Türk Hukukunda ticari işletme kavramı ve ticari işletme işleten vakıflar
In Turkish Law the definition of commercial institute and the foundations those have commercial institute
- Tez No: 73727
- Danışmanlar: PROF. DR. RIZA AYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, İşletme, Law, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Hukuk Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
ÖZET Türk Hukukunda ticari işletme kavramı, öteden beri bilinen, buna karşılık açık ve seçik bir tanımı verilmeyen bir kavramdır. Unsurları dikkate alındığında, ticari işletmeyi“devamlı faaliyette bulunmak ve gelir elde etmek amacıyla ticari muhasebenin tutulmasını gerekli kılacak hacim ve ehemmiyette ve dolayısıyla esnaf faaliyetleri sınırını aşacak ölçüde bir organizasyon altında, iktisadî bir bütünlük arz edecek şekilde faaliyet gösteren bağımsız işletmeler”olarak tanımlayabiliriz. Vakıflar malvarlığını muhafaza etmek ve amaçlarını gerçekleştirmekte sürekliliği sağlamak için iktisadî faaliyetlerde bulunmaktadırlar Vakıfların yürüttüğü iktisadî faaliyetlerin başlıcaları; gayrimenkul kiralanması, şirket ortaklığı, esnaf işletmesi ve ticari işletme işletmek olarak sayılabilir. Ticari işletme işleten vakıfların sayısı bilhassa 903 sayılı Kanun sonrasında bir hayli artmış, bu tip vakıflar hukuki ve iktisadı hayatta önemli bir yer tutmaya başlamışlardır Ticaret hukukunda vakıfların ticari işletme işletmelerine engel olan bir düzenlemenin bulunmaması, ayrıca vakıf malvarlığının enflasyonist etkiden korunarak değerlendirilmesi bakımından ticari işletme işletmenin akılcı bir yol olması, bu artışta etkili olmuştur Hatta hukuk düzeni, vakıfların iktisadî işletmelerini vergilendirmek suretiyle bu duruma bir nevi zımnî onay vermiş bulunmaktadır. Bir vakıfta iktisadî amaç. kanundaki yasak amaçlar arasında bulunmaması ve mevcut ideal amacın gerçekleştirilmesi bakımından bir vasıla olması nedeniyle talî bir amaç olarak bulunabilir. Buna karşıljk bir vakfın sırf* iktisadî amaç ve kazanç paylaşma amacıyla kurulmasına -her ne kadar hukuk sistemimizde böyle vakıflara engel olabilecek doğrudan düzenlemeler yoksa da - imkan bulunmamaktadır. Bir yandan elde edilecek gelirlerin sarf yerinin izah edilememesi, diğer yandan da vakfın hukuki bünyesinin elverişsiz olması ve vakıf müessesesinin suiistimaline yol açabileceği kaygısı, bizi bu düşünceye itmiştir. Ticari işletme işleten vakıfları, tacir sıfatlarını tayin bakımından iki grupta incelemek gerekir. Medeni Kanun öncesi kurulan vakıflar, kamusal nitelikleri dolayısıyla, TK.m. 18/2 uyarınca tacir sayılmamaktadırlar. Medeni Kanundan sonra kurulan vakıflar ise. Ticaret Kanununun ticari işletme esası üzerine kurulduğu ve TK.m. 14/Fdeki tanımın genel olarak tacire ilişkin olduğu tespit edildiğinde, tacir sayılmalıdırlar. Zira TK.m. 18/Tde ver alan tüzel kişilere ilişkin hüküm istisnai bir hüküm olup dari ı ı t- yorumlanmalıdır. Tacir sayma bakımından ise kamuya yararlı olan ve olmayan vakıflar arasında bir fark,gözetilmemelidir. Sonuç olarak ticari işletme işleten ve tacir sayılan vakıflar, tacir olmanın sonuçlarına da katlanacaklardır. Bir başka deyişle tacir vakıflar iflasa tâbi olup, ticaret siciline kaydolmalı. ticaret unvanını seçip kullanmalı, ticari defterleri tutmalı, basiretli bir işadamı gibi hareket etmeli ve tacir olmanın diğer hak ve yükümlülüklerine muhatap kabul edilmelidirler.
Özet (Çeviri)
SUMMARY In Turkish I aw 1 heretofore the definition of Commercial Institute is not clearly defined but also is a well-known conception If we take into consideration of the characteristics of Commercial Institute we can define a commercial Institute is an institute that is "with continuous activity and the aim of getting income, in an organization of importance and volume that needs commercial book keeping and in a form that exceeds the limit of tradesman activities and also in a form of economic wholeness and independence. Foundations can be in economic activities to preserve their properties also to provide the continious of realizing their aims. The main economic activities of foundations are; renting immovable goods, being partner of companies, tradesman institues and Commercial Institutes. Especially after the law of numbered 903; the number of the foundations those have Commercial Institutes have increased, also those foundations had taken an important part in economical life. Not being a regulation that forbids having Commercial Institute of foundations and preventing the foundations' property from inflation effect: are the basic factors of increasing the number of the foundations having commercial institutes. Moreover Our Laws, implie assent with imposing taxes the foundations for having commercial institutes. In a foundation, the economic aim, can be a secondary aim if that aim is not forbidden in law, or if the economic aim is an instrument to reach the ideal purpose. On the other hand a foundation can not be found only for the economic purpose Although in our law there is no regulation that hinders the foundation having commercial institutes. We think that the economic aim can not be the primary purpose of a foundation, because the structure of foundation is not available for that, and the place of expenditure of income can't be explained, and the institution foundation can be abused in that way. The foundations those have commercial institute can be examined into two groups according to designate their trader peculiarities. According to Commercial Code article 18/2 we can not assume the foundations those founded before the civil code because of their public characteristics. The foundations those founded after civil codemust be defined as trader if they have commercial institute as in Commercial Code especially Commercial Code article 18/1. Because Commercial Code article 18/1 is an exceptional sentence, so this must be interprete narrowly. As a result, the foundations which have commercial institutes and which have supposed to be trader, must bear the results of being trader. In other words trader foundations can go to bankrupt, have to be registered in trade register, can choose or use trade name, have to own trade note-books, have to behaive like cautious trader and have to have the rights and the responsibilities as same as a trader.
Benzer Tezler
- Ticaret yapmaktan yasaklananlar ile buna bağlanan hüküm ve sonuçlar
Prohibition from trade with the decisions and consequences
NAZLI CAN VARIŞ
- Gerçek kişi tacir
Real person merchant
ÖZGE KURU
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
HukukMarmara ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RABİA EDA GİRAY
- Türk hukukunda makine öğrenmesine dayalı yapay zekada verinin hukuka uygun şekilde kullanılması
Lawful use of data in machine learning-based artificial intelligence under the Turkish law
OSMAN GAZİ GÜÇLÜTÜRK
Doktora
Türkçe
2021
HukukGalatasaray ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FÜLÜRYA YUSUFOĞLU BİLGİN
- Ticari işletmenin bir malvarlığı unsuru olarak maden hakları ve bu hakların hukuki işlemlere konu olması
Mineral rights as an asset of commercial enterprise and their legal transactionality
LİVANUR ÇEBİ DİKDOĞMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiÖzel Hukuk Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAFER EMİNOĞLU
- Türk Hukukunda patent hakkının korunması ve Rekabet Hukuku açısından sonuçları
Başlık çevirisi yok
EBRU ALİUSTA