Düzenleyici ve denetleyici kurumların bağımsızlığı ve özerkliği: Türkiye deneyimi
Independence and autonomy in regulatory agencies: Turkey experience
- Tez No: 734198
- Danışmanlar: PROF. DR. MUHİTTİN ACAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 306
Özet
Bu Tezin amacı kamu yönetiminin hassas, stratejik öneme sahip ve uzmanlık bilgisi gerektiren alanlarının yönetilmesinde, yürütme organı ve diğer paydaşların etki ve müdahalesinin ortaya çıkarabileceği olumsuzlukların bağımsız ve özerk statüdeki düzenleyici ve denetleyici kurumlar oluşturularak azaltılabileceği varsayımının tartışılmasıdır. Tez çalışmasında düzenleyici ve denetleyici kurumların bağımsız ve özerk statülerinin kuramsal ve pratik gerekçelerinin incelenmesi ile birlikte, bağımsızlık ve özerklik kavramlarının evrensel anlamda genel kabul gören ilke ve gerekçelerinin Türkiye örneği ile ne ölçüde uyumlu olduğu analiz edilmiştir. Bu kapsamda Türkiye'deki bütün düzenleyici ve denetleyici kurumlar bağımsızlık ve özerklikleri bakımından önemli olduğu varsayılan kuruluş amaçları, teşkilat yapısı ve personeli, gelir kaynakları ve bütçeleri bakımından incelenmiştir. Ayrıca örnek olarak seçilen Kamu İhale Kurumu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu ve Rekabet Kurumu'nun bağımsızlık ve özerklikleri üzerinde daha detaylı olarak durulmuştur. Tez çalışmasında geniş bir kaynak taramasının yanı sıra, Türkiye'deki düzenleyici ve denetleyici kurumların güncel bağımsızlık ve özerklik düzeylerini katılımcılardan elde edilen bilgiler ile de destekleyerek tespit edebilmek amacıyla mülakatlardan oluşan alan araştırması yapılmıştır. Literatür ve alan araştırmasına ilaveten, daha önce yapılmış olan çalışmalardan da faydalanılarak hazırlanmış olan Biçimsel Bağımsızlık ve Özerklik Endeksi'nden elde edilen bulgular ışığında bu kurumların özellikle mevzuata dayalı biçimsel bağımsızlık ve özerklik düzeyleri de ortaya konulmuştur. Tez çalışmasında Türkiye'deki düzenleyici ve denetleyici kurumların yaygın olarak kurulmaya başlandığı 2000'li yılların başında bağımsızlık ve özerklikleri görece iyi düzeyde iken, zaman içerisinde bu bağımsızlık ve özerkliğin ciddi düzeyde zayıfladığı ve geriye gittiği sonucuna ulaşılmıştır. Tezde bahse konu çalışmalar ile elde edilen bulguların ve ulaşılan sonuçların yanı sıra, uygulayıcı kişi ve kurumlar, politika belirleyiciler ve araştırmacılar için düzenleyici ve denetleyici kurumların bağımsızlık ve özerkliği ile ilgili bazı öneriler de sunulmuştur. Anahtar Sözcükler Düzenleyici ve Denetleyici Kurum, Bağımsızlık ve Özerklik
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to discuss the assumption that the negative effects of intervention of the executive body and other stakeholders in the management of sensitive, strategically important and requiring special knowledge areas of public administration can be reduced by establishing independent and autonomous regulatory agencies. In this study, it has been analyzed to what extent the universally accepted principles and justifications of the concepts of independence and autonomy are compatible with Turkey example. In this context, all regulatory agencies in Turkey have been examined in terms of their founding objectives, organizational structure and personnel, income sources and budgets, which are assumed to be important in terms of their independence and autonomy. In addition to that, the independence and autonomy of the Public Procurement Authority, the Energy Market Regulatory Authority and the Competition Authority, have been discussed in more detail. In this study, a field study consisting of interviews have been conducted in order to determine the actual (de facto) independence and autonomy levels of the regulatory agencies in Turkey by supporting them with the information obtained from the participants. In addition to the literature and field research, in the light of the findings obtained from the Formal Independence and Autonomy Index, the formal (de jure) independence and autonomy levels of these agencies, especially based on legislation, were also revealed. In the study, it was concluded that while the independence and autonomy of the regulatory agencies in Turkey were at a relatively good level in the 2000s, when they began to be widely established, in the following years, the independence and autonomy of these institutions have seriously been weakened and went backwards. In the study, some suggestions have also been presented for the implementing persons and institutions, policy makers and researchers about the independence and autonomy of regulatory agencies. Key Words Regulatory Agencies, Independence and Autonomy
Benzer Tezler
- Radyo ve televizyon alanında düzenleyici ve denetleyici kurulların incelenmesi: İngiltere, Fransa ve Türkiye karşılaştırması
Review of regulatory and supervisory boards in the field ofradio and television: Comparison of England, France and Turkey
CEMALETTİN DİLİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiSüleyman Demirel ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NEDRET ÇAĞLAR
- A comparative analysis on regulatory independence
Düzenleyici kurum bağımsızlığı üzerine karşılaştırmalı bir analiz
ASLI UNAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Kamu YönetimiSabancı ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. IŞIK ÖZEL
- Düzenleyici ve denetleyici kurumların bağımsızlık düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir analiz
An analysis for the identification of independence levels of regulatory and supervisory authorities
ALİYE MENDERES ALTIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ YILDIRIM
- İdare hukuku boyutuyla kişisel verilerin korunması
Protection of personal data by administrative law
NECATİ GÖKHAN AKMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Hukukİstanbul Kültür ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ALTINOK ÇALIŞKAN
- Düzenleyici ve denetleyici kurumların düzenleme yetkisinin kaynakları
Legal sources of legislative authority of regulatory and supervisory bodies
ŞEYMA OLĞUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE AKSOYLU ÜRGER