Türkiye'de Fransızca basın
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 4894
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET NİYAZİ ÖKTEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1988
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 60
Özet
Basınımız genelinde fransızca basın her zaman önemli bir yer tutmuştur. Türkiye'de basın olayının fransızca olarak 1795 yılı ortalarında“Bulletin Des Nouvelles”ile başlaması dikkat çekicidir. İstanbul'da Fransız Elçiliği'nce çıkarılan bu ilk fransızca gazeteyi kısa sürede diğerleri izlemiş, böylece 1831de ilk türkç e gazetemiz olan Takvim-i Vekayi'ye varılmıştır.“Bulletin Des Nouvelles”adlı gazete Fransız Devrimi'nin heyecanını yansıtan ve tüm dünyanın desteğini kazanmak amacıyla devrimin amaçlarını anlatan bir gazetedir.“Bulletin Des Nouvel les”' den sonra yayınlanan“Gazette Française de Constantinople ”adlı gazete ise genellikle dış haberlere önem vermiş, 1798 eylü lünde Fransızlar Mısır'ı işgal edince, İstanbul'daki Fransız el çiliğinin kapatılmasıyla yayını sona ermiştir. Bu iki gazeteden sonra üçü İzmir'de, ikisi de İstanbul'da olmak üzere beş önemli gazete daha yayınlanmıştır. Bunlar;“Le Spectateur Oriental”,“Le Srayrnien”,“Le Oourrier de Smyme”,“Le Moniteur Ottoman”ve“Stamboul”adlı gazetelerdir. Bunlardan“Stamboul”, yurdumuz da yayın hayatı en uzun süren fransızca gazetedir. (1875 - 1964) Korkmaz Alemdar' m bu konuda önemli bir çalışması vardır. (1) Yu karıda saydığımız belli başlı fransızca gazetelerin yanı sıra yayın hayatı genellikle kısa sürmüş bir çok küçük gazete mev cuttur. Bunlar;“Le Journal de Smyrne”,“Echo de 1' Orient”,“Jour nal de Constantinople”,“La Turquie ”»“Impartial”,“La- Reforme”,“Le Phare du Bosphore”ve“Levent-Herald”gibi gazetelerdir. Tarih içinde bu gazeteler çeşitli görevleri üstlenmiş lerdir. Kimisi Fransız İhtilâlini tanıtmak, ona destek sağlamak, Osmanlı topraklarında Fransız İhtilâli 'ne benzer bir hareket o- luşturmak amacını gütmüştür. Kimisi Kurtuluş Savaşı yıllarında yabancı ülkelerin çıkarlarını savunurken kimisi de doğrudan Ke malist hareketin yanında yer almışlardır. Fransız İhtilâli »nin Türkiye'deki fransızca basma etkileri çok yönlü olmuştur. Bir yandan ihtilâl yanlıları seslerini Osmanlı topraklarında da du yurmaya çalışırken, diğer yandan ihtilâl karşıtları serbestçe (1) Korkmaz Alemdar, İstanbul (1875-1964) Türkiye'de Yayınlanan Fransızca Bir Gazetenin Tarihi, Ankara A.l.T.l.A. 1980 t. a Yükseköğretim Kurulu Dokümantasyon Merkezidavranabilmek ve yine seslerini fransızca gazeteler aracılığıyla duyurabilmek için Osmanlı Devleti ini seçmişlerdir. Osmanlı aydını açıfeından fransızca basın, bir kaçamak yo lu, dünyaya açılan bir pencere olmuştun. Osmanlı aydını, türkçe basını sansürden, baskılardan koruyarak geliştirmeye çalışmışsa da, fransızca basın onun için ayrıcalıklarıyla vazgeçilmez bir kültür unsuru olmuştur. Cumhuriyet döneminde fransızca basın artık değişim süre cine girmiş bir basındır. O zamana dek fransızca gazeteler levan- tenler, fransızlar ya da azınlıklar tarafından çıkarılmaktadır. Cumhuriyetle birlikte ilk kez Türklerin fransızca gazete çıkar dıklarını görürüz. Bunlara Cumhuriyet gazetesinin 1925* ten sonra yayınlanmaya başlayan fransızca baskısını,“Akcham”gazetesini, Muzaffer Bey tarafından çıkarılan“La Volonte”gazetesini örnek verebiliriz. Cumhuriyetin ilk yıllarında fransızca basını karakterize etmek için şu iki önemli özelliğini belirtmek gerekir: O dönemde bir yandan geleneksel fransızca basın vardır, öte yandan da Tür kiye'deki yabancılara ve fransızca okurlarına seslenen bir“Türk