Travma sonrası stres bozukluğu olan ve olmayan yanık hastalarında bilişsel ve üstbilişsel yetilerin değerlendirilmesi
Evaluation of cognitive and metacognitive abilities in burn patients with and without post traumatic stress disorder
- Tez No: 734331
- Danışmanlar: DOÇ. MERİH ALTINTAŞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 90
Özet
Amaç: Yanık hastalarında, birçok psikiyatrik hastalık gelişebildiği gibi özellikle travma sonrası stres bozukluğunun gelişim sıklığı dikkat çekmektedir. Çalışmamızda Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) tanısı bulunan ve bulunmayan yanık hastalarında bilişsel ve üst bilişsel yetileri değerlendirmeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Araştırmamıza 21 TSSB tanısı bulunan ve 21 TSSB tanısı bulunmayan toplam 42 yanık hastasının katılması sağlanmıştır. Araştırmamız, kesitsel türde bir vaka kontrol çalışmasıdır. TSSB tanısı ve dışlama kriterlerinde bulunan durumların belirlenmesi için yanık hastalarına DSM-5 için yapılandırılmış klinik görüşme (SCID-5) yapılmıştır. Çalışmada araştırmacı tarafından hazırlanan sosyodemografik ve klinik veri formu ile Hamilton Anksiyete Derecelendirme Ölçeği (HAM-A), Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HAM-D) uygulanmış olup öz bildirim ölçekleri olan Yanığa Spesifik Sağlık Ölçeği (YSSÖ), Üstbiliş Ölçeği-30 (ÜBÖ-30), DSM-5 için Travma Sonrası Stres Bozukluğu Kontrol Listesi (PCL-5), Bilişsel Dikkat Kilitlenmesi Sendromu Ölçeği (CAS-1), Travma Sonrası Bilişler Ölçeğinin (TSBÖ) hastalar tarafından doldurulması istenmiştir. Bulgular: TSSB tanısı bulunan yanık hastaları gurubunda TSSB tanısı bulunmayanlara göre istatistiksel anlamlı olarak ÜBO-30, CAS-1, TSBÖ, HAM-A, HAM-D toplam skorlarında istatistiksel anlamlı olarak yükseklik; Yanığa Spesifik Sağlık Ölçeği toplam skorlarında düşüklük saptanmıştır. Tüm yanık hastaları incelendiğinde hastaların PCL-5 skorları ile ÜBÖ-30, CAS-1, TSBÖ, HAM-A, HAM-D toplam skorları arasında aynı yönde ilişki saptanmıştır. Yanık öncesi psikiyatrik hastalık öyküsünün varlığı TSSB tanısı bulunan yanık hastalarında, TSSB tanısı olmayan hastalara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır. TSBÖ, ÜBÖ-30 VE CAS-1 toplam puanlarının kendi aralarında incelendiğinde aralarında istatistiksel olarak anlamlı aynı yönlü ilişki saptanmıştır. Sonuç: Çalışmamızın sonuçlarına göre TSSB tanısı bulunan yanık hastalarında, TSSB tanısı bulunmayanlara göre bilişsel ve üstbilişsel yetilerin daha az olduğu saptanmıştır. Travma sonrası stres puanları ile bilişsel ve üstbilişsel yetilerin aynı yönde ilişkili oldukları saptanmıştır. Yanık hastalarında bilişsel ve üstbilişsel yetilerin geliştirilmesine yönelik müdahalelerin TSSB gelişiminin engellenmesinde ve tedavisinde katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: As many psychiatric diseases can develop in burn patients, the incidence of post-traumatic stress disorder is particularly noteworthy. In our study, we aimed to evaluate cognitive and metacognitive abilities in burn patients with and without diagnosis of PTSD. Materials and Method: A total of 42 burn patients consist of each of 21 with and without diagnosis PTSD, were included in our study. Our research is a cross-sectional case-control study. For PTSD diagnosis and definition of stiuations in exclusion criteria, SCID-5 (Structured Clinical Interview for DSM 5) was applied to burn patients. Sociodemographic and clinical data form prepared by the researcher; Hamilton Anxiety Rating Scale (HAM-A), Hamilton Depression Rating Scale (HAM-D) were applied to patients by the researcher; while Burn Specific Health Scale (BSHS), The PTSD Checklist for DSM-5 (PCL-5), Metacognitions Questionnaire-30 (MCQ-30), The Cognitive-attentional Syndrome Questionnaire (CAS-1), The posttraumatic cognitions inventory (PTCI), which are self-report scales, were asked to be completed by the patients. Results: In the group of burn patients with diagnosis of PTSD, statistically significantly higher UBO-30, CAS-1, PTSD, HAM-A, HAM-D total scores and lower BSHS scores were found compared to burn patients without diagnosis of PTSD. When all burn patients were examined, the correlation with same direction was found between the PCL-5 scores and the total scores of MCQ-30, CAS-1, PTCI, HAM-A, HAM-D total scores of patients. It was determined that the presence of a history of psychiatric illness before the burn was statistically significantly higher in people with a diagnosis of PTSD than in those without. When the total scores of PTSD, MCQ-30, and CAS-1 were analyzed among themselves, a statistically significant correlation with same direction was found. Conclusion: According to our study, the burn patients diagnosed PTSD are assesed having lower cognitive and metacognitive skills than not diagnosed ones. Posttraumatic stress scores were found to be related to congnitive and metacognitive skills in the same direction. In terms of burn patients, the interventions for improving cognitive and metacognitive abilities are considered to benefit the prevention and treatment in PTSD.
Benzer Tezler
- Yapay zekalı pnömatik kontrollü robotik doku genişletme cihazı geliştirilmesi
Development of pneumatic controlled tissue expanding device with artificial intelligence
RIFAT UĞURLUTAN
- Hastanemiz çocuk yanık ünitesinde enfeksiyon etken sıklığının değerlendirilmesi ve epidemiyolojik veriler
Evaluation of infectious agents and epidemiological data in pediatric burn unit at sisli etfal education and research hospital
BETÜL DİLER DURGUT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık BakanlığıÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZAN DALGIÇ
- Alopesi areata hastalarında travmatik yaşantılar, dissosiyatif belirtiler ve aleksitimi
Traumatic experiences, dissociative symptoms and alexithymia in patients with alopecia areata
FURKAN DEMİRGİL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriSivas Cumhuriyet ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESİM KUĞU
- Meme ve jinekolojik kanser tanılı hastalarda travma sonrası büyüme gelişimi ile serotonin transporter gen promotor bölge polimorfizmi ve psikososyal faktörler arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between posttraumatic growth development and serotonin transporter gen promotor region polymorphism and psychosocial factors in patients with breast and gynecological cancer
BURÇİN GÜLER USLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
OnkolojiEge ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZEN ÖNEN SERTÖZ
DR. ÖZLEM KUMAN TUNÇEL
- Psikolojik taciz; öğretim elemanlarına yönelik bir araştırma
Mobbing; a research on academicians
TUTKU SEÇKİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. JALE MİNİBAŞ POUSSARD