amaç: HIV enfeksiyonun sebep olduğu kronik immün aktivasyon ve inflamasyon uyku kalitesini bozmaktadır. Uyku kalitesinin bozulması ise HIV ile yaşayan birey (HİYB)'lerin tedavi uyumunu ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Uluslararası çalışmalar, HİYB'lerin uyku kalitesinin seronegatif bireylere göre daha kötü olduğunu göstermektedir. Türkiye'de bu konuda çalışmalar eksiktir. Bu çalışmada, HİYB'lerde öncelikle uyku kalitesi değerlendirilmiş. Takiben kötü uyku kalitesi ile ilişkili risk faktörleri araştırılmıştır. Materyal ve metod: 1 Nisan 2021 ile 1 Ekim 2021 tarihleri arasında, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Polikliniği'ne başvuran ve ayaktan izlenen, en az bir yıldır antiretroviral tedavi (ART) almakta olan ve son 3 ay içerisinde ART değişikliği yapılmamış olan 116 HİYB (%88,5) ve HIV tanısı yeni konulan, ART deneyimsiz 15 HİYB (%11,5) olmak üzere toplam 131 olgu çalışmaya alındı. Uyku kalitesi Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ) ile, gündüz uykululuğu Epworth Uykululuk Ölçeği (EUÖ) ile ve depresyon durumu Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ile değerlendirildi. Hastane elektronik kayıt sistemi ve hasta takip dosyaları kullanılarak olguların demografik özellikleri, klinik bulguları, laboratuvar tetkik sonuçları ve ART rejimleri ile ilgili veriler toplandı. Elde edilen veriler SPSS 22.0 paket programına aktarılarak aynı programda analizler yapıldı Bulgular: Çalışmada PUKİ'ye göre 79 (%60,3) HİYB'in uyku kalitesinin kötü (≥5 puan) olduğu görüldü. ESÖ'ye göre 115 HİYB'in (%87,8) gündüz uykululuğu problemi yaşamadığı; 16 HİYB'de (%12,2) artmış gün içi uykululuk olduğu saptandı. BDÖ'ye göre, 131 HİYB'in 75'inde (%56.9) hafif, orta şiddette veya şiddetli depresyon bulgusu saptandı. Daha genç yaş, kadın cinsiyet, bekar olma, eşcinsel olma, lise mezunu olma, yüksek aylık gelir düzeyine sahip olma ve aile ile birlikte yaşıyor olma kötü uyku kalitesi ile ilişkilendirildi, ancak, istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Kullanılmakta olan ART rejimi ile uyku kalitesi arasında anlamlı ilişki saptanmadı. CD4 T lenfosit sayısı, uyku kalitesi iyi olan olgular ile kıyaslandığında, uyku kalitesi kötü olan HİYB'lerde daha yüksek saptandı (p>0,05). Uyku kalitesi kötü olan olguların CD4 T lenfosit sayısındaki artış ve yıllık CD4 T lenfosit sayısı artış hızı, uyku kalitesi iyi olanlara göre istatistiksel anlamlı olarak yüksek bulundu. (p
Özet (Çeviri)
Introduction: Chronic immune activation and inflammation caused by HIV infection impair sleep quality. Poor sleep quality adversely affects treatment adherence and quality of life of people living with HIV (PLWH). International studies show that the sleep quality of PLWH is worse than that of people without HIV. The primary purpose of this study was to determine the prevalence of slepp quality and related risk factors in PLWH. The secondary objective was to investigate of the relationship between sleep quality and CD4 T lymphcyte count. Methods: A total of 131 patients were included in the study, including 116 (88.5%) PLWH who were receiving antiretroviral therapy (HAART) for at least one year and who no ART changes in the last 3 months, and 15 PLWH (11.5%) who were newly diagnosed with HIV and had no experience with ART. Sleep quality was evaluated with the Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI), daytime sleepiness with the Epworth Sleepiness Scale (ESS) and depression status with the Beck Depression Scale (BDS). Data on demographic characteristics, clinical findings, laboratory test results and ART regimens of the cases were collected using the hospital electronic record system and patient follow-up files. The obtained data were transferred to the SPSS 22.0 package program and analyzed in the same program. Results: In the study, 79 (60.3%) PLWH had poor sleep quality (≥5 points) according to PUKI. According to ESS, 115 PLWH (87.8%) did not have daytime sleepiness problems (≤10 points); Increased daytime sleepiness (>11 points) was found in 16 PLWH (12.2%). According to the BDS, mild, moderate or severe depression was found in 75 (56.9%) of 131 PLWH. Younger age, female gender, being single, homosexual, high school graduate, high monthly income and living with family were associated with poor sleep quality, but no statistically significant difference was found (p>0.05). No significant relationship was found between the ART regimen and sleep quality. The CD4 T lymphocyte count was found to be higher in PLWH with poor sleep quality compared to patients with good sleep quality (p>0.05). The increase in the number of CD4 T lymphocytes and the annual rate of increase in the number of CD4 T lymphocytes in cases with poor sleep quality were found to be statistically significantly higher than those with good sleep quality. (p
Benzer Tezler
- HIV/AIDS in American theatre: Queerness, spatio-temporalities, and emancipation
Amerikan tiyatrosu'nda HIV/AIDS: Queerlik, zaman ve mekansallıklar, ve özgürleşme
ÇAĞDAŞ ÖZERK DUMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMİNE FİŞEK
- HIV/AİDS olgularında cinsel yolla bulaşan enfeksiyonların sıklığı, etkenlerin dağılımı ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi
The incidence of sexually transmitted infections in HIV/AIDS and evaluation of risk factors
EBRU TAŞPINAR ŞEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Klinik Bakteriyoloji ve Enfeksiyon HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİYE BAŞTUĞ
- Takip edilen HIV/AIDS olgularındaki intestinal parazitlerin konvansiyonel ve moleküler yöntemler ile saptanması
Detection of intestinal parasites with conventional and molecular methods in follow-up HIV/AIDS cases
ÖZER AKGÜL
Doktora
Türkçe
2016
Mikrobiyolojiİstanbul ÜniversitesiTıbbi Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR ALİ ÖNER
- İnsan immünyetmezlik virüsü ile yaşayan bireylerde kronik inflamasyon belirteci olan klotho'nun diğer inflamasyon biyobelirteçleri ile karşılaştırılması
Comparison of klotho, a marker of chronic inflammation, with other biomarkers of inflammation in individuals living with human immunodeficiency virus
MERVE ÜSTÜNER DOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
İç HastalıklarıÇukurova ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEŞİM TAŞOVA
- HIV/AIDS olgularında kemik metabolizması ve kemik hastalıklarının yönetimi
Management of bone metabolism and bone diseases in HIV/AIDS cases
SEICHAN KETENTZI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiEge ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE DENİZ GÖKENGİN