Geri Dön

Bireylerin evlilik uyumu ve yaşam doyumunun ebeveynlik tutumları üzerindeki etkisi

Личносттордун үй-бүлөлүк гармониясы жана жашоодон канааттануу деңгээлдеринин бала тарбиялоо мамилелерине болгон таасиринин анализи

  1. Tez No: 736449
  2. Yazar: ARGEN CUMGALBEKOV
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ERKAN EFİLTİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Evlilik, evlilik uyumu, yaşam doyumu, ebeveynlik, ebeveyn tutumu
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 130

Özet

Araştırmanın amacı: evli bireylerin evlilik uyumu ve yaşam doyumunun ebeveynlik tutumlarına olan etkisini ortaya koyulması olarak belirlenmiştir. Belirlenen araştırma amacına ulaşabilmek için nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Belirlenen amaç doğrultusunda, öncelikle cinsiyet, yaş, yaşadığı yer, eğitim düzeyi, evlilik süresi, çocuk sayısı, aile gelir düzeyi gibi demografik değişkenler arasında evlilik uyumu, yaşam doyumu ve ebeveyn tutumları açısından anlamlı düzeyde bir fark olup olmadığı araştırılmıştır. İkinci olarak, evlilik uyumu, yaşam doyumu ve ebeveyn tutumları arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı sorusuna yanıt aranmıştır. Son olarak, ebeveyn tutumlarının, evlilik uyumu ve yaşam doyumu bağlamında yordanması amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Kırgızistan'ın farklı bölgelerinde yaşayan ve evliliklerinde en az bir yıl geçirmiş olan evli bireylerden oluşmaktadır. Araştırma 309 kadın ve 171 erkek olmak üzere 480 evli birey ile yürütülmüştür. Araştırmaya katılan evli bireylere araştırmacı tarafından oluşturulmuş Kişisel Bilgi Formu, geliştirilmesi ve uyarlanması Türkiye'de yapılmış Yenilenmiş Çift Uyum Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği ve Ebeveyn Tutumu Ölçeği uygulanmıştır. Uygulamadan önce ölçek sahiplerinden gerekli izinler alınmış ve sonrasında kırgız kültürüne uyarlanmıştır. Elde edilen verilerin analizi için, bağımsız örneklem t-Testi, tek yönlü ANOVA, Pearson korelasyon katsayısı ve çoklu doğrusal regresyon analizleri uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, evli bireylerin evlilik uyumu ile yaşam doyumu, demokratik ve aşırı koruyucu ebeveyn tutumları arasında pozitif ve anlamlı; otoriter tutum arasında negatif ve anlamlı ilişkinin olduğu; izin verici tutum arasında anlamlı ilişkinin olmadığı tespit edilmiştir. Yaşam doyumu ile demokratik ebeveyn tutumu arasında pozitif ve anlamlı; otoriter tutum ile negatif yönlü ve anlamlı ilişkinin olduğu; aşırı koruyucu ve izin verici tutumlar arasında anlamlı ilişkinin bulunmadığı saptanmıştır. Yapılan regresyon analizinin sonucunda, evlilik uyumunun ebeveyn tutumları içerisinden demokratik ve aşırı koruyucu tutumları üzerinde pozitif yönde, ototriter tutumu üzerinde ise negatif yönde yordayıcı bir etkiye sahip olduğu, izin verici ebeveyn tutumu üzerinde ise anlamlı bir etkiye sahip olmadığı saptanmıştır. Yaşam doyumunun ise ebeveyn tutumları içerisinden demokratik tutum üzerinde pozitif yönde, ototriter ve aşaırı koruyucu tutumları üzerinde ise negatif yönde anlamlı etkiye sahip olduğu, izin verici ebeveyn tutumu üzerinde ise anlamlı bir etkiye sahip olmadığı saptanmıştır. Araştırmanın sonunda, elde edilen bulgular doğrultusunda gerekli önerilerde bulunulmuştur.

Özet (Çeviri)

