Altın Orda Devleti'nin Türkleşme süreci
Turkization process of the Golden Horde state
- Tez No: 731593
- Danışmanlar: PROF. DR. MUALLA UYDU YÜCEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Türkistan tarihinde oldukça önemli bir yer tutan Altın Orda Devleti, gerek Moğol gerek Türk tarihi açısından kayda değer bir geçmişe sahiptir. XIII. yüzyılın başında Büyük Moğol Devleti'nin kurulmasının ardından Cengiz Han komutasında geniş coğrafyalara yayılan Moğollar, özellikle Türkistan coğrafyasında birçok devlet kurmuşlardır. Türkler tarafından asırlar boyu yurt tutulan Deşt-i Kıpçak coğrafyası da köken olarak Moğol olan Altın Orda devletinin kurulduğu bölge olmuştur. Cengiz Han'ın torunu Batu Han tarafından kurulan Altın Orda Devleti, başta Kuman/Kıpçak, Uygur, Oğuz ve Bulgar boyları olmak üzere birçok Türk boyundan çeşitli alanlarda etkilenmiştir. Siyasi, dinî, kültürel ve dil konularında kurulduğu coğrafyanın etkisinde kalan Altın Orda Devleti, zamanla devletin içindeki nüfus çoğunluğunu oluşturan Türklerin etkisiyle Moğol kimliğinden sıyrılıp bir Türk-İslâm devleti haline dönüşmüştür. İlk olarak bürokrat Uygurlardan, sonra ordu içindeki Kuman/Kıpçak ve Oğuzlardan etkilenen Altın Orda Moğolları, Türkler aracılığı ile hem İslâm diniyle tanışmışlar hem de dil ve edebiyat alanında Türkçe çok önemli eserlerin yazılmasına katkı sağlamışlardır. Bu çalışmada Altın Orda devletinin kuruluşundan önce Deşt-i Kıpçak'taki Türk varlığı, kuruluşundan fetret devrine kadar Altın Orda Moğollarının Türklerden nasıl etkilendikleri ve bu Türkleşme sürecinde hangi faktörlerin öne çıktığı ayrıntıları bir şekilde incelenmiştir
Özet (Çeviri)
The Golden Horde State, which has a very important place in the history of Turkestan, has a significant past in terms of both Mongolian and Turkish history. The Golden Horde State, founded by Batu Khan, the grandson of Genghis Khan, in the Deşt-i Kipchak geography was influenced by many Turkish tribes, especially Cuman/Kipchak, Uyghur, Oghuz and Bulgarian tribes. The Golden Horde State, which was influenced by the geography it was founded in political, religious, cultural and linguistic matters, turned into a Turkish-Islamic state by getting rid of the Mongolian identity with the influence of the Turks in the state. The Golden Horde Mongols, who were influenced first by the bureaucrat Uyghurs and then by the Cuman/Kipchak and Oghuzs in the army, both met the religion of Islam through the Turks and created patronage for great Turkish works in the field of language and literature. In this study, the Turkish presence in Deşt-i Kipchak before the establishment of the Golden Horde State, how the Golden Horde Mongols were affected by the Turks from its foundation to the interregnum, and which factors came to the fore in this Turkization process were examined in detail.
Benzer Tezler
- Ögeday Kaan devrinde Türkistan ve Maveraünnehir (1229-1241)
Turkestan and Transoxiana in period of Ugedey Khan (1229-1241)
GANİZHAMAL KUSHENOVA
- Altın Orda'da kadın ve siyaset ilişkisi: Taytula Han Bike
Relationship between women and politics in the Golden Horde: Taytula Han Bike
YUSUF ARSLANER
- Sibir Hanlığı'nın kuruluşu gelişimi ve yıkılışı
Sibir Khanate and the collapse of the development organization
EMİNE USLU
- Moğol Devletlerin'de müslüman ve Türk devlet adamları
Musli̇m and Turki̇sh statesmen i̇n Mongoli̇an States
BETÜL SÜMEYRA TAHTALI
- Maciej Miechowita Seyehatnamesine göre XVI. yüzyılda Deşt-i Kıpçak (metin-inceleme-notlandırma)
Deshti Qipchaq in 16 century according to Travelogue by Maciej Miechowita (text-analyzing-commentary)
BERRİN KALYON