Bir aşk söyleminden parçalar ışığında Türk romanına bakış (1872-1950)
A look at the Turkish novel in the perspective of a lover's discourse fragments (1872-1950)
- Tez No: 733695
- Danışmanlar: PROF. DR. ABİDE DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 265
Özet
Söylem ile ilgili 1960'lı yıllardan itibaren yapılmaya başlanan çalışmalar dilbilim alanındaki dönüm noktalarından biri olmuştur. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren dilbilimciler dili sadece cümle boyutuyla ele almayıp bağlam üzerinde de araştırmalar ve incelemeler yapmıştır. Aşk, her dönemde farklı şekillerde anlamlandırılmış ve yorumlanmıştır. Birçok disiplin tarafından ele alınan aşk konusunda farklı yaklaşımlar ve görüşler vardır. Bunun yananında bütün sanatsal alanlarda aşk her dönemde en çok ilgi duyulan konulardan biri olmuştur. Hem bilim insanlarının hem de sanatçıların aşka dair ortak bir söylemi olmasa da aşk söyleminin kendisinde ortaklıklar vardır. Söylem alanının en önemli isimlerinden biri olan Roland Barthes, 1977 yılında yayınlanan Fragments d'un discours amoureux (Bir Aşk Söyleminden Parçalar) eserinde aşkı söylem ile ele almıştır. Barthes, çalışmasının gerekliliği olarak aşk söyleminin yalnızlığını gösterir. Onun çalışmasındaki yola çıkış ilkesi ise aşığın basit bir bildirgesel özne olarak görülmemesi gerektiğidir. Bu çalışmasında Barthes; aşk söylemi içerisinde batmak, yokluk, tapılası, kesinleme, bozulma, kaygı, hiçleme, çile, atopos, bekleyiş, gizlemek, düzenini kurmuş, yıkım, sınırlamak, yürek, doluluk, acıma, anlamak, davranış, suç ortaklığı, dokunumlar, olağan şeyler, beden, bildirim, sunu, iblisler, bağımlılık, harcama, gerçeksizlik, dram, derisi yüzülmüş, yazmak, dolaşı, kucaklaşma, sürgün, cansıkıcı, solmak, kusurlar, bayram, deli, rahatsızlık, gradiva, giysi, özdeşleşme, görüntü, bilinmez, tümevarım, bilgi verici, katlanılmaz, çıkışlar, kıskançlık, seni-seviyorum, baygınlık, mektup, taşım, büyü, iğrenç, suskunluk, bulutlar, gece, nesneler, müstehcen, ağlamak, dedikodu, neden, hayranlık, yitirilmiş, karşılaşma, yankılanma, uyanış, ağız kavgası, yalnız, göstergeler, anı, intihar, öyle, sevecenlik, birlik, gerçek ve ele geçirmek istemek olmak üzere seksen adet beti belirlemiş ve bu betilere okumalarından, dost konuşmalarından ve kendi yaşamından örnekler vermiştir. Israrlı ve rastlantısal okumalarından faydalanan Barthes, edebi eserlerin aşk söylemi ile ele alınabileceğini de göstermiştir. Bu çalışma da Barthes'ın izlediği yol takip edilerek seksen betiye ele alınan zaman diliminde basılmış olan Türk romanından örnekler verilerek aşk söyleminin Türk romanındaki varlığı gösterilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The studies on discourse, which have been started since the 1960s, have been one of the turning points in the field of linguistics. Since the second half of the 20th century, linguists have not only dealt with the language in terms of sentences, but also made researches and studies on the context. Love has been interpreted in different ways in every period. There are different approaches and views on love, which is handled by many disciplines. In addition to this, love has always been one of the most interesting subjects in all artistic fields. Although both scientists and artists do not have a common discourse about love, there are commonalities in the lover's discourse itself. Roland Barthes, one of the most important names in the field of discourse, dealt love with discourse in his Fragments d'un discours amoureux (A Lover's Discourse Fragments) published in 1977. Barthes shows the loneliness of lover's discourse as the necessity of his work. The starting principle in his work is that the lover should not be seen as a simple declarative subject. In this work, Barthes; he identified eighty figures as to be engulfed, absence, adorable, affirmation, alteration, anxiety, annulment, askesis, atopos, waiting, to hide, pigeonholed, catastrophe, to circumscribe, heart, fulfillment, compassion, to understand, behavior, connivance, contacts, contingencies, body, declaration, demons, dependency, expenditure, disreality, drama, flayed, to write, errantry, embrace, exile, irksome, fade-out, faults, festivity, mad, embarrassment, gradiva, habiliment, identification, image, unknowable, induction, informer, unbearable, outcomes, jealousy, i-love-you, languor, letter, loquela, magic, monstrous, silence, clouds, night, objects, obscene, crying, gossip, why, ravishment, regretted, encounter, reverberation, waking, scene, alone, signs, remembrance, suicide, thus,tenderness, union, truth, will-to-possess, and gave examples of these figures from his readings, friendly conversations and his own life. Benefiting from his persistent and random readings, Barthes also showed that literary works can be handled with the lover's discourse. In this study, the existence of the lover's discourse in the Turkish novel was tried to be shown by giving examples from the Turkish novel, which was published in the period of eighty verses, by following the path followed by Barthes.
Benzer Tezler
- Müzik aracılığı ile ideolojik söylemin topluma aktarılması: 1 kasım 2015 genel seçimlerinde AK Parti ve HDP seçim şarkıları üzerine bir inceleme
Transferring ideological discourse to society through music: A study on AK Parti and HDP election songs in the november 1, 2015 general elections
SABAHATTİN RECEPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Müzikİnönü Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN TOPBAŞ
- Osmanlı şiirinin modernleşme sürecinde 'kadın'ın doğuşu: Nigâr Hanım'ın şiirlerinde dişil söylem üretimi
The birth of 'woman' in the modernization process of ottoman poetry: The emergence of feminine discourse in poems of Nigâr hanim
MERİÇ KURTULUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. NURAN TEZCAN
- Batı geleneğinde aşk, cinsellik ve ölüm: Tristan ve Isolde
Love, sexuality and death in the western tradition: Tristan and Isolde
ESMA TEZCAN
Doktora
Türkçe
2018
Alman Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ŞEBNEM SUNAR
- Mehmet Rauf'un eserlerinde kadın
Women in the works of Mehmet Rauf
FİLİZ FERHATOĞLU
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT KOÇ
- Buchi Emecheta'nın The Joys of Motherhood, Tsitsi Dangarembga'nın Nervous Conditions ve Ama Ata Aidoo'nun Changes: A Love Story adlı eserlerinde toplumsal kadın cinsiyeti ve kimliği
Gender and Identity in Buchi Emecheta's The Joys of Motherhood, Tsitsi Dangarembga's Nervous Conditions, and Ama Ata Aidoo's Changes: A Love Story
EMRAH IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İngiliz Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UFUK EGE UYGUR