Geri Dön

Geç dönem Osmanlı kültüründe resimli süreli yayınlar üzerinden sanat söylemleri

Art discourses through illustrated periodicals in Late Ottoman culture

PDF İndir

  1. Tez No: 741461
  2. Yazar: OĞUZ ALP DEDEOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULLAH SİNAN GÜLER
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sanat Tarihi, Art History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 209

Özet

Bu tez, Osmanlı mecmualarında yer alan sanat reprodüksiyonları ve sanat metinleri üzerinden Osmanlı modernizmi tartışmalarına katkı sunmayı amaç edinmiştir. Batı kültürü ile etkileşim sonucu medeniyet ve terakki fikriyle birlikte Osmanlı coğrafyasına yeni bir sanat söylemi sirayet etmişti. Osmanlı mecmualarında sanattan türlü biçimlerde bahsedilirken aynı zamanda mecmualarda görsellik gelişme gösteriyor ve sanat reprodüksiyonları bu görsellikte önemli bir alanı işgal ediyordu. Tezde görsel ve metinsel biçimlerde kendini gösteren sanat söylemlerine ve görsellerine klasik sanat tarihi historiografyasına alternatif bir yaklaşımla süreli yayınlar perspektifinden yaklaşılmıştır. 1863 ve 1922 yılları arasında yayımlanan Osmanlı süreli yayınları araştırma dahilinde tutulmuştur. Süreli yayınlar, politik, toplumsal, ekonomik, ticari, modernleşme bağlamlarıyla iç içe neşriyatlar bütünü olarak ele alınmış ve tez bu bağlamlardan hareketle üç temel problematik üzerine inşa edilmiştir. Birinci problematiği, sanatın metinler aracılığı ile ifade, üslup ve içerik boyutları oluşturur. Sanat üzerine yapılan tanımlamalar, sanatın terakki düşüncesi üzerinden söylemleri, sanat diline ve terminolojisine yansıyan söylemler, Doğu ve Batı sanat tarihine dair söylemler bu mesele içerisinde değerlendirilmiştir. İkinci temel problematik resimli dergilerde sıklıkla rastlanan sanat reprodüksiyonlarının kaynakları ve sunum biçimleridir. Literatürde mecmuaların yerel ve uluslararası reprodüksiyon hareketliliği, üzerinde çok durulmayan bir konu olarak hak ettiği değeri görmemiştir. Literatürde muhtelif ipuçlarından yola çıkılarak, Avrupa dijital gazete arşivlerinde yapılan araştırmalarla bu reprodüksiyon hareketliliği olabildiğince detaylı aktarılmaya çalışılmıştır. Bu surette Osmanlı ve Batılı baskı ve gazete şirketleri arasında reprodüksiyon ağının varlığını kanıtlayan birçok görsel tespit edilmiştir. Bu araştırma sırasında Osmanlı mecmualarında yayımlanan ama bilgileri verilmeyen çoğu eserin sanatçı bilgileri ortaya çıkarılmıştır. Bununla birlikte reprodüksiyonların ülkeler arasında geçirdiği dönüşümleri, sunum biçimlerindeki farklılıkları ve benzerlikleri tespit edilmiştir. Üçüncü temel problematik ele alınan sanat metinlerinin, sanat reprodüksiyonlarının ortaya çıkardığı meselelerin modernleşme sürecindeki konumuyla ilgilidir. Bu vesileyle K. D. Watenpaugh ve T. Mitchell okumaları üzerinden Osmanlı modernizmi ekseninde Osmanlı orta sınıfı ile süreli yayınlar ilişkisi değerlendirilmiştir. Bu konu kapsamında sanat metinlerinin ve reprodüksiyonlarının modernist söylemle örtüşen işlevleri, reprodüksiyonlarda ön planda olan kadın ve aile görselliği, güzel sanatlar söyleminin karikatürlere etki eden tarafları değerlendirilmiştir. Sonuç olarak süreli yayınların sanatı ifade etme biçimleri ve bu yöndeki çabaları, sanat tarihi historiografisi, matbuat tarihi ve Osmanlı modernleşmesi çalışmalarına katkı sunabilecek bir argümandır.

