Erken psikotik bozuklukta sosyal biliş, bilgi işleme stili ve eşik altı otistik özellikler
Social cognition, information processing style and subthreshold autistic features in early psychotic disorders
- Tez No: 736565
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM EMRE BORA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikiyatri, Psikoloji, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinirbilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Sinirbilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 143
Özet
Bu çalışmanın amacı; ilk atak psikoz, yüksek risk psikoz grupları ile sağlıklı kontrollerde sosyal bilişin beş alt boyutunu, bilgi işleme stilini incelemek ve bu gruplarda eşik altı otistik bulguları değerlendirmektir. Dokuz Eylül Üniversitesinde gerçekleştirilen araştırmanın örneklemini 42 ilk atak psikoz (İAP), 50 yüksek risk psikoz (YRP) ve 34 sağlıklı kontrol (SK) ile toplam 126 kişi oluşturmaktadır. Duygu tanıma için PETT, Zihin Kuramı için İma testi ve GZOT, Sosyal Algı için SODP ve YİGT, Sosyal Bilgi için DÖTT ve SNA, Atıfsal Yanlılık için İKDAÖ testleri kullanılarak sosyal bilişsel işlevler değerlendirilmiştir. Karar Verme için Boncuk Testi, Global Lokal işlemleme için ise NAVON ve Küplerle Desen testleri uygulanmıştır. Otistik bulguların değerlendirilmesi için Otizm Anketi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre İAP ve YRP grupları SK grubuna kıyasla sosyal bilişin her alt alanında, karar verme becerilerinde, global lokal işlemlemede anlamlı ölçüde bozulmalar göstermiştir. SODP ve SNA için anlamlı farklılıklar elde edilememiştir. Gruplar arası kıyaslamaya gidildiğinde; YRP grubunda İAP grubuna kıyasla anlamlı ölçüde daha fazla hipermentalizasyon (p=0,009), İAP grubunda ise YRP grubuna kıyasla daha fazla dışsal durumsal atıf (p=0,031) yapıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Global lokal işlemlemede İAP ve YRP grupları arasında anlamlı bir fark gözlenmemiştir. Otistik semptomları olan katılımcıların olmayanlara kıyasla sosyal bilişsel işlevlerde, karar verme becerilerinde ve global lokal işlemlemede daha kötü performans sergilediği gözlenmiştir. Sonuç olarak, şizofreni grubunda erken tanıya yardımcı olması ve şizofrenisi olan bireylerde otistik semptomlarının tespiti için bu gruplarda çalışmaların yapılması önem taşımaktadır. İAP ve YRP gruplarında sosyal bilişin beş alt alanına aynı anda çalışan, karar verme becerileri ve global lokal işlemlemeyi değerlendiren ve buna ek olarak otistik bulgulara değinen bilinen bir çalışma olmadığından bulunan anlamlı farklılıklar gelecek çalışmalar için yön gösterici nitelikte olabilmektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of this study; to examine the five domains of social cognition and information processing in individuals with first episode psychosis, ultra high-risk for psychosis groups and healthy controls, and to evaluate sub-threshold autistic features in these groups. The sample of the study performed in Dokuz Eylül University constitutes of 42 first episode psychosis (FEP), 50 ultra high-risk for psychosis (UHR-P) and 34 healthy controls (HC) and a total of 126 people. Social cognitive functions were evaluated using PENN-40 for emotion recognition, Hinting Task and RMET for Theory of Mind, PONS for Social Perception, SFRT and SNQ for Social Knowledge, IPSAQ for Attributional Bias. JTC for Decision Making, NAVON for Global Local Processing and Block Design tests were applied. Autism Questionnaire was used to evaluate autistic findings. According to the results of the study, FEP and UHR-P showed significant impairments in all five domains of social cognition and information processing style compared to the HC group. When comparing the groups; it was concluded that there was a significant hypermentalization error (p=0.009) in the FEP group compared to the UHR-P groups and more external situational attribution (p=0.031) in the FEP group compared to the UHR-P group. No significant difference was observed between the FEP and UHR-P groups in global local processing. It was observed that participants with autistic symptoms performed worse in social cognitive functions, decision-making skills, and global local processing compared to those without autistic symptoms. In conclusion, it is important to apply studies in these groups in order to help early onset of schizophrenia and to detect autistic symptoms in individuals with schizophrenia. Since there is no known study that works on five domains of social cognition at the same time, evaluates decision-making skills and global local processing, and also addresses autistic findings in FEP and UHR-P groups, significant differences can be a guide for future studies.
Benzer Tezler
- İnternet bağımlılığı tanısı alan ergenlerin sosyal bilişsel becerilerinin değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
HOZAN SAATÇIOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriEge ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİDE AYDIN
PROF. DR. ZEKİ YÜNCÜ
- Psikotik bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde yapısal düşünce bozukluğu ile bilişsel işlev ve sosyal bilişin ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between formal thought disorder with cognitive function and social cognition in children and adolescents with psychotic disorder
DENİZHAN TANYOLAÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL KARAÇETİN
- Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Psikiyatri Anabilim Dalı tarafından değerlendirilen ceza sorumluluğu olgularının değerlendirilmesi
Criminal responsibility cases evaluated by Mersin University Medical Faculty Hospital Psychiatry Department
DERYA KAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriMersin ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KEMAL YAZICI
- Kendine zarar verme davranışı olan ergenlerde bağlanma stilleri
Attachment styles of the adolescents with self mutilation
ORÇUN AYKOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikiyatriAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Sosyal Psikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEDRİYE ÖNCÜ
- Bipolar bozuklukta eşlik eden psikoz yüksek risk sendromunun bilişsel fonksiyonlar ve işlevsellikle ilişkisi
The relationship of psychosis high-risk syndrome in bipolar disorder with cognitive functions and functionality
SİMGE UZMAN ÖZBEK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
PsikiyatriDokuz Eylül ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM EMRE BORA