Geri Dön

Etnisite ve engellilik: Bir çifte dezavantajlılık durumu mu?

Ethnicity and disability: A double state of disadvantage?

  1. Tez No: 731097
  2. Yazar: PERİHAN DEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ESRA BURCU SAĞLAM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 253

Özet

Engelli bireyler, engelli olmalarından dolayı tarihsel süreç boyunca toplumun olumsuz bakış açısını deneyimlemişlerdir ve bundan dolayı damgalayıcı ve ayrımcı pratiklere maruz kalmışlardır. Bu araştırma 'engellik' ve 'etnisitenin' birlikte 'çifte dezavantaj' bir durum yaratıp yaratmadığını Türkiye bağlamında göstermeye çalışmıştır. Engel durumunun sosyal etkileşimler neticesinde neden olduğu olumsuz deneyimler, görme ve bedensel/fiziksel engeli olan bireylerin anlatımları çerçevesinde değerlendirilmiştir. Nitel araştırma tekniklerinin kullanıldığı ve Batman'da gerçekleştirilen araştırmada yedisi tekerlekli sandalye kullanıcısı ve dördü görme engelli olan on bir katımcı ile derinlemesine görüşmeler ve katılımlı gözlemler yapılmıştır. Araştırmanın veri analizi Excel programı üzerinden gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın kuramsal çerçevesi sosyolojik kuramlardan olan sosyal inşacı yaklaşım ve bu yaklaşımın bir uzantısı olarak gelişen engelliliği açıklayan modellerden olan işlevsel-ekolojik modeldir. Bu araştırmada engelliliğe ilişkin tartışmalardan hareketle engelliliğin bireysel olmaktan ziyade toplumsal anlamda sorun oluşturduğu görülmüştür. Engelli bireylerin kendilerine olan bakıştan ziyade engelliliğin kültürel tanımlaması ve sosyal organizasyonsuzluk sosyal yaşamlarını engelleştirmektedir. Araştırmanın esas odağını oluşturan 'engellilik' ve 'etnisite' kesişiminde ise 'engelliliğin' tek başına dezavantaj yarattığı ve her alanda yoksunluk yaşamalarına neden olduğu görülmüştür. Saha aşamasında toplumsal cinsiyete ilişkin vurgulardan dolayı 'engelli' ve 'kadın' olmaya ilişkin tartışmalardan hareketle bu araştırma açısından baskın ve 'çifte dezavantaj' bir durum yaratmaktadır. Araştırmada saha aşamasında iken Kovid-19'un yaygın olmasından dolayı katılımcılarla yürütülen tartışmalar sonucunda Kovid-19'un engelli bireylerin çoğunluğunu daha da engelleştirdiği görülmüştür.

Özet (Çeviri)

Individuals with disabilities have experienced a negative perspective of society throughout the historical process because of their disability and therefore they have been exposed to stigmatizing and discriminatory practises. This research has tried to show whether 'disability' and 'ethnicity' together create a 'double disadvantage' situation in the context of Turkey. The negative experiences caused by the stituation of disability as a result of social interactions were evaluated within the framework of the narratives of individuals with visual and physical disabilities. In-depht interviews and participatory observations were conducted with eleven participants, seven of whom were wheelchair users and four of whom were visually disabled, in a study using qualitative research techniques and conducted in Batman. The data analysis of the study was carried out using the Excel program. The theoritical framework of the research is the social constructivist approach, which is one of the sociological theories, and the functional-ecological model, which is one of the models explaining the disability that develops as an extension of this approach. Based on the discussions about disability in this research, it has been seen that disability is a problem in a social sense rather than an individaul problem. Cultural definition of disability hinder their social life rather than the self-image of people with disabilities. At the intersection of 'disability' and 'ethnicity', which is the main focus of the research, it has been seen that only 'disability' creates a disadvantage and causes deprivation in all areas. Based on the discussions about being 'disabled' and a 'woman' due to the emphasis on gender at the field stage, this creates dominant and 'double disadvantage' situation in terms of this research. As result of the discussions conducted with the participants due to the prevalence of Kovid-19 during the field stage of the research, it was found that Kovid-19 further hinders the majority of disabled people.

Benzer Tezler

  1. Socıally responsıble teachıng ın elt: An evaluatıon of coursebooks on ethnıcıty, gender, and dısabılıty

    Socially responsible teaching in elt: An evaluation of coursebooks on ethnicity, gender and disability

    MUSTAFA BULUT

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ARDA ARIKAN

  2. Kadın hak savunucularının toplantı ve örgütlenme özgürlüğü kapsamındaki eylemleri sonucu maruz kaldıkları yargı tacizi – Anayasa ve İHAS kapsamında bir değerlendirme

    Judicial harassment against women right defenders as a consequence of their actions within the scope of freedom of assembly and association - An evaluation within the context of the Constitution and the ECHR

    GURBET GÖZDE ENGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukDicle Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FAZIL HÜSNÜ ERDEM

  3. At the crossroads of education and politics: Kurdish women students in Istanbul

    Eğitim ve siyasetin kavşağında: İstanbul'da okuyan Kürt kadın öğrenciler

    DİLŞAH PINAR ENSARİ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    AntropolojiSabancı Üniversitesi

    Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AYŞE GÜL ALTINAY

  4. Identité de classe sociale et l'ethnicité

    Sınıf ve etnisite kimliği

    HURİ KİRAZ ÖZDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Fransızca

    Fransızca

    2013

    Siyasal BilimlerGalatasaray Üniversitesi

    Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. FÜSUN ÜSTEL

  5. Bulgaristan'da yaşayan Türk-Müslüman azınlığın etnik kimlik inşası: Şumen ili örneği

    Ethnic identity construction of the Turkish-Muslims minority in Bulgaria: Case of Şumen

    CANSU CAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    SosyolojiNiğde Ömer Halisdemir Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERCAN GEÇGİN