Bazı arpa (Hordeum vulgare L.) genetik kaynakları materyalinin agromorfolojik karakterizasyonu
Agro-morphological characterization of various barley (Hordeum vulgare L.) germplasm
- Tez No: 733286
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN SOYLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Bu araştırmada Ankara Üniversitesi Osman Tosun Gen Bankasında bulunan 1938-1975 yılları arası Türkiye'nin farklı bölgelerinden toplanan yerel arpa çeşitleri ile farklı ülkelerden temin edilmiş aynı gen bankasında muhafaza edilen arpa genotipleri materyal olarak kullanılmıştır. Bu arpaların ıslah çalışmalarında kullanılabilmeleri ve ıslahçılara daha sağlıklı bilgi sağlayabilmesi açısından 678 materyalin ve 4 kontrol çeşidin 25 farklı karakter yönünden agromorfolojik karakterizasyonu yapılmıştır. Kontrol olarak iki sıralı arpa çeşitleri olan Zeynelağa, Tarm-92, Aydanhanım ile altı sıralı arpa çeşidi olan Avcı-2002 çeşitleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, başaklanma gün sayısı 182-219 gün, bitki boyu 29.40-113.60 cm, başak uzunluğu 4.88-15.55 cm, kardeş sayısı 3-22 adet, olgunlaşma gün sayısı 245-262 gün, başakta tane sayısı 10.66-94.80 adet, tek bitki hasat indeksi %8.98- %69.06, bin tane ağırlığı 21.37 g -76.92 g arasında değişim göstermiştir. Genotiplerin 243 tanesi 2 sıralı, 435 tanesi 6 sıralıdır. Materyalin 670 tanesi kavuzlu olup, 8 tanesi ise kavuzsuzdur. Külahlı 8 tane, 2 tane de kılçıksız arpa genotipi bulunmaktadır. Genotiplerin 525 tanesi beyaz, 93 tanesi çakır, 60 tanesi de siyah tane rengine sahiptir. İncelenen materyaller arasında çok erkenci ve çok geçci genotipler bulunmuştur. Çalışmada, bitki büyüme şekli, bayrak yaprak kulakçıklarının antosiyanin renklenmesi, bayrak yaprak kınının mumsuluğu, kılçıkların uç kısmındaki antosiyanin renklenmesi, başağın duruşu, başak şekli, başak sıklığı, kılçık dişliliği, kılçık uzunluğu, tanede başakçık ekseninin tüyünün tipi, kavuz rengi, yatma, kılçık durumu için her gözlem skalasında genotipe rastlanmıştır. Araştırma sonucu kontrol çeşitlerden her özellik bakımından faklı materyallerin olduğu ve verim unsurlarında kontrol çeşitleri geçmiş genotiplerin bulunduğu görülmüştür. Islahçıların melezleme programlarında kullanabilecekleri materyallerin olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Barley landraces collected from different parts of Turkey between 1938-1975 and genotypes obtained from different countries stored at Ankara University Osman Tosun Gene Bank have been utilized in this study. Agro-morphological characterization of 678 genotypes and 4 check varieties for 25 traits has been carried in order to introduce these genotypes in breeding programs and provide reliable information to breeders. Zeynelağa, Tarm-92, Aydanhanım two-row, and Avcı-2002 six-row barley cultivars have been utilized as check varieties. Observations for different traits have varied between 182-219 for days to heading, 29,40-113,60 cm for plant height, 4,88-15,55 cm for spike length, 3-22 for number of tillers, 245-262 for days to maturity, 10,66-94,80 for kernel number per spike, 8,98-69,06 for harvest index, and 21,37 g -76,92 g for thousand kernel weights. The materials consisted of 243 2-row type barleys, and 435 6-row type barleys. While 670 genotypes were hulled, 8 genotypes were hulless. There were 8 hooded barley, and 2 awnless genotypes. 525 of the genotypes had white kernel color, while 93 were light blue, and 60 were black. Very early and very late-maturing genotypes among the materials were identified. In this study, genotypes with different growth pattern, anthocyanin coloration of the flag leaf auricle, waxiness of flag leaf sheath, anthocyanin coloration of tip of awns, spike position, spike shape, spike density, rough awn, awn length, seed rachilla hair type, hull color, lodging, and awn presence has been observed on every level. As a result, genotypes that differ from check varieties for every trait as well as genotypes that surpass the check varieties for yield parameters have been observed. It has been determined that there are genotypes that can be utilized in breeding programs.
Benzer Tezler
- Bazı arpa ( Hordeum vulgare L. ) genotiplerinde kurağa dayanım yönünden transpirasyon hızı ve su kullanım etkinliklerinin belirlenmesi
Determination of transpiration rate and water use efficiency in terms of drought resistance in some barley( Hordeum vulgare L. ) genotypes
HASAN DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
ZiraatDicle ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET YILDIRIM
- Ege bölgesi koşullarında yetiştirilen bazı arpa (Hordeum vulgare L.) genotiplerinin anter kültürü tekniğine yatkınlığı üzerine çalışmalar
Studies on some barley (Hordeum vulgare L.) genotypes brougt in aegean region conditions to anther culture technique
SEDA ÜÇEŞ
Doktora
Türkçe
2023
BiyoteknolojiEge ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİHİN YILDIRIM
- Bazı kışlık arpa (hordeum vulgare L. ) hatlarının hordein elektroforegramı yöntemi ile seçilmesi
Indifiction of some winter barley (hordeum vulgare L ) lines by hordein electrophoregram
EMİNE GÜL KIZIL
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatAnkara ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. MURAT ÖZGEN
- Arpada gen aktarım frekansının artırılmasına yönelik çalışmalar
Studies for enhancing the gene transfer efficiency in barley
ÖZGE KARAKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Biyolojiİstanbul ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. FİLİZ GÜREL
- Kışlık arpa (Hordeum vulgare L.) çeşitlerinin bazı tarımsal karakterlerindeki değişimin diallel analizi
Diallel analyses on some agronomic characters of six winter barley cultivars
AHMET BÜLBÜL