Mitolojik, arkeolojik ve tarihsel verilerden hareketle Frigya medeniyeti müziğine yüklenen anlamlar ve Antik Yunan müziği ile olan etkileşimi
Music of Phrygian civilization and its interaction with Ancient Greek music based on mythological, archaeological and historical data
- Tez No: 742980
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SERDAR ERKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Eski Çağ Dilleri ve Kültürleri, Müzik, Archeology, Ancient Linguistics and Cultures, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: ANKARA MÜZİK VE GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Müzik ve Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Batı sanat müziği geleneğinin oluşması ile ilgili yazılı kültür çalışmaları Antik Yunan'da M.Ö.4.yy'a kadar uzanmakta olup çalışmaların büyük bir kısmı Aristoxenus'un Elements of Harmonics kitabına ve öğrencilerinin çalışmalarına dayanmaktadır (Landels, 1999, s. 86-87). Arkeolojik verilerden ve sözlü kültür aktarımından hareketle daha öncesinden günümüze kadar kalan sınırlı sayıda müzik çalışması bulunmaktadır. Özellikle Delfik ilahiler ve Seikilos Kitabesi; Euripides'in Bakkhalar Tragedyası, Homeros'un İlyada ve Odysseia'sı, yine Homeros'un övgü amaçlı yazılmış şiirleri, Şair Ovidius'un şiirleri , Platon, Aristoteles ve Sokrates'in yorumları gibi döneme ait yazılı-sözlü kaynaklar Yunan mitolojisine, dönemin etnik topluluklarına ve dönemin müzik anlayışına büyük oranda ışık tutmaktadır. Örneğin günümüze ulaşmış en eski tam müzik parçası sayılan Seikilos kitabesinin Frigyen (Landels, 1999, s. 253), antik müziğin en önemli parçalarından ikinci Delfik ilahinin ise Lidyen ve Hypolidyen modlarında yazıldığı bilinir (Landels, 1999, s. 236-239). Yine Bakkhalar tragedyasında özellikle şarap tanrısı Dionysos'un Küçük Asya'daki Frigya'dan Yunan şehri Thebai'ye müzikli/danslı ritüelini getirdiği ve bu geleneğin bir şenlik halinde Yunanistan'da icra edildiği belirtilmektedir (Dilmen, 2001, s. 29). Bu gibi örneklerden anlaşılacağı üzere özellikle Frigya uygarlığındaki müzik stili, Antik Yunan medeniyeti müziğine mitolojik ve teorik anlamda dolaylı yoldan etki etmiştir. Bu etki kimi zaman modlara veya o bölgenin müzikal stillerine dönemin Platon, Sokrates ve Aristoteles gibi düşünürleri tarafından yüklenen anlamlar yoluyla, kimi zaman da çalgılar yoluyla olmuştur (Barker, 1989, s. 14). Antik Yunan müziği ile ilgili ilk teorik bulgular Aristoxenus ve öğrencilerinin çalışmalarına dayanmakta olup onun öncesine ulaşmak için ise Platon ve Aristoteles'in yorumları incelenebilir. Çünkü Platon ideal devletinde, Aristoteles de kendi“Erdemli insan olma”anlayışında müziğe değinmiş olup düşüncelerinde Antik Yunan etnik gruplarından ve bu bölgelerin müzik stillerinden, çalgılarından bahsetmişlerdir. Kısa bir örnek vermek gerekirse Platon'un ideal devletinde Lidyen modu kabul görmez. Çünkü bu mod diğer modlara nazaran daha pes bir ses aralığına sahiptir ve dolayısıyla gevşeme, rahatlama ile özdeşleşeceği için gençleri bu yöne sevk etmemelidir (Aristoteles, 2011) (Platon, Devlet. Çev.:Sabahattin Eyüboğlu-M.Ali Cimcoz, 2020). Aynı zamanda şarap tanrısı Dionysos'un ikinci kez dünyaya gelişinde Lidya'ya varması ve tanrının sarhoşluk, gevşeme ve eşcinsellik gibi atribülerinin olması Lidyen modunun kabul görmemesinin mitolojik sebepleri arasında gösterilebilir. Doryen ve Frigyen modu ise her koşulda iyi kabul edilerek asaletli savaşçıları cesaretlendirmek için kullanılabilir. Frigyen moduna Doryenden farklı bir anlam daha yüklenerek tanrılara yalvarma amacında kullanılabileceği belirtilmiştir (Platon, Devlet. Çev.:Sabahattin Eyüboğlu-M.Ali Cimcoz, 2020). Frigyen modunun veya Frigya stili müziğin, ana tanrıça Kibele'ye ait müzikli/danslı ritüellerin Dionysos ve Marsyas yoluyla Antik Yunan'a aktarılması durumu Platon'un düşüncesine mitolojik bir sebep olarak gösterilebilir (Landels, 1999). Aristoteles de Platon'la hemen hemen aynı görüşte olup Frigyen modunun ilham verme anlamında daha uygun olduğunu belirtmektedir (Salyers, 2003). Çalgısal olarak da örnek vermek gerekirse: Platon'un ideal