Изилдөөнүн максаты адамдардын үй-бүлөлүк гармониясы жана жашоодон канааттануусунун алардын ата-энелик мамилесине тийгизген таасирин ачып берүү болуп саналат. Белгиленген изилдөө максатына жетүү үчүн сандык изилдөө методдорунун бири болгон реляциялык талдоо модели колдонулган. Белгиленген максатка ылайык, биринчи кезекте үй-бүлөлүк гармония, жашоодон канааттануу жана ата-энелик мамиле өзгөрмөлөрүнүн, респонденттердин жынысы, жашы, жашаган жери, билим деңгээли, никенин узактыгы, балдардын саны, үй-бүлөнүн киреше деңгээли сыяктуу демографиялык өзгөрмөлөрүнө карата айырмаланып , айырмаланбай тургандыгы изилденген. Экинчиден, үй-бүлөлүк гармония, жашоодон канааттануу жана ата-энелик мамиле ортосунда маанилүү байланышты аныктоого аракет жасалган. Акырында, үй-бүлөлүк гармония жана жашоодон канааттануу өзгөрмөлөрүнүн, адамдардын ата-энелик мамилесине таасир этүү күчү кароого алынган. Изилдөөнүн фокус-группасын Кыргызстандын ар кайсы аймактарында жашаган жана никеде бир жылдан кем эмес убакыт өткөргөн 480 үй-бүлөлүү адамдар түзөт. Анын ичинде 309 аял жана 171 эркек. Изилдөөгө катышкан үй-бүлөлүү адамдарга изилдөөчү тарабынан түзүлгөн“Жеке маалымат формасы”, Түркияда иштелип чыккан жана апробацияланган“Үй-бүлөлүк гармония шкаласы”,“Жашоодон канааттануу шкаласы”жана“Ата-энелик мамиле шкаласы”колдонулган. Өлчөө куралдарын колдонуудан мурун, ээлеринен керектүү уруксаттар алынып, андан соң кыргыз тилине адаптацияланган. Алынган маалыматтарды талдоо үчүн көз карандысыз өзгөрмөлөр үчүн t-тести, бир тараптуу ANOVA, Пирсон корреляция коэффициенти жана көп сызыктуу регрессия анализдери колдонулган. Изилдөөнүн жыйынтыгында, үй-бүлөлүк гармония менен жашоодон канааттануу, ата-энелик мамилелердин ичинен демократиялуу жана ашыкча коргогуч мамилелер ортосунда позитивдүү жана маанилүү байланыш бар экендиги; үй-бүлөлүк гармония менен авторитардык мамиленин ортосунда терс жана маанилүү байланыш бар экендиги; бирок, уруксаатчыл мамиленин ортосунда олуттуу байланыш жок экени аныкталган. Жашоодон канааттануу менен ата-эненин демократиялык мамилесинин ортосунда позитивдүү жана маанилүү байланыш; авторитардык мамиле менен терс жана маанилүү байланыш бар экендигин; ашыкча коргоочу жана уруксатчыл мамилелердин ортосунда олуттуу байланыш жок экени аныкталган. Регрессиялык анализдин жыйынтыгында, үй-бүлөлүк гармониянын ата-энелик мамилелердин ичинен демократиялык жана ашыкча коргоочу мамилелерине оң багытта, авторитардык мамилеге терс багытта таасир этери, ал эми уруксатчыл ата-энелик мамилеге олуттуу таасир этпегени аныкталган. Жашоодон канааттануунун болсо, ата-энелик мамилелердин ичинен демократиялык мамилеге оң багытта, авторитардык жана ашыкча коргогуч мамилеге терс багытта таасир этери, ал эми уруксатчыл ата-энелик мамилеге олуттуу таасирин тийгизбей тургандыгы аныкталган. Изилдөөнүн аягында алынган жыйынтыктарга ылайык керектүү сунуштар берилген. Ачкыч сөздөр: Нике, үй-бүлөлүк гармония, жашоодон канааттануу, ата-эне, ата-энелик мамиле

Benzer Tezler

  1. Evli çiftlerde evlilik doyumu ve cinsel doyumun yaşam doyumu ile ilişkisinin incelenmesi

    Examination of the relationship between marital satisfaction and sexual satisfaction with life satisfaction i̇n married couples

    FERYAL BAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    PsikolojiİSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET FATİH VARLI

  2. Evli bireylerin evlilik uyumu ve evlilik doyumu düzeylerinin aşk düzeyi açısından incelenmesi

    Evaluation of marital adjustment and marital satisfaction of married individuals in terms of the amount of love

    GÖNÜL ÖZTÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Psikolojiİstanbul Arel Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. GÜLŞAH VURAL ÖZKAN

  3. Evlilik uyumunun psikolojik iyi oluş ve yalnızlıkla ilişkisi

    Relationship of marital harmony with psychological well-being and loneliness

    TUBA ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Aile PlanlamasıKTO Karatay Üniversitesi

    Disiplinlerarası Aile Danışmanlığı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE HARMANCI

  4. Evlilik uyumu ve doyumunun yordayıcısı olarak çocukluk çağı örselenme yaşantıları

    Childhood trauma experiences as predictors of marital adjustment and satisfaction

    SERAP MELEK KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURAN AKBAŞ

  5. Aile yaşam döngüsü içerisinde evlilik doyumunun incelenmesi: İstanbul örneği

    Examination of marital satisfaction within the family life cycle: The case of İstanbul

    SİNEM KELEŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiYalova Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FETHİ GÜNGÖR