fransızca bas mı ”vardır. Türkler tarafından çıkarılan fransızca gazeteler -bir istisna dışında- Kurtuluş Savaşı hareketimizi desteklemişlerdir. Bu istisna, Alman yanlısı olduğunu hiç bir za man saklamayan ve Almanya'nın çıkarlarını savunan Muzaffer Bey tarafından çıkarılan“La Volonte ”gazetesidir. Yeni cumhuriyet döneminin ilk yirmi yılı genel olarak e- le alınacak olursa, fransızca basının genel Türk basını içerisin de önemli bir yer tuttuğu fakat bu yirmi yıl içerisinde eğilimle rinde, yöneldiği şeylerde temel bir değişime maruz kaldığı görü lebilir. Bu değişim geleneksel, yabancıların çıkarlarını ve azın lıkların düşüncelerini açıklamaya adanmış bir basından dolaylı ya da doğrudan, Mustafa Kemal' in yeni rejimine hizmet eden, böylece kendi örneğini dışarıya yaymaya çalışan bir basma geçiştir. Türkiye'de fransızca basının gerilemesine hattâ yok olma sına 1950'li yılların başları tanıklık eder. Türkiye'de fransız ca basının bugünkü durumunun sebebi oldukça yalındır: Türkiye,cumhuriyetin ilanından beri sürdürdüğü diplomatik denge politi kasından daha doğrusu bağımsızlık politikasından uzaklaşmıştır. Bu süreç ikinci dünya savaşının bitiminden itibaren başlamıştır. Türkiye, aşama aşama (Truman doktrini, Marshall planı, Kore sa vaşma katılması) batıya daha yaklaşmış ve şubat 1952* de NATO' ya katılmıştır. Bu da -konumuzla ilgili olarak ingilizceyle birlik te Amerikan kültürünü beraberinde getirmiştir. Bundan böyle baş lıca muhataplar ingilizce konuşanlardır. Bundan sonra ingilizce- nin basına yansıması doğal olarak gecikmeyecektir. İngilizce Dai ly-News gazetesinin yayını da o yıllarda başlar. Fransızca basının Türkiye'de gerilemesinin sebebleri a- rasında Kuzey Atlantik Paktı' nın fransızca kullanımını hiç bir zaman desteklememiş olmasını da sayabiliriz. Fransızca gazete ler azala azala 1940' tan günümüze sadece 26 gazeteyle gelinmiş tir. Bunlardan 12 tanesi zaten önceki 35 yılm gazeteleridir. Bu gün ise içinde fransızcaya rastlayabileceğimiz sadece dört yayın vardır. Bunlar sırasıyla 1973 yılında yayına başlayan“Action-E cho du Bosphore”adlı ekonomi dergisi, 1981*de çıkarılan, devle tin resmi gazetesi niteliğindeki“New-Spot”, 1985' te çıkarılan“Presence”adlı dini dergi ve son olarak 15 kasım 1986' da yayı na başlayan“L» Orient-Express”adlı gazetelerdir. 1971-1980 a- rasında Türkiye'de hiç bir fransızca siyasi gazetenin yayınlan mamış olmasmınm nedenleri arasına, bu dönemde iki ülke arasın daki ilişkilerin soğumuş olmasını da katmak mümkündür.
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- L'enseignement des expressions figées en classe de FLE en Turquie
Fransızca kalıp ifadelerin (atasözü, deyim ve eşdizimli sözcüklerin) Türkiye'de Fransızca dil sınıflarında öğretimi
DİLARA ÖZLEM GÜNEREN
Yüksek Lisans
Fransızca
2013
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT DEMİRKAN
- Stereotype formel-und wortanwendungen ın türkischen und deutschen Werbeslogans
Başlık çevirisi yok
ASİYE KARAMAN
- Discours sur la démocratisation en Turquie: Etude de cas à partir de trois think tanks Turcs (TESEV,SETA, USAK)
Türkiye'de demokratikleşme söylemi: Üç think tank üzerine bir çalışma (TESEV, SETA, USAK)
ELİF ELA ATAKAN
Yüksek Lisans
Fransızca
2010
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FÜSUN ÜSTEL
- La Presse Turque en langue etrangere: 'Le Journal d'Orient' publié en Turquie, de 1945 a 1948
Yabancı dilde Türk basını: Türkiye'de yayınlanmış 'Le Journal d'Orient'gazetesi, 1945'den 1948'e
ARDA ÖZKUBAT
Yüksek Lisans
Fransızca
2009
GazetecilikGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERİH ZILLIOĞLU
