Geri Dön

Sualtı kültür varlıklarının in situ koruma yöntemlerinin değerlendirilmesi

Evaluation of in situ preservation methods of underwater cultural heritage

  1. Tez No: 733198
  2. Yazar: HİRANUR GÜLTEKİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NAMIK KILIÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Arkeoloji, Arkeometri, Sanat Tarihi, Archeology, Archaeometry, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sualtı Kültür Kalıntılarını Koruma Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 274

Özet

Sualtı kültür mirasının in situ koruması, 2001 yılında kabul edilen UNESCO 'Sualtı Kültür Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşme'de planlanan ilk faaliyet olarak kabul edilmiştir. Yerinde koruma Türkiye gibi yoğun sualtı kültürel mirasa sahip ülkelerde; koruma ve onarım uygulamalarının uzun sürmesi, kazı ve konservasyon çalışmalarının yüksek maaliyeti gibi nedenlerle tercih edilmektedir. Kültür varlığı barındıran bir sualtı alanında, in situ korumaya karar verebilmek için öncelikle korunması amaçlanan alanın belgelenmesi gerekmektedir. Geleneksel yöntemlerin yanı sıra modern yöntemlerin de kullanıldığı belgeleme sırasında; kültür varlıklarını çevreleyen deniz suyu ve sedimentin fiziksel, kimyasal ve biyolojik özellikleri kayıt altına alınmaktadır. Bölgenin jeolojik yapısı, kültür varlıklarının korunma düzeyi ve alanı etkileyen insani risk faktörleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Böylece; alanda uygulanacak en etkili koruma yöntemi belirlenmektedir. Kullanılan yöntemler, farklı çevre koşullarında farklı malzeme türlerinde daha uzun süreli koruma sağlayabilmektedir. Bu çalışmada; sualtı kültür varlıklarının in situ koruması için risk faktörleri, bu risk faktörlerinin kültür varlıkları üzerindeki etkileri, bugüne kadar yürütülen uluslararası projeler ile örneklendirilerek irdelenmiştir. Koruma projeleri; uygulama teknikleri ve güncel veriler, alan yazının betimsel tarama yöntemi kullanılarak incelenmiştir. İncelemeler yapılırken; tuzlu suda bulunan kültür varlıkları üzerinde çalışmalar yürütülmüş, tatlı su ve acı suda bulunan kültür varlıkları tez kapsamına dahil edilmemiştir. Barajlar gibi insan etkisiyle sualtında kalan kültür varlıkları değil, doğal nedenlerle sualtında kalmış kültür varlıkları incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

The UNESCO Convention on the Protection of the Underwater Cultural Heritage, adopted in 2001, presents in situ preservation of the underwater cultural heritage as the first planned activity. In situ preservation is preferred by the countries with an extensive underwater heritage like Turkey due to the reasons such as the long duration of conservation practices and the high cost of excavation and conservation process. The underwater area containing cultural heritage must firstly be documented in order to decide whether it is appropriate for in situ preservation or not. During the documentation process in which both modern and traditional methods are used, physical, chemical, and biological properties of the seawater and the sediment surrounding cultural heritage are recorded. Also, the geological structure of the region, the deterioration level of the cultural heritage, and human risk factors affecting the area should be considered during the documentation process. In this way, the most effective protection method to be applied in the area is determined. It is important since the methods used can provide longer-term protection for different types of materials under different environmental conditions. In this study, the risk factors for in situ preservation of underwater cultural heritage and the effects of these risk factors on cultural properties are examined by exemplifying international projects carried out between 2000 and 2022. Application techniques and current data of the projects were examined by using the descriptive survey method. During the examinations, studies were carried out on cultural heritage found in seawater. Cultural heritage found in fresh water and brackish water was not included in the scope of the thesis. A cultural heritage that remained underwater for natural reasons, and not a cultural heritage that has remained underwater due to human influence, such as dams, have been studied.

Benzer Tezler

  1. Su altı kültür mirasının korunması ve sunumuÇanakkale savaş alanları Tekke Koyu örneği

    Conservation and presentation of underwater cultural heritage Çanakkale battlefields example of Tekke Bay

    ERKİN YAŞAR ÇERİK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR

  2. Yenikapı 16 batığının 3 boyutlu dijital modelleme çalışması

    3D digital modeling of Yenikapı 16 shipwreck

    HİLAL SÜMEYYE GÜLER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Arkeolojiİstanbul Üniversitesi

    Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. IŞIL ÖZSAİT-KOCABAŞ

  3. Kekova sualtı araştırmalarında tespit edilen amphoralar

    Amphoras detected in Kekova underwater researches

    UĞURCAN ORHAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ArkeolojiSelçuk Üniversitesi

    Arkeoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERDOĞAN ASLAN

  4. Modern mimarlık mirası bağlamında Turgut Cansever mimarlığı

    The architecture of Turgut Cansever in context of modern architectural heritage

    BERŞAN KARAGÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MimarlıkYıldız Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELVAN EBRU OMAY POLAT

  5. Yenikapı 6 batığı'nın bozulma nedenlerinin araştırılması ve konservasyon önerisi

    Investigation of degradation causes of Yenikapı 6 shipwreck and conservation proposal

    TUĞÇE PAMUK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Arkeolojiİstanbul Üniversitesi

    Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. UFUK KOCABAŞ