Geri Dön

Anadolu Selçuklu mimarisindeki Şamanist figürler (1077-1308)

Shamanist figures in Anatolian Seljuk architecture (1077-1308)

  1. Tez No: 735069
  2. Yazar: SAFİYYE DAMGACIOĞLU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ABDULKADİR DÜNDAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sanat Tarihi, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yozgat Bozok Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 409

Özet

Türk Mitolojisinde ve inanç sisteminde önemli bir yeri olan Şamanizm'in öyküsü antik çağlara kadar uzanmaktadır. Anadolu'daki uzantısı Asya kökenli olan, içerisinde mistik unsurlar taşıyan, Tanrıyla, yeraltındaki ve yerüstündeki ruhlarla iletişim kurulabilen, hastalıkları tedavi eden kısaca halkın en önemli manevi ihtiyaçlarını gidermeye gayret eden şamanın bağlı olduğu inanç biçimi olan Şamanizm, varlığını ve etkilerini günümüzde de sürdürmektedir. Tez konumuzu“Anadolu Selçuklu Mimarisindeki Şamanist Figürler (1077-1308)”olarak belirleme amacımız, kadim bir inanış olan Şamanizm'in gerek dini gerek sosyal ve gerekse mimari alanda, tarihin sonraki dönemlerine önemli etkilerde bulunduğunu tespit etmemiz ve bu izlerin Anadolu Selçuklu Dönemi Türk İslam Mimarisindeki yansımalarını ortaya koymayı hedeflememizdir. Çalışmamızda ele aldığımız eserler, Anadolu Selçuklu Devletinin ve bu devlete bağlı Beyliklerin hakimiyet kurduğu 1077-1308 yılları arasında inşa ettikleri eserlerdir. Orta Asya topraklarından Anadolu'ya ulaşan Türklerin bu topraklarda inşa ettikleri eserlere baktığımızda, bu yapılarda stilize edilmiş ve çeşitli zihinsel altyapılarla üsluplaştırılmış pek çok Şamanist figürün var olduğu gördük. Bu figürler bazen yapıların dış cephelerinde bazen yapıyı süsleyen çinilerde bazen de yapıların iç mekanlarında karşımıza çıkmaktadır. Karşılaştığımız bu motifler ve figürleri Şamanizm'de var olan inançlarla temellendirmeye, yorumlamaya ve değerlendirmeye gayret ettik. Bu sayede Anadolu Selçuklu mimarisindeki Şamanist figürleri ortaya koymuş olduk. ANAHTAR KELİMELER: Anadolu Selçuklu, Şaman, Şamanizm, Figür, Motif.

Özet (Çeviri)

The history of Shamanism, which has an important place in Turkish Mythology and belief system, goes back to ancient times. The Anatolian extension of shamanism, which is a form of belief that the shaman, who strives to meet the most important spiritual needs of the people, such as treating diseases, is of Asian origin and carries mystical elements in it. The belief of Shamanism, which can communicate with God, the spirits of the underground and aboveground, continues its existence and its effects today. Our aim to determine our thesis topic as“Shamanist Figures in Anatolian Seljuk Artifacts (1077-1308)”is to determine that Shamanism, as an ancient belief, had significant effects on the later periods of history, both in the religious, social and architectural fields, and to reveal the reflections of these traces in the Turkish-Islamic Architecture of the Anatolian Seljuk Period. The works that we deal with in our study are the works built between the years 1077-1308, when the Anatolian Seljuk State and the Principalities affiliated to this state dominated. When we look at the works built by the Turks who reached Anatolia from the lands of Central Asia, we saw that there are many shamanist figures stylized and interpreted with various mental infrastructures in these works. These figures sometimes appear on the exterior of the buildings, sometimes on the tiles that adorn the building, and sometimes in the interiors of the buildings. We tried to ground, interpret and evaluate these motifs and figures we encountered with the beliefs existing in Shamanism. In this way, we have revealed the Shamanist figures in the Anatolian Seljuk works. KEYWORDS: Anatolian Seljuk, Shaman, Shamanism, Figure, Motif.

Benzer Tezler

  1. Anadolu Selçuklu mimarisi kemer profillerinin bilgisayar ortamında parametrik tasarım modelinin geliştirilmesi

    The development of a parametric design model of anatolian Seljukarchitecture arch profiles in a computer aided

    MERYEM LUTİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Güzel SanatlarAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İHSAN TOKTAŞ

  2. Kayseri Keykubadiye Sarayı arkeolojisi

    The archeology of Keykubadiye Palace in Kayseri

    YURDAGÜL ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Sanat TarihiSelçuk Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN ERAVŞAR

  3. Anadolu Selçuklu kümbetlerinde süsleme ve mimari form ilişkisi

    Ornamentation and architectural form relationship in tomb towers of Anatolia Seljuk

    MERVE MÜRÜVET ÇALIŞIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    MimarlıkAntalya Bilim Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET SEMİH ÖZKAN

  4. Anadolu Selçuklu dönemi vakfiyeleri ve vakfiyesi bulunan mimari eserler (1. Cilt)

    Anatolian Seljuk period foundation documents (Waqfiyyes) and architectural structures having foundation documents (Waqfiyyes)

    OSMAN ÖZTÜRK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Sanat TarihiNecmettin Erbakan Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET ÇAYCI

  5. XVIII. yüzyıl İstanbul yapılarında taçkapılar

    The portals in the eighteenth century İstanbul structures

    MUSTAFA EKMEKCİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    MimarlıkPamukkale Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KASIM İNCE