Geri Dön

16.-17. yüzyıl tebriz halıları

Tabriz carpets from past to present

  1. Tez No: 733361
  2. Yazar: KÜBRA GÜL YAVUZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AYŞE ASLIHAN EROGLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: El Sanatları, Crafts
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Atatürk Üniversitesi
  10. Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk El Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 336

Özet

XVI-XVII. yüzyılda Safavi dönemi, Tebriz halı sanatında zirve dönem olarak kabul edilmiştir. Zengin kompozisyonları ve desenleri ile dikkat çeken Şah Abbas döneminde halı sanatı ileri seviyeye ulaşmış, insanların yaşamlarında ve ekonomisinde oldukça etkili olmuştur. Halıların büyük çoğunluğunu bitkisel formlar oluşturmuş bununla beraber kompozisyonlarda av sahneli, portre konulu, ağaçlı gibi birçok kompozisyonlarda yer almıştır. Halı sanatının yanısıra minyatür, tezhip, hat gibi kitap sanatlarında da ileri bir düzeye ulaşılmış, sanata ve sanatçılara verilen değerin sonucu olarak tasarımlar çok detaylı ve gösterişli hale dönüşmüştür. En çok İpek halıların yer aldığı Tebriz halıları adeta tablo niteliği taşımaktadır. Safavilerin sanat anlayışı zengin tasarımları ile diğer ülkeleride etkilemiştir. Osmanlı Padişahı Yavuz Sultan Selim İran seferi dönüşünde, 1514'te Tebriz'den beraberinde birçok sanatçı getirmiştir. Bazı sanatçılar kendi yarattıkları üslupları ile Osmanlı Saray nakkaşhanelerinde başnakkaşlık görevine kadar yükseltilmiştir. XVI. yüzyıl halılarında madalyonlu, köşe-göbek formu, saz yolu üslübu dönemin ortaya çıkmış en nadide tasarımlarını meydana getirmiştir. Kitap sanatlarından halıya geçtiği düşünülen madalyon formu Tebriz halılarında da uygulanmış, saray halılarında yeni ve zengin kompozisyonların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Türk halılarında madalyon ikinci derecede bir motif olarak kullanılmış, esas şemada sonsuzluk prensibi hakim olmuştur. Halı sanatındaki zengin kompozisyonlar XVI. yüzyıldan başlayarak devam etmiş, XVIII. yüzyıla kadar sürekliliğini korumuştur. Anahtar Kelimer: Safavi, Halı, Tebriz, Motif, Osmanlı

Özet (Çeviri)

The Safavid Period in the 16th-17th centuries was accepted as the golden age in Tabriz Carpet Art. The art of carpet reached an advanced level during the reign of Shah Abbas, which attracted attention with its rich compositions and patterns, and it became much efficacious in people's lives and their economy. The majority of the carpets were formed by herbal forms, and in addition to this, many compositions such as hunting scenes, portraits, and trees were included in the compositions. In addition to carpet art, an advanced level has been reached in miniature, ornamentation, and also in book arts such as calligraphy, and designs have turned into very detailed and ostentatious as a result of the value given to art and artists. Tabriz carpets, which are mostly silk carpets, are almost like an artistic painting. The Safavids' understanding of art also influenced other countries with their rich and glamorous designs. The Ottoman sultan, Yavuz Sultan Selim, brought many artists from Tabriz with him in 1514 on his return from the Iran expedition. Some artists, thanks to creating their unique style, were promoted to head-nakkash1 in the Ottoman Palace's nakkash-house 2 . In the 16th century carpets, the medallion form, corner-hub form, and reed path style created the most precious designs of the period. The medallion form, which is thought to have passed from book arts to carpet art, was also applied to Tabriz carpets and provided the emergence of new and rich compositions in palace carpets. The medallion form was used as a secondary pattern in Turkish carpets and the principle of infinity prevailed in the basic schemes of the carpets. The rich and glamorous compositions in carpet art continued from the 16th century and managed to maintain their continuity until the 18th century. Keyword: Safavid, Carpet, Tebriz, Motif, Osmanlı

Benzer Tezler

  1. Halı ve resim: Bakü müzelerinde bulunan figürlü halılar

    Carpet and picture: The figurative carpets of Baku museums

    TÜLÜN DEĞİRMENCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Sanat TarihiHacettepe Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. SERPİL BAĞCI

  2. 16-17 yy. Safavi ve Osmanlı Dönemi halıları üzerine bir inceleme

    An analysis on the carpets of the 16th and the 17th century Safavid and Ottoman period

    MARYAM MASOUDI PARSA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    El SanatlarıAtatürk Üniversitesi

    Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE ASLİHAN EROĞLU

  3. Koca Sinan Külliyesi restorasyon projesi

    Başlık çevirisi yok

    SEVGİ ÖZTİRYAKİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF. DR. AYŞE ZEYNEP AHUNBAY

  4. Münşeât-ı Abdülkerîm Çelebi

    The Münşeât of Abdülkerîm Çelebi

    MUHAMMED ÜLGEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıFırat Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİM BİRİCİ

  5. 16-17. yüzyıl İran resim sanatında Rıza Abbasi

    Rıza Abbasi in 16 th -17th century of Iranian miniature

    PARI MALEKZADEH BAROUGH

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sanat Tarihiİstanbul Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEVGİ PARLAK