Codex Cumanicus ve Karaçay-Malkar Türkçesinin karşılaştırmalı söz varlığı
Comparative vocabulary of Codex Cumanicus and Karachay-Balkar Turkish
- Tez No: 731517
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADİLHAN ADİLOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 303
Özet
Codex Cumanicus 13. yüzyıl sonlarında Karadenizin kuzeyinde Kuman-Kıpçak Türkçesiyle yazılmış bir eserdir. İtalyan tüccarlar ile Alman rahipleri tarafından kaleme alınan eser o dönemin Kıpçak Türkçesinin konuşma diline ait söz varlığını ihtiva etmektedir. Eserin söz varlığı ile bugünkü Kıpçak Türkçesi lehçelerinin söz varlığı arasında kayda değer benzerlikler göze çarpmaktadır. Çalışmamızda tarihî Kıpçak Türkçesinin önemli eserlerinden biri olan Codex Cumanicus ile bugünkü Kıpçak Türkçesi lehçelerinden biri olan Karaçay-Malkar Türkçesi arasındaki söz varlığı ilişkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmamızda Mustafa Argunşah ve Galip Güner'in 2015 yılında yayınladığı 'Codex Cumanicus' adlı çalışma asıl kaynak olarak alınmış ve Karaçay Malkar Türkçesinin söz varlığı için de Ufuk Tavkul'un 'Karaçay- Malkar Türkçesi Sözlüğü' ile Yılmaz Nevruz'un 'Karaçay-Malkar Türkçesinden Türkiye Türkçesine Açıklamalı Büyük Sözlüğü' esas alınmıştır. Bu iki sözlüğün yetersiz kaldığı durumlarda başka kaynaklardan da destek alınmıştır. Codex Cumanicus'taki iki dizin birleştirilip tek bir dizin haline getirilmiş ve sayfa numaraları parantez içinde verilmiştir. Kelimelerde anlam değişimleri göz önüne alınarak listelenme yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Codex Cumanicus is a work written in Cuman-Kipchak Turkish in the north of the Black Sea at the end of the 13th century. Written by Italian merchants and German priests, the work contains the vocabulary of the spoken language of the Kipchak Turkish of that period. There are remarkable similarities between the vocabulary of the work and the vocabulary of modern Kipchak dialects. In our study, we will try to reveal the vocabulary relationship between Codex Cumanicus, one of the important works of the historical Kipchak Turkish, and Karachay-Balkar Turkish, one of the modern Kipchak dialects. In our study, 'Codex Cumanicus', the work published by Mustafa Argunşah and Galip Güner in 2015, was taken as the main source and for the vocabulary of Karachay-Balkar Turkish, firstly Ufuk Tavkul's 'Karachay-Balkar Turkish Dictionary' and Yılmaz Nevruz's 'Annotated Big Dictionary from Karachay-Balkar Turkish to Turkey Turkish' were taken as basis. In cases where these two dictionaries were insufficient, support was obtained from other sources. Combining two directories in Codex Cumanicus into a single directory and page numbers are given in parentheses. The list has been made by taking into account the meaning changes in the words.
Benzer Tezler
- Codex cumanicus'un söz varlığı ile günümüzde Kafkasya'da konuşulan Kıpçak grubu Türk lehçelerinin söz varlığının ses ve anlam bakımından karşılaştırılması
Comparison of codex cumanicus and Kipchak group Turkish dialects spoken in the caucasus today in terms of voice and meaning
BEYTULLAH KOCABAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇE YÜKSELEN PELER
- Codex Cumanicus ve Ermeni harfli Kıpçakçada ekleme yoluyla isim yapımı
Noun formation by means of addition in Codex umanicus and Kipchak Turkic in Armenian script
FATMA ŞENYÜZ
Doktora
Türkçe
2017
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL
- Codex Cumanicus ile çağdaş Kazak Türkçesinin ortak söz varlığının karşılaştırmalı sesçil incelemesi
Phonetic comparative study of the common vocabulary of Codex Cumanicus and modern Kazakh Turkish
MADINA MOLDASHEVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT CERİTOĞLU
- Codex Cumanicus ve Ermeni harfli Kıpçak Türkçesinde fiil yapımı
Verb formation in Codex Cumanicus and Kipchak Turkic in Armenian script
MUSA SALAN
Doktora
Türkçe
2016
DilbilimGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL
- Codex cumanicus ile Kırgız Türkçesi arasında bir karşılaştırma denemesi
The comparative studies between Kyrgyz Turkish language and codex cumanicus: phonetics
MERIM RYSPAKOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HÜLYA KASAPOĞLU ÇENGEL