Lider üye etkileşimi değişkenliği, çalışma grubuyla özdeşleşme, lider grup bir örnekliği ve çalışma eforu arasındaki ilişkiler: Bankacılık sektöründe bir araştırma
The relationship between leader member exchange variability, work group identification, leader group prototypicality and work effort: A research in the banking sector
- Tez No: 737631
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM PINAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Lider Grup Birörnekliği, Örgütsel Adalet, Sosyal Kimlik Teorisi, Liderliğin Sosyal Kimlik Teorisi, Grup Değeri Modeli, Grup Bağlanma Modeli, Grupla Özdeşleşme, Çalışma Eforu, Motivasyon, Lider Üye Değişimi Değişkenliği, Leader Group Prototypicality, Organizational Justice, Social Identity Theory, Social Identity Theory of Leadership, Group Value Model, Group Engagement Model, Group Identification, Work Effort, Motivation, Leader Member Exchange Variability
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Yönetimi ve Organizasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 309
Özet
Çalışma gruplarında lider üye etkileşimlerinin değişkenliği, kaçınılmaz olarak görülmektedir. Lider ile bazı üyeler arasındaki ilişki, iş anlaşmasının sınırlarını aşmazken bazı üyeler ile karşılıklı güven ve desteğin olduğu, iş tanımlarının dışına taşan ilişkiler kurulmaktadır. Grup içinde bu değişken ilişkiler, farklı statüde alt grupların oluşmasına neden olmakta, statü farklılıkları alt gruplar arasında ilişkisel çatışmaları beraberinde getirebilmekte ve adaletsizlik algısına yol açarak çalışma grubuyla bütünüyle özdeşleşmenin önüne geçebilmektedir. Çalışma grubuyla özdeşleşme, çalışma eforunun arttırması açısından önemlidir. Çünkü çalışma grubuyla özdeşleşme, sosyal rekabet ile ilişkilidir ve sosyal rekabet, bireyler arasındaki rekabete göre daha fazla çalışma eforu ile sonuçlanmaktadır. Çalışma grubundaki lider üye etkileşimi değişkenliğinin bir taraftan grupla özdeşleşmeyi azaltırken diğer taraftan çalışma eforunu arttıracağı da öne sürülebilmektedir. Çünkü yetenek ve katkı temelinde yapılacak kaynak dağıtımı, adaletin eşitlik prensibini yansıtmaktadır ve bu prensip uygulanırsa çalışma eforu artacaktır. Bazı araştırmalar, lider üye etkileşimdeki değişkenliğin çalışma eforuna olan olumlu yönde etkisinin, grup içindeki ilişkilere olan olumsuz yönde etkisi vasıtasıyla ortadan kalktığını göstermiştir. Bu tez çalışması, lider üye etkileşimi değişkenliğinin hem çalışma eforunu hem de grupla özdeşleşmeyi arttırabilmesinin koşullarını araştırmaktadır. Bu yolla hem bireyin hem de grubun etkin yönetimi sağlanabilecek, bireylerin toplamından daha yüksek çıktı elde edilebilecektir. Bu amacı gerçekleştirmek üzere lider grup birörnekliği, düzenleyici değişken olarak ele alınmıştır. Bu değişkenin seçilmesinin nedeni, yönetilebilir olmasıdır. Dolayısıyla bu araştırma vasıtasıyla uygulamaya katkı sağlanması hedeflenmektedir. İstanbul'da banka şubesi çalışanları örneklemi ile anket çalışması yapılmıştır. Keşfedici faktör analizi IBM® SPSS® Statistics 22, değişkenler arasındaki ilişkiler ise Process Macro v3.4 Model 8, Model 4 ve Model 1 ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucuna göre lider grup birörnekliği; lider üye etkileşimi değişkenliği, çalışma grubuyla özdeşleşme ve çalışma eforu arasında düzenlenmiş aracılık etkisine sahip değildir. Ancak lider grup birörnekliği, lider üye etkileşimi değişkenliğinin hem çalışma grubuyla özdeşleşme hem de çalışma eforu ile olan ilişkisini düzenlemektedir. Bununla beraber lider grup birörnekliğinin arttırılması yolu ile hem grupla özdeşleşmenin hem de çalışma eforunun beraberce arttırması amacına ulaşılamamaktadır. Lider grup birörnekliğinin orta ve yüksek değerlerinde, lider üye etkileşimi değişkenliği ile çalışma grubuyla özdeşleşme arasında negatif yönde ilişki olduğu görülmektedir. Lider grup birörnekliğinin orta ve yüksek değerlerinde, lider üye etkileşimi değişkenliği ile çalışma eforu arasında pozitif yönde ilişki olduğu bulunmuştur. Lider grup birörnekliğinin düşük değerlerinde ise söz konusu ilişkiler anlamsız hale gelmektedir. Grup birörnekliği yüksek olan liderin belirgin gruplarda normlardan sapmasına izin verildiği argümanının yeniden değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
