II. Dünya Savaşı yıllarında Türk gazetelerindeki karikatürler üzerinden Türkiye'nin siyasal ve sosyal analizi
A political and social analysis of Turkey through the cartoons in Turkish newspaper during the World War II
- Tez No: 737729
- Danışmanlar: PROF. DR. KAZIM SARIKAVAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Tarih, Journalism, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 259
Özet
Bu çalışmanın amacı 1939-1945 yılları arasında Türkiye'de yayımlanan ulusal gazetelerdeki karikatürlerin gösterge bilimsel açıdan ve söylem analizi üzerinden incelenmesidir. Çalışmada İkinci Dünya Savaşı Türkiye'sinin yayımlanan karikatürler üzerinden Türkiye panoraması incelenmiştir. İkinci Dünya Savaşı'nın Türkiye Cumhuriyetine sosyal ve ekonomik yönden yansımalarının karikatürler üzerinden ele alınmıştır. 1939-1945 yılları arasındaki karikatürler belli bir kronolojik sıra ile incelenmiştir. Karikatürler siyasi konular, sosyo-ekonomik konular, askeri konular ve diğer konular olmak üzere yıllara göre ayrı ayrı ele alınmıştır. Çalışmada 1939-1945 yılları arasında Türk basınında yayınlanan siyasal içerikli karikatürlerin çözümlenmesinde, göstergebilimsel analiz, söylem analizi, gündem belirleme ve çerçeveleme teknik ve kuramlarından yararlanılmıştır. Altyazısı olan karikatürlerde söylem çözümlenmesi, sadece çizgilerden oluşan karikatürlerde göstergebilimsel analiz kullanılmıştır. Her ikisinin de kullanıldığı karikatürlerde göstergebilimsel ve söylem çözümlemesi teknikleri kullanılmıştır. Model olarak dilbilimci Ferdinand de Saussure(d.1857-öl.1913)'nin gösteren, gösterilen ve gösterge modeli ile Fransız felsefeci ve göstergebilimci Roland Barthes(d.1915-öl.1980)'in düz anlam ve yan anlam modelinden yararlanılmıştır. Söylem analizi yaklaşımı olarak Punch'un her türlü gerçeğin yeniden üretildiği söylem analizi anlayışı temel alınmıştır. Bu çalışma, giriş ve sonuç da dâhil olmak üzere altı bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde tezin konusu, amacı, önemi, kuramsal çerçeve, metot ve veri toplama teknikleri konuları ele alınmaktadır. İkinci bölümde özelikle Türkiye'nin modernleşme, batılılaşma süreçlerinin modern politik kurumlar ve çağdaş uluslararası anlayışının ortaya çıktığı 1830'ların sonu itibariyle ortaya çıkmaya başladığı düşüncesi temel alınarak Türk siyasal tarihinin bir panoraması sunulmuştur. Üçüncü bölümde Türkiye'de karikatür sanatının tarihi gelişimi kısaca anlatılmıştır. Dördüncü bölümde çalışmanın kapsam ve sınırlıkları teorik bir çerçeve dâhilinde ortaya konulmuştur. Beşinci bölümde bulgular sunulmuştur. Bu bölümde kısaca dönem eliti, basını, ülkenin genel ekonomik durumu ve dış politikasının bir krokisi çizilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the cartoons published in national newspapers in Turkey between 1939-1945 in terms of semiotics and discourse analysis. In the study, the panorama of Turkey was examined through the published cartoons of the Second World War Turkey. The social and economic reflections of the Second World War on the Republic of Turkey were discussed through cartoons. The cartoons between 1939-1945 were examined in a certain chronological order. They were dealt with separately over the years, including political issues, socio-economic issues, military issues and other topics. Semiotic analysis, discourse analysis, agenda setting and framing techniques and theories were used in the analysis of political cartoons published in the Turkish press between 1939-1945. Discourse analysis was used in cartoons with subtitles, and semiotic analysis was used in cartoons consisting only of lines. Semiotic and discourse analysis techniques were used in the cartoons in which both were used. As a model, the linguist Ferdinand de Saussure (b.1857-d.1913)'s signifier, signified and sign model and the denotation and connotation model of the French philosopher and semiotician Roland Barthes (b.1915-d.1980) were used. The study is based on, as a discourse analysis approach, Punch's understanding of discourse analysis, in which all kinds of truths are reproduced. This study consists of six chapters, including introduction and conclusion. In the introduction part, the subject, purpose, importance, theoretical framework, method and data collection techniques of the thesis are discussed. In the second part, a panorama of Turkish political history is presented, especially based on the idea that Turkey's modernization and westernization processes began to emerge as of the end of the 1830s, when modern political institutions and contemporary international understanding emerged. In the third chapter, the historical development of the art of caricature in Turkey is briefly explained. In the fourth chapter, the scope and limitations of the study are presented within a theoretical framework. In the fifth chapter, the findings are presented. In this section, a sketch of the period's elite, the press, the general economic situation of the country and its foreign policy has been drawn.
Benzer Tezler
- Osmanlı mizah basınında bir muhalefet örneği: Karagöz gazetesi
An example of dissent in the Ottoman humor press: Karagöz newspaper
YAKUP DENLİ
- İkinci Dünya Savaşı yıllarında Ankara'da günlük yaşam
The daily life in Ankara during World War II.
GÖNÜL GÜNEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN
- Türk romanında basın hayatı (Başlangıcından II. Dünya Savaşı'na)
Press as reflected in the Turkish novel (From it's beginning to World War II)
TAYFUN HAYKIR
Doktora
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZIM H. POLAT
- İkinci Dünya Savaşı'nda Türkiye üzerindeki baskılar
Pressures on Turkey in The Second World War
KIYMET KOCATÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
TarihBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMER METİN