Geri Dön

Mukayeseli olarak Türk ve İslam hukukunda hukuk boşluğunun doldurulması

Filling the legal gap in Turkish and Islamic law comparatively

  1. Tez No: 732147
  2. Yazar: CANAN ATEŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. UĞUR BEKİR DİLEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yalova Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Hukuk Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 164

Özet

Toplumsal yaşamda hızlı ve sürekli bir değişimin varlığı beraberinde bazı problemleri getirir. İşte bu problemlerin çözülüp adaletin ve asayişin sağlanabilmesi için hukukun da bu nispette dinamik olması gerekir. Ne var ki hukukta her olayın önceden öngörülüp ona göre hukuk kuralının oluşturulabilmesinin imkânı yoktur. Bu sebeple hukuk sistemlerinde boşluk dediğimiz bir takım durumlar karşımıza çıkar. Hukukta oluşan boşluğun bir şekilde doldurulup uyuşmazlıkların sona erdirilmesi gerekir. Bu görev de yargılama faaliyetini yapan hâkimdedir. Türk Hukukunda hâkimin boşluk doldurması bir takım şartlara ve durumlara bağlı kılınmıştır. Hem kanunda hem de örf ve adet hukuku kuralları arasında söz konusu uyuşmazlığa uygulanacak bir kuralın bulunamaması durumunda hâkim bir kanun koyucu gibi davranarak o uyuşmazlığı sonuçlandırır. İslam hukukunda müçtehidin ilk aşamada asli kaynaklara müracaat etmesi beklenir. Dolayısıyla Kur'an ve Sünnet'ten doğrudan uygulayabileceği bir kural bulamayan müçtehidin yine asli ve tali kaynaklara dayanmak suretiyle içtihat ederek uygulanabilir bir hüküm ortaya koyması gerekir. Müçtehidin yaptığı bu faaliyet hukukta olan boşluğun doldurulması çabasıdır. Çalışmamız temelde üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde Türk hukukunda hukuki boşluk durumunda hâkimin bu boşluğu doldurması anlatılmıştır. Boşluk kavramı, örf ve adet hukuku ile kuralı, hâkimin yargısal faaliyetleri ve oluşturulan hukuk kurallarının özellikleri açıklanmıştır. İkinci bölümde ise İslam Hukuku perspektifinden hukuki boşluk içtihat kavramı üzerinden anlatılmaya çalışılmıştır. Burada içtihat araçları üzerinde durulmuştur. Nihayet üçüncü bölümde ilk iki bölümde anlatılanlar metodolojik olarak karşılaştırılmıştır.

Özet (Çeviri)

The existence of a rapid and continuous change in social life brings with it some problems. In order for these problems to be resolved and justice and security to be ensured, the law must be dynamic in that proportion. However, in law, it is not possible for every event to be foreseen and the rule of law to be formed accordingly. For this reason, we encounter some situations that we call gaps in legal systems. The gap in the law must be filled somehow and the disputes must be ended. This duty rests with the judge who carries out the judicial activity. In Turkish Law, the judge's filling of gaps is made dependent on a number of conditions and situations. If he cannot find a rule to be applied to the dispute, both in the law and between the customary law rule, the judge will act as a legislator and finalize the dispute. In Islamic law, the mujtahid is expected to refer to the primary sources at the first stage. Therefore, the mujtahid, who cannot find a rule that he can apply directly from the Qur'an and Sunnah, must come up with an applicable rule by relying on primary and secondary sources. This activity of the mujtahid is an effort to fill the gap in the law. Our study basically consists of three parts. In the first part, it is explained that the judge fills this gap in case of legal gap in Turkish law. The concept of emptiness, the customary law and its rule, the judicial activities of the judge and the characteristics of the created legal rules are explained. In the second part, the legal vacuum from the perspective of Islamic Law has been tried to be explained through the concept of ijtihad. Here, the tools of ijtihad are emphasized. Finally, in the third chapter, the first two chapters were compared methodologically.

Benzer Tezler

  1. Türk ve İtalyan Ceza Hukukunda güvenlik tedbiri kuramı ve kişi hürriyetini sınırlandıran güvenlik tedbirleri

    The theory of security measure and personal security measures limiting personal freedom in Turkish and Italian Criminal Law

    BATUHAN AKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VESİLE SONAY EVİK

  2. Türk ve İslam hukukunda sözleşmenin içeriğini düzenleme özgürlüğü ve sınırları

    Freedom to determine the content of contract and its limitations in Turkish and Islamic law

    ŞÜHEDA NUR APAYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukErciyes Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT DOĞAN

    PROF. DR. MEHMET AKİF AYDIN

  3. İslâm hukukunda boşanmaya ilişkin uyuşmazlıklarda alternatif çözüm yolları

    Alternative resolutions for divorce disputes in Islamic law

    MUSTAFA AKTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KILINÇ

  4. Katılım bankacılığı

    Participation banking

    GÜRKAN UYSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BankacılıkHasan Kalyoncu Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER ÖZKAN

  5. Mukayeseli olarak Türk ve Irak Hukukunda haksız inşaat

    A comparative study of unfair construction in Turkish and Iraqi Law

    İHSAN ZEYNELABDİN HUSAİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    HukukAnkara Üniversitesi

    Özel Hukuk (Medeni Hukuk) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET ÜNAL