COVID-19 salgını sürecinde sağlık çalışanlarının iş talepleri ve iş kaynakları ile eş duyum yorgunluğu, tükenmişlik, eş duyum tatmini, depresyon, kaygı, stres belirtileri arasında psikolojik dayanıklılığın ve bilinçli öz bakımın düzenleyici rolü
The role of psychological resilience and mindful self-care as moderators between job demands-job resourses and compassion fatigue, burnout, compassion satisfaction, depression, anxiety, stress symptoms among health care workers during COVID-19 outbreak
- Tez No: 733705
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP TÜZÜN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Sağlık Kurumları Yönetimi, Psychology, Health Care Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 178
Özet
Mevcut çalışmada iş talepleri ve iş kaynakları ile eş duyum yorgunluğu, eş duyum tatmini, tükenmişlik, depresyon, kaygı ve stres belirtileri ilişkisinin ve bu ilişkide psikolojik dayanıklılığın ve bilinçli öz bakımın düzenleyici rolünün incelenmesi amaçlanmıştır. Bunlara ek olarak demografik bilgi formu aracılığıyla elde edilen COVID-19 salgını sürecine ilişkin iş talepleri ve kaynaklarının eş duyum yorgunluğu, eş duyum tatmini, tükenmişlik, depresyon, kaygı ve stres belirti düzeylerine olan etkilerinin incelenmesi hedeflenmiştir. Çalışmanın örneklemini COVID-19 salgını sürecinde Türkiye'de çalışmakta olan 18 yaş üzeri 439 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Mevcut çalışmanın amacı doğrultusunda katılımcılara sırasıyla Demografik Bilgi Formu, İş Talepleri ve Kaynakları Ölçeği, Yetişkinler için Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği, Bilinçli Farkındalık Temelli Öz Bakım Ölçeği, Çalışanlar için Yaşam Kalitesi Ölçeği, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği (DASS-21) uygulanmıştır. Verilerin analizinde IBM SPSS 22.0 programı ve Hayes (2017) tarafından geliştirilmiş olan PROCESS v3.5 eklentisi kullanılmıştır. Verilerin incelenmesinde Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi, Tek Yönlü Çok Değişkenli Varyans Analizi (MANOVA), Basit Düzenleyici Değişken Analizleri yürütülmüştür. Analiz bulgularına göre iş talepleri ve iş kaynakları ile eş duyum yorgunluğu, eş duyum tatmini, tükenmişlik, depresyon, kaygı ve stres belirtileri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Bu bulgulara ek olarak bir takım sonuç değişkenlerinin COVID-19 salgını sürecine ilişkin iş talepleri ve kaynakları düzeylerine göre farklılaştığı bulunmuştur. Ayrıca iş talepleri ile tükenmişlik ve depresyon değişkenleri arasında psikolojik dayanıklılığın düzenleyici rolü olduğu bulunmuştur. İş talepleri ile kaygı ve depresyon değişkenleri, iş kaynakları ile ise kaygı değişkeni arasında bilinçli öz bakımın düzenleyici rolü olduğu bulunmuştur. Son olarak elde edilen bulgular mevcut alanyazın doğrultusunda tartışılmış ve çalışmanın önemi, klinik doğurguları ve sınırlılıkları değerlendirilerek gelecekte yapılabilecek çalışmalar için önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Current study was aimed to investigate the relationship between job demands, job resources and compassion fatigue, burnout, compassion satisfaction, depression, anxiety and stress symptoms, also it was aimed to investigate the role of psychological resilience and mindful self-care as moderators in these relationships. In addition, it was aimed to investigate the effects of COVID-19 related job demands and resources obtained through the demographic information form on compassion fatigue, burnout, compassion satisfaction, depression, anxiety and stress symptom levels. The sample of the study consists of 439 healthcare professionals who are over the age of 18 and working in Turkey during the COVID-19 outbreak. According to the aims of the current study, Demographic Information Form, Job Demands and Resources Scale, Resilience Scale for Adults, Mindful Self-Care Scale, Professional Quality of Life Scale, Depression Anxiety Stress Scale (DASS-21) were applied to the participants, respectively. IBM SPSS 22.0 program and PROCESS v3.5 extension developed by Hayes (2017) were used in the analysis of the data. Pearson Product-Moment Correlation Analysis, One-Way Multivariate Analysis of Variance (MANOVA), and Simple Moderation Analysis were used to analyze the data. According to the analysis findings, significant relationships were found between job demands- job resources and compassion fatigue, burnout, compassion satisfaction, depression, anxiety and stress symptoms. In addition to these findings, it was found that some outcome variables differentiate in different levels of COVID-19 related job demands and resources. Also, it was found that psychological resilience moderated between job demands and burnout, depression variables. It was found that mindful self-care moderated the relationship between job demands and anxiety, depression variables, also mindful self-care moderated the relationship between job resources and anxiety variables. Finally, the findings were discussed in line with the current literature and the importance of the study, clinical implications and limitations were discussed and suggestions were made for future studies.
Benzer Tezler
- COVİD-19 pandemi döneminin sağlık çalışanları üzerinde oluşturduğu psikososyal risk etmenleri
Psychosocial risk factors caused by the COVİD-19 pandemic on healthcare workers
KUBİLAY DEVECİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Mühendislik Bilimleriİstanbul Rumeli Üniversitesiİş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ RIZA GÜNER
- Covid-19 pandemisi döneminde sağlık kuruluşlarında insan kaynakları yönetimi süreçlerindeki farklılaşmalar: Ankara ili örneği
Differences in human resources management processes in health institutions during the Covid-19 pandemic period: The case of Ankara
HASAN CAN TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sağlık Kurumları YönetimiÇankırı Karatekin ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜLKÜHAN BİKE ESEN
- Salgın hastalıkların tedavisinde hastanelerde mimari mekanın metamorfozu
Metamorphosis of architectural space in the treatment of epidemic diseases in hospitals
SAHAR RIYADH NASER NASER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TERCAN
- Covıd-19 sürecinde İŞKUR'un işsizlikle mücadele politikalarının analizi
Analysis of İŞKUR's policies to struggle with unemployment during Covid-19
AYŞEGÜL KARAKUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR TOPKAYA
- COVID-19 salgını sürecinde sağlık çalışanlarının beslenme alışkanlıkları değişimi
Nutritional habits change of healthcare professionals during the COVID-19 pandemic
BETÜL TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikBursa Uludağ ÜniversitesiVeteriner Besin Hijyeni ve Teknolojisi Ana Bilim dalı
PROF. DR. MUSTAFA TAYAR