Geri Dön

Bedâyiü's-Sukûk: Bir Osmanlı kadısının hukuk pratiği

Bedayiu's-Sukuk: Law practice of an Ottoman qadi

  1. Tez No: 740190
  2. Yazar: ZEKİYE MELİKE ADIBELLİ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERTUĞRUL ÖKTEN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Tarih, Law, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 109

Özet

Bu tezde Mehmed Sâdık b. Mustafa Şânîzâde'nin (ö. 1791) Bedâyiü's-Sukûk adlı sakk mecmuası tarihî bir metin olarak incelenmiştir. 18. yüzyılda kaleme alınan mecmuanın mukaddimesinde, nadir olan davalara da yer verildiğinin belirtilmesi bu mecmuayı diğer sakk mecmualarından ayırmaktadır. Şânîzâde'nin olağan davaların dışında, benzerine çok da rastlanamayacak davalara yer vermesi, kadılara yol gösterme konusundaki gayretinin bir sonucudur. Hem içerik hem de şekil bakımında oldukça özenli derlenmiş bu mecmuada ilâmlar çoğunlukta olmak üzere, hüccet ve vakfiye örnekleri ile elkâb suretleri, davet tezkireleri ve vakfiye imza suretlerine yer verildiği görülmektedir. Mecmuanın Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Beyazıt nr. 2675'te bulunan yazma nüshası üzerinde yapılan bu çalışmada tamamı incelenmiştir. Mecmuada bulunan nadir davalar, devlet adamlarıyla ilgili davalar ile elkâb suretleri, davet tezkireleri ve vakfiye imza suretleri bu çalışmanın ana bölümleridir. Her bir kayıt kadı için neden önemli olabileceği sorusu üzerine değerlendirilerek, Osmanlı kadısının çalışma şekli hakkında çıkarımlarda bulunulmuştur. Yapılan bu çalışma sonucunda sakk mecmualarının kadı için meslekî bir kılavuz olmasının yanı sıra, içinde bulunan dava konularının çeşitliliği dolayısıyla pek çok alanda tarihi tamamlayıcı bir kaynak niteliğinde olduğu ve tarih çalışmalarında önem arz eden birincil kaynaklar olduğu görülmüştür.

Özet (Çeviri)

This thesis Mehmed Sâdık b. Mustafa Şanizade's (d. 1791) sakk collection named Bedâyiü's-sukûk has been studied as a historical text. The introduction of the collection, which was written in the 18th century, it is also stated that rare cases are included, which distinguishes this collection from other sakk collections. Şanizade's inclusion of rare cases apart from ordinary cases is the result of his efforts to guide the qadi. In the collection, which has been compiled with great care in terms of both content and form, the majority of verdicts and foundation documents, copies of elkabs, invitation tezkires and vakfiye signatures are included. The whole of the collection on the Beyazıt nr. 2675 copy, was examined in the study. Rare cases included in the the collection, cases related to statesmen along with copies of manuscripts, invitation tezkires, signature copies of foundation certificates are the main parts of this study. Inferences are made on the working discipline of the Ottoman qadi by questioning why each record might be important for the him. The study reveals that besides being a professional guide for the qadi, the sakk collections are a complementary source for history in almost every field due to the diversity of the litigation topics they have and are extremely important for history studies.

Benzer Tezler

  1. Hoca Hüseyin'in Bedâyiü'l-Vekâyi'sinin (17. yüzyıl) söz varlığının incelenmesi (vr. 175b-200b)

    Research of the word existence of Hoca Hüseyin's Bedâyiü'l-Vekâyi (17. century) (vr. 175b-200b)

    MURAT DENİZHAN KAKAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ

  2. Bedâyiü'l-Vekâyi (17.Yüzyıl), (346a-375a), (Metin-dizin-inceleme)

    Bedâyiü'l-Vekâyi (17.Century), (346a-375a), (text-index-review)

    SİNEM GÜNERLİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. EMİNE GÜRSOY NASKALİ

  3. Sexuality, anxiety, and uses of space in the early modern Ottoman world: Cinânî's Bedâyiü'l-âsâr

    Erken modern Osmanlı dünyasında cinsellik, kaygı ve mekân kullanımları: Cınânî'nın Bedâyıü'l-âsâr'ı

    AYDIN BARAN GÜRPINAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    TarihSabancı Üniversitesi

    Osmanlı Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜLAY ARTAN

  4. 论述纳瓦依作品《BEDAYIU'L WASAT》中耶扎菲(偏正组合)的研究

    Ali Şir Nevayi'nin 'Bedayiü'l-Vasat' adlı eserindeki tamlamaların birlikte kullanımı

    MİHRİBAN AYDIN

    Yüksek Lisans

    Çince

    Çince

    2010

    Türk Dili ve EdebiyatıXinjiang Normal University

    Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. 拜斯尔 (BESIR)

  5. Alî Şîr Nevâyî'nin eserlerinde tematik söz varlığı incelemesi

    Thematic vocabulary analysis in the works of Alî Şîr Nevâyî

    MUZAFFER SAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GALİP GÜNER