Hastalıkta belirsizlik kuramına temellendirilmiş psikoeğitimin şizofreni hastalarına bakım verenlerin belirsizliğe tahammülsüzlük psikolojik iyi oluş ve başa çıkma düzeylerine etkisi
The effect of psychoeducation based on uncertainty in illness theory on intolerance to uncertainty psychological wellbeing and coping styles in schizophrenia caregivers
- Tez No: 732973
- Danışmanlar: PROF. DR. KADRİYE BULDUKOĞLU, DOÇ. DONALD ETHERIDGE BAILEY JR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hemşirelik, Psikiyatri, Nursing, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: bakım veren, hemşirelik kuramı, psikiyatri hemşireliği, psikoeğitim, şizofreni, caregiver, nursing theory, uncertainty, psychiatric nursing, psychoeducation, schizophrenia
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Amaç: Bu araştırmada amaç, Hastalıkta Belirsizlik Kuramı'na temellendirilmiş psikoeğitimin şizofreni hastalarına bakım verenlerin belirsizliğe tahammülsüzlük, psikolojik iyi oluş ve başa çıkma düzeylerine etkisini belirlemektir. Yöntem: Araştırma randomize kontrollü tek kör deneysel nitelikte olup Nisan 2019- Ağustos 2020 tarihleri arasında bir psikiyatri kliniğinde şizofreni tanısıyla yatan hastaların bakım verenlerinden 27 girişim, 27 kontrol grubu olmak üzere toplam 54 birey ile gerçekleştirilmiştir. Veriler,“Bakım Veren Bilgi Formu, Görsel Kıyaslama Ölçeği, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği”ile toplanmıştır. Girişim grubuna toplam beş oturumdan oluşan Belirsizliği Yönetme Psikoeğitim Programı uygulanmıştır. Kontrol grubundaki bakım verenlere herhangi bir girişim uygulanmamıştır. Hipotezler için Mann- Whitney U ve Wilcoxon testi kullanılmıştır. Bulgular: Belirsizliği yönetme psikoeğitim programı sonrası, girişim grubundaki bakım verenlerin belirsizlik puanları anlamlı düzeyde azalmıştır (p=0.001). Bakım verenlerin girişim sonrası stresle başa çıkma tarzları ölçeğinin alt boyutlarından“iyimser yaklaşım”puanlarının girişim öncesine (p=0.038) ve kontrol grubuna göre (p=0.023) anlamlı düzeyde yükseldiği bulunmuştur. Girişim sonrası bakım verenlerin stresle başa çıkma tarzlarından“sosyal destek arama yaklaşımı”puanlarının kontrol grubuna göre yüksek olduğu (p=0.001) belirlenmiştir. Girişim sonrası bakım verenlerin belirsizliğe tahammülsüzlük, psikolojik iyi oluş, çaresiz, boyun eğici ve kendine güvenli yaklaşım puanlarında girişim öncesine ve kontrol grubu puanlarına göre anlamlı bir farklılık saptanmamıştır (p>0.05). Sonuç: Belirsizliği Yönetme Psikoeğitim Programının, şizofreni hastalarına bakım verenlerin belirsizlik düzeyini azaltmada, baş etmede sosyal destek arama ve iyimser yaklaşım puanlarını artırmada etkili olduğu belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Objective: The purpose of this study is to determine the effect of the psychoeducation program based on the Uncertainty in Illness Theory on intolerance to uncertainty, psychological well-being and coping styles of caregivers of schizophrenia patients. Method: This study that randomized controlled single blinded experimental nature, was conducted between April 2019 and August 2020 at psychiatry clinic with hospitalized schizophrenia patients caregivers, total of 54 including 27 interventions and 27 control groups. The data were collected by“Caregiver Information Form, Visual Comparison Scale, Intolerance to Uncertainty Scale, Psychological Well-being Scale, Stress Coping Styles Scale”. The Uncertainty Management Psychoeducation Program, consisting of a total of five sessions was applied to the intervention group. No intervention was applied to the caregivers in the control group. Mann-Whitney U and Wilcoxon tests were used for hypotheses. Results: After the uncertainty management psychoeducation program, the uncertainty scores of the caregivers in the intervention group decreased significantly (p=0.001). It was found that the“optimistic approach”scores, one of the sub-dimensions of the caregivers' coping style scale, increased significantly after the intervention (p=0.038), the posttest scores were higher than the control group (p=0.023). It was determined that the“seeking social support approach”scores, one of the sub-dimensions of the caregivers' coping style scale, were higher than the control group (p=0.001). No significant difference was found in the post-intervention caregivers' intolerance to uncertainty, psychological well-being, helpless, submissive and self-confident approach scores according to pre-intervention and control group scores (p> 0.05). Conclusion: Managing Uncertainty Psychoeducation Program was found to be effective in reducing the level of uncertainty of caregivers of schizophrenia patients, increasing their optimistic approach and social support seeking.
Benzer Tezler
- Hastalıkta belirsizlik teorisine dayalı olarak geliştirilen 'infertil kadınları güçlendirme programının' infertilitesi olan kadınların belirsizlik ve stresle başa çıkma düzeylerine etkisi
The effect of the 'infertile women empowerment program' developed based on uncertainty in disease theory on the levels of coating with uncertainty and stress of women with infertility
NEVRA KARACA BIÇAKÇI
- Hemodiyaliz tedavisi alan hastaların belirsizlik durumlarının evde bakım gereksinimleri üzerine etkisi
The effect of uncertainty in situations of patients receiving hemodialysis treatment on home care needs
SALİM ÖZBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikOndokuz Mayıs ÜniversitesiEvde Hasta Bakım Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİGEN ÇAVUŞOĞLU
- Akut lösemi hastalarının Roy adaptasyon modeli ve Mishel belirsizlik teorisine göre yaşam deneyimlerinin incelenmesi: karma model
Examination of life experiences of acute leukemia patients according to Roy adaptation model and mishel uncertainty theory: Mixed model
DERYA GERESİNLİ
Doktora
Türkçe
2024
HematolojiEge Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASİYE AKYOL
- Hastanede yatan riskli gebelerde anksiyete ve depresyon düzeyi ile belirsizlik düzeyi arasındaki ilişki
The relationship between anxiety and depression levels and level of uncertainty in hospitalized risky pregnant women
SEMİHA ÜNKAZAN
- Kalp yetersizliği olan 65 yaş üstü hastalara verilen video destekli eğitimin semptom yönetimi ve yaşam kalitesine etkisi
The effect of video-assisted education on symptom management and quality of life in patients over 65 years of age with heart failure
PINAR YEL
Doktora
Türkçe
2024
HemşirelikEge Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER KARADAKOVAN