It is thought that the variability of leader-member exchanges in work groups is inevitable. While the relationship between the leader and some members does not exceed the limits of the business agreement, relations beyond the job descriptions of mutual trust and support are established with some members. It is considered that these variable relations within the group will cause the formation of subgroups with different statuses, status differentiation will bring about relational conflicts between subgroups, and will cause a perception of injustice and prevent identification with the work group. Work group identification is important in terms of increasing the work effort. Because it is related to social competition, and social competition results in more effort than competition between individuals. It can be argued that the variable vertical dyadic relationship in the work group will reduce identification with the group on the one hand and increase the work effort on the other hand. Because the allocation of resources to be made based on talent and contribution reflects the equity principle of justice, and if this principle is applied, work effort will increase. Some studies have shown that the positive effect of leader-member exchange variability on the work effort suppressed by its negative effect on the relations within the group. This thesis study explores the conditions under which leader-member exchange variability can increase both work effort and group identification. In this way, effective management of both the individual and the group will be ensured, and higher output can be obtained than the sum of the individuals. In order to achieve this aim, the leader group prototypicality was considered as a moderator variable. The reason for choosing this variable is that it is manageable, thus contributing to the practice through this research. A survey was conducted with a sample of bank branch employees in Istanbul. Exploratory factor analysis of the research was done with IBM® SPSS ® Statistics 22. The relationships between variables were analyzed with Process Macro v3.4 Model 8, Model 4, and Model 1. According to the research result, leader group prototypicality does not have a moderated mediation effect between leader-member exchange variability, work group identification, and work effort. However, it was seen that the leader group prototypicality has a moderator effect in the relationship of leader-member exchange variability with both work group identification and work effort. However, increasing the leader group prototypicality cannot achieve the aim of increasing both work group identification and work effort. It is seen that there is a negative relationship between leader-member exchange variability and work group identification at medium and high values of leader group prototypicality. However, in the medium and high values of leader group prototypicality, it was found that there was a positive relationship between leader-member exchange variability and work effort. At low values of leader group prototypicality, these relationships become meaningless. It has been understood that the argument that the group prototypical leader is allowed to deviate from the norm in salient groups needs to be re-evaluated.
Benzer Tezler
- The relationship between paternalistic leadership leader–member exchange (LMX) and job stress
Paternalistik liderlik, lider-üye etkileşimi ve iş stresi kavramları arasındaki ilişkilerin incelenmesi
ERAY KAYGISIZEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
İşletmeYeditepe Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE BEGÜM ÖTKEN
- Psikolojik sözleşme ihlali ile örgüte karşı sinik tutum arasındaki ilişkide lider-üye etkileşiminin aracılık etkisi
The mediating effect of leader-member exchange in relationship between psychological contract breach and cynical attitudes toward organization
SELMA GÜLTEKİN
- Mutfak çalışanlarının mesleğe yönelik tutumlarının oluşmasında örgütsel destek algısı ve lider-üye etkileşiminin rolü
The role of organizational support perception and leader-member exchange in the formation of the attitudes towards the profession of kitchen employees
EMRE AYKAÇ
Doktora
Türkçe
2021
Gastronomi ve Mutfak SanatlarıNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LÜTFİ BUYRUK
- Lider üye etkileşimi, örgütsel özdeşleşme, iş tatmini ve örgütsel sinizm kavramları arasındaki ilişki: Mavi yakalılar üzerinde bir uygulama
The relationship between leader member exchange, organizational identification, job satisfaction and organizational cynicism: An application to blue collar workers
HATİCE BETÜL GÖK
- Lider üye etkileşimi ve psikolojik güçlendirmenin örgütsel özdeşleşme üzerinde etkisi: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi örneği
The effect leader member exchange and psychological empowerment on organizational identification: The case of Muğla Sıtkı Koçman University
İREM KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İşletmeMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ve Finansman Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA BURCU BULGURCU GÜREL