Özet (Çeviri)

This dissertation aims to contribute to Ottoman modernization discussions through art reproductions and art-related writings in illustrated periodicals published in the Ottoman region. As a result of interaction with Western culture, a new art discourse spread to the Ottoman Empire with the idea of civilization and progress. While art-related writings were mentioned in various forms in Ottoman periodicals, visuality was developing in periodicals simultaneously, and art reproductions occupied an important area in this. In this study, art discourses and visuals that show themselves in visual and textual forms are approached from the perspective of periodicals with an alternative approach to classical art history historiography. Ottoman periodicals, published between 1863 and 1922, were included in the dissertation. Periodicals are considered as publications combined with political, social, economic, commercial, and modernization contexts, and the study is built on three fundamental problematics based on these contexts. The first problem is the expression, style, and content of art through texts. Definitions made on art, discourses on the idea of the progress of art, discourses reflected in the language and terminology of an art, and discourses on Eastern and Western art history have been evaluated within this case. The second problem involves the sources and presentation styles of art reproductions frequently encountered in illustrated periodicals. The local and international reproduction mobility of periodicals has not received the value it deserves as a subject that has not been given much attention. Based on various clues in the literature, this reproduction mobility has been tried to be conveyed as detailed as possible with the research made in the European digital newspaper archives. In this way, many images have been identified that prove the existence of a reproduction network between Ottoman and Western printing and newspaper companies. In this study, the artist information of most of the paintings that were published in Ottoman periodicals was revealed. In addition to this, the transformations of the reproductions between countries and the differences and similarities in presentation styles have been determined. The third problem is related to the position of the issues raised by the art-related writings and art reproductions in the modernization process. On this occasion, the relationship between the Ottoman middle class and periodicals was evaluated on the line of Ottoman modernism through the readings of K. D. Watenpaugh and T. Mitchell. Within the scope of this subject, the functions of art-related writings and reproductions that overlap with the modernist discourse, the visuality of women and family, which are at the forefront of reproductions, and the effects of fine arts discourse on cartoons are evaluated. As a result, how periodicals express art and their efforts in this area is an argument that can contribute to the historiography of art history, history of the press, and Ottoman modernization.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    724277

    Türkiye'de domestik kültürün değişimi: Yedigün dergisi üzerinden bir inceleme (1933-1940)

    Transformation of the domestic culture in Turkey: An investigation through Yedigün magazine (1933-1940)

    ENİSE KOCAMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Mimarlıkİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Mimarlık Tarihi, Teorisi ve Eleştirisi Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULLAH UĞUR TANYELİ

  2. Tez No

    163070

    From discourse to practice: Rethinking 'translation' (terceme) and related practices of text production in the late Ottoman literary tradition

    Söylemden uygulamaya: Geç-dönem Osmanlı edebiyatı geleneğinde tercüme ve onunla ilişkili metin üretme uygulamalarını yeniden düşünmek

    CEMAL DEMİRCİOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2005

    Mütercim-TercümanlıkBoğaziçi Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SALİHA PAKER

  3. Tez No

    524551

    Depicting the holy: Representations of Mecca, Medina, and Jerusalem in the Late Ottoman Empire

    Kutsallığın temsili: Geç Dönem Osmanlı İmparatorluğu'nda Mekke, Medine ve Kudüs tasvirleri

    SABİHA GÖLOĞLU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Sanat TarihiKoç Üniversitesi

    Arkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜNSEL RENDA

    DOÇ. DR. NINA ERGIN

  4. Tez No

    740003

    Ambivalences of Ottoman Modernity: Nahda, Tanzimat, and World Literature

    Osmanlı Modernitesinin Belirsizlikleri: Nahda, Tanzimat ve Dünya Edebiyatı

    CEYLAN CEYHUN ARSLAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2017

    Karşılaştırmalı EdebiyatHarvard University

    Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. WILLIAM GRANARA

  5. Tez No

    613119

    Siyasal iletişimde şarkı kullanımı: 2019 yerel seçimlerinde AK Parti örneği

    The use of songs in political communication: The case of AK Parti in 2019 local elections

    HAKAN SİPAHİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    İletişim BilimleriGalatasaray Üniversitesi

    Radyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN GÜVENLİ

Geri Dön