Yazının çizgileşmesi: Klasiklerin çizgi roman çevirisi
Literature to comics: Translation of the classics into comics
- Tez No: 737952
- Danışmanlar: PROF. DR. EMEL ERGUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çeviribilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Bu çalışma yazınsal yapıtların, özellikle klasiklerin çizgi roman çevirilerini sorgulamaktadır. Salt sözel bir anlatımın, görüntü ve yazı birlikteliği olarak nitelendirilebilecek çizgi romana çevrilme süreci tartışılmaktadır. Yazınsal yapıtların çizgi roman çevirilerini temellendirebilmek adına süreçle doğrudan ilintili olan çizgi roman ve çizgi roman gelenekleri incelenmiştir. Çizgi roman çocukları eğlendirmeye ya da eğitmeye yönelik bir alt tür, ticari bir ürün ya da ikincil önemde bir çalışma olarak değil, her türlü hedef kitleye seslenebilen, çokkatmanlı bir doğaya sahip kendi başına yaratıcı bir anlatım biçimi olarak değerlendirilmiştir. Ardından, metin ve çeviri kavramlarının birbirine bağlı olduğu, yeniden ele alınıp tutarlı bir yaklaşım sergilendiğinde yeni bağlantılar sunabileceği belirtilmiştir. Ayrıca çizgi romanların çokkatmanlı özelliğine vurgu yapıp, her katmanı anlam yaratan sürecin bir parçası olarak nitelendirerek çeviri araştırmalarında çokkatmanlılığın önemi pekiştirilmiştir. Yazınsal yapıtların çizgi roman çevirilerinin farklı dizgelerde nasıl bir değer kazandığını görme amacıyla öncellikle Fransız ve Türk yazın dizgeleri dikkate alınmıştır. Dizgelerarası etkileşim kaçınılmaz olduğundan gereksinim duyulduğunda İngilizce konuşulan dünyadaki ilişkiler ve yazın geleneği de çalışmaya konu olmuştur. Bu doğrultuda, André Lefevere'in güç ilişkilerini önceleyen, çeviri sürecini etkileyen ve erek metin üzerinde etkili olan kişi ya da kurumlara önem veren yaklaşımı çalışmanın temel kuramsal dayanağını oluşturmuştur. Marcel Proust'un Kayıp Zamanın İzinde romanının Stéphane Heuet tarafından yapılan çizgi romanı odağa alınarak yazın dizgesinin içinde yer alan uzmanların, yazın dizgesinin dışındaki kişi ya da kurumların rolü ve poetika etrafında, klasiklerin çizgi roman çevirilerinin nedenleri açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmada Batıda klasiklerin çizgi romanlaşma sürecinin, yazarların ve alternatif yayınevlerinin katkısını yadsımadan, çoğunlukla çizgi romanın sürekli değişen ve gelişen doğasının sonucunda gerçekleştiği ortaya konmuştur. Türkiye'de klasiklerin çizgileşme sürecinde ise, egemen yazın dizgelerinde yaşanan değişimin etkili olduğu ve yayınevlerinin yayın yelpazelerini çeşitlendirdiği gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study questions the comics translations of literary works, especially the classics. The translation process of a purely verbal expression into comics, broadly described as a combination of image and writing, is discussed. In order to ground the comics translations of literary works, comics and comics traditions that are directly related to the translation process have been analyzed. Comics are not considered as a sub-genre, commercial product or a secondary work aimed at entertaining or educating children, but as a creative expression form on its own with a multimodal nature that can appeal to all kinds of target audiences. Then, it was remarked that the concepts of text and translation are interconnected; when reconsidered, new relations can be achieved through a consistent approach. In addition, the importance of multimodalty has been reinforced in translation research by emphasizing the multimodal feature of comics and qualifying each mode as a part of the process that creates meaning. The French and Turkish literary systems were primarily taken into account to highlight how the comics translations of literary works gain value in different systems. However, the relations in the English-speaking world and its literary tradition have also been the subject of the study when required, as the interaction between the systems is inevitable. Therefore, André Lefevere's approach, which prioritizes power relations, influences the translation process, and gives importance to the persons or institutions that affect the target text, has formed the primary theoretical basis of the study. Focusing on the comics of Marcel Proust's In Search of Lost Time, rewritten by Stéphane Heuet, we have tried to clarify the underlying reasons for the comics translations of the classics in the framework of the role of professionals inside the literary system and the role of persons or institutions outside the literary system, and the poetics. In this study, without denying the authors' and alternative publishing houses' contributions, it has been revealed that in the Western world, translation process of the classics into comics mainly occurs due to the constantly changing and evolving nature of the comics. In Turkey, on the other hand, it has been observed that the evolution in the dominant literary systems has an impact on the process of comics translations of the classics and that the publishing houses have diversified their publishing ranges.
Benzer Tezler
- Yazının bir tasarım ögesi olarak mimari yapılarda kullanımı
The existance of lettering as a design element in architectural structure
DİDAR EKİNGEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Güzel SanatlarToros ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK YALÇIN UĞURLU
- Elektronik kitap uygulaması ve getirdiği hukuki sorunlar
The electronic book and the legal problems
ZEYNEP MİNE ERYILDIR
- Baskı teknolojilerinin gelişimi ile grafik tasarımı uygulamalarının basımında, günümüze gelen süreç içerisinde incelenmesi
Reserching of the process of printing technologies and the printing graphi̇cs of design applications that has come up to now
ONUR KARATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Güzel Sanatlarİstanbul Arel ÜniversitesiGrafik Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. SELAHATTİN GANİZ
- Sağlık kurumlarında akademik personelin işe alım değerlendirme aşamasında H indeksinin yeri, avantajları, dezavantajları ve akademisyenliğe kabulde yeni bir indeks önerisi
A new index proposal in acceptance of H index, the advantages, disadvantages, and academician of the academic staff at the recruitment evaluation stage
MÜMİN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları YönetimiBahçeşehir ÜniversitesiSağlık Kurumları Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN KEREM ALPTEKİN
