İran İslam Devrimi'nin Türkiye'ye etkileri: 1978-1990 yılları arasında Türkiye'de yayımlanan dergiler üzerine bir inceleme
The impact of the Iran Islamic Revolution on Turkey: An exploration of magazines published in Turkey between 1978-1990
- Tez No: 732863
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET TABAKOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Uluslararası İlişkiler, Journalism, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortadoğu Sosyolojisi ve Antropolojisi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 395
Özet
İran İslam Devrimi'nin Türkiye'deki dergilerde nasıl yer aldığı sorusuna cevap aranan bu çalışmada, öncelikle devrim kavramsal ve kuramsal bir çerçevede ele alınmıştır. Bu bağlamda devrimin arka planı üzerine odaklanılarak sosyo-ekonomik, dinî ve siyasal nedenleri ayrıntılı bir biçimde incelenmiş ve devrime giden sürecin aşamalarına kronolojik olarak yer verilmiştir. Çalışmada devrime giden süreçte etkili olan grupların rollerine değinilmiş ve bu süreçte öne çıkan isimler ile devrime zemin hazırlayan görüşlere ayrıca yer verilmiştir. Devrimden sonraki süreçte İran'ın izlediği dış politika tahlil edilerek, devrimin dünyaya ve Türkiye'ye etkilerine, dünyada devrimin nasıl algılandığı ve Türkiye'deki resmî kurumlar nezdinde devrime yönelik yaklaşıma dikkat çekilmiştir. Çalışma tarih aralığı olarak 1978-1990 şeklinde sınırlandırılarak Türkiye'deki İslami gruplar, siyasi partiler, aydınlar ve dergiler etrafındaki oluşumlar ve bu oluşumlara ait basın-yayın organlarına dair genel bir çerçeve çizilmiştir. Söz konusu gruplar ile ilişkili dergiler belirlenerek, devrimi konu edinen 29 dergi; Hareket, Diriliş, İktibas, Düşünce, Mavera, İslam, Hilal, Fedai, Sebil, Yeniden Milli Mücadele, Pınar, Girişim, İnsan, Aylık Dergi, Bu Meydan, Dış Politika, Son Karar, Akıncılar, Akıncı Güç, Şura, Tevhid, Hicret, İslami Hareket, Kriter, Nesil, İslam'ın İlk Emri Oku, Rayet, Altınoluk, Davet çalışma bağlamında incelenmiştir. Konunun temel parametreleri olan“biçimsel değişkenler”ve“içeriksel değişkenler”haber ve makalelerde tarama modeline dayalı içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Metinlerin ana teması ise; Devrim'e yaklaşım, Ayetullah Humeyni'ye yaklaşım, Şah'ın ve Şahlık rejiminin konumlandırılması, mezhep konusunun yer alma/işlenme biçimi, devrim ihracı, Irak-İran Savaşı ve İran iç siyasetinin konu edinilmesi bağlamında belirlenmiştir. Böylelikle 1978-1990 yılları arasında Türkiye'de yayımlanan dergilerde devrimin ve devrim ile ilişkili gelişmelerin okurlara aktarılma biçimleri ve bağlamı tespit edilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this study, which sought to answer the question of how the Islamic Revolution of Iran took place in Turkish journals, the revolution was first discussed in a conceptual and theoretical framework. In this context, by focusing on the background of the revolution, socio-economic, religious and political causes are discussed in detail and the stages of the process leading up to the revolution are covered chronologically. The domestic groups who were influential in the process preceding the revolution are analysed. In addition, prominent names and opinions that paved the way for a ground to the revolution are dealt with. In doing so, the post-revolutionary Iranian foreign policy, its impact on the world and Turkey; the perception of the revolution outside Iran and how the established order in Turkey approached it are studied. Narrowing down time period to the years 1978-1990, the study Islamic groups and political parties in Turkey are categorised as circles around tariqas, the intelligentsia and the magazines; through which way a general frame is drawn regarding these groups and related media platforms. Magazines related to the listed groups that directly address the revolution are Hareket, Diriliş, İktibas, Düşünce, Mavera, İslam, Hilal, Fedai, Sebil, Yeniden Milli Mücadele, Pınar, Girişim, İnsan, Aylık Dergi, Bu Meydan, Dış Politika, Son Karar, Akıncılar, Akıncı Güç, Şura, Tevhid, Hicret, İslami Hareket, Kriter, Nesil, İslam'ın İlk Emri Oku, Rayet, Altınoluk, Davet. The main parameters of the subject,“formal variables”and“contextual variables”, were examined by the content analysis method based on the scanning model in news and articles. The main theme of the texts are designated in the context of the approach to the revolution and to Ayatollah Khomeini, positioning of the Shah and Shahdom regime; the way madhhab theme covered; concept of exporting the revolution, the Iraq-Iran War and the internal politics of Iran. What is attempted is, thus, to ascertain coverage patterns of the revolution and revolution-related developments to the readers by the magazines.
Benzer Tezler
- Türkiye'nin Orta Doğu'daki sınır komşuları ile ilişkileri (1970-1997)
Turkey's relations with its border neighbours in the Middle East
TÜREL YILMAZ
Doktora
Türkçe
1997
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REFET YİNANÇ
- İslam Devrimi sonrası İran nükleer programı: Türkiye için riskler ve fırsatlar
After the Islamic Revolution in Iran nuclear program: Risks and opportunities for Turkey
BAYRAM DELİKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Uluslararası İlişkilerHasan Kalyoncu ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURAT ASLAN
- Değişen dünyada İranlı kadınların hak ve özgürlük arayışı: Manisa'da yaşayan İranlı kadınlar örneği
The research for rights and freedom of Iranian women in the changing world: based on example of Iranian women living in Manisa
DENİZ TÜRKÜ YAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
SosyolojiManisa Celal Bayar ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HURİYE TEKİN ÖNÜR
- İran'ın Orta Doğu politikasının Türkiye'nin güvenliğine etkileri
The reflections of İran's Middle East policy on Turkey's security
DİLEK AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Uluslararası İlişkilerHarp Akademileri KomutanlığıStrateji Bilimi Bölümü
DR. RASİM ÜNLÜ
- İran ve Türkiye modernleşmesinde kadın hareketi (1830-1965)
Iran and Turkey modernization of the women's movement (1830-1965)
SAMANEH ASGARİ