devletinde Frig kökenli aulos çalgısı çok sesli ve birden fazla modu akort değişmeden çalabilen bir yapıda olduğu için kabul görmez. Ancak lir/kithara çalgıları her mod için ayrı ayrı akort edilmesi nedeniyle daha sade gözükür ve müzik eğitiminde karmaşıklığa yol açmadığı için kabul görür. Ancak tarihin ilk müzik yarışması olan Apollon-Marsyas mitinden de etkilenildiği elde edilen kaynaklardan anlaşılmaktadır (Platon, Devlet. Çev.:Sabahattin Eyüboğlu-M.Ali Cimcoz, 2020): Lir, kurnazlığın, haberleşmenin ve ticaretin tanrısı Hermes'in icadıdır ve liri müziğin tanrısı Apollon'a vererek bu çalgının onunla özdeşleşmesini sağlamıştır (Boardman, 2013). Dolayısıyla hem Delos ve Delfi'deki tapınakları hem de kithara/lir çalışı nedeniyle Apollon, Yunan geleneklerinde ait olarak kabul görmüştür. Marsyas da Frigyalıdır ve aulos çalmakta olup çalgının Frigya stili müzik ile özdeşleşmesini sağlamıştır (Landels, 1999, s. 157-158). Görüleceği üzere halkın yaşayışına yön veren dini inanış mitlere dayanmaktadır ve Yunan mitolojisinde müzik, tanrıların onuruna yapılan törenlerde en etkili yollardan biridir (Friedell, 1999, s. 121-123). Dini ritüel alaylarda yapılan cümbüş, dans ve trans halleri her zaman tanrının onurunadır. Bu gelenek özellikle Küçük Asya kültüründen Antik Yunan'a etki ederek iki medeniyet arasındaki kültür etkileşiminin temel taşlarından biri olmuştur (Seyrek, 2020). Bu kültür geçişinin örnekleri genel anlamda Kibele, Dionysos, Apollon ve Marsyas mitolojik öğeleri etrafında toplanmaktadır. Ayrıca kültür geçişi sırasında yaşanan süreklilik ve ayrılıklar da özellikle Frigyalı ana tanrıça Kibele'nin Roma'ya geçişinden sonra Rhea ve Meter adı altında yeniden tasvir edilmesinde ön plana çıkmaktadır (Roller, 2004).
Özet (Çeviri)
From the 8th Century of B.C., until the birth of Christianity, the Ancient Greek civilization continued its influence on the present in Greek peninsula, the western part of Anatolia, Thrace, Libya and the northern part of Egypt, Cyprus, Crete and Sicily (Friedell, 1999). Yet, its cultural influence extended to Transoxiana (Gutas, 2003) (Seyrek, 2020). Its cultural contribution to the Word literature of that period is understood from the archaeological finds, the works left by authors such as Euripides, Homer, Plato, Aristotle, Socrates and the Abbasid translation movements. It can be said that cities such as Thebes (Dilmen, 2001), Sparta, Delphi (Erhat, 1996) and Athens (Wikipedia, 2006) became cultural centers, especially through festivities and rituals held in the name of the gods. While these regions were located in the Greek peninsula, ethnic groups such as Dorian, Mycenaean, Ionian and Achaeans, classified as Hellenic, ruled in these regions. Particularly, the Dorians gave its name to one of the series called mode in the music theory of the period, and with this feature, it took its place in the Ancient Greek music cultures. In Anatolia, Phrygian-Lydian ethnic communities ruled in cultural centers such as Pessinus, Gordion, Midas, Celaenae, Sardis (Roller, 2004) and this communities showed their cultural existence by giving their names to the series called mode in music theory. Culturally and religiously, Phrygian civilization may represent Asia Minor dominantly then Lydia. Because the musical/dancing worship of the mother goddess Cybele in the region of mostly at the forefront of Phrygian cultural centers (Roller, 2004) and the Cybele is known as Phrygian in the Ancient Greek civilization (Erhat, 1996). The basis and main reason for comparing these two civilization is that; the name of the Phrygian civilization is that, while the name of Phrygian civilization, musically and culturally, is mentioned in many places in Ancient Greek sources, it is not mentioned much except for these areas, Even geographically, the lands of Phrygian civilization are slightly outside the lands seen as Ancient Greek. Mostly the cities of Ephesus and Miletus which were founded by the Achaeans who escape from Doric invasion in the Greek peninsula and called the Ionian region, and the cities Lycia and Troy are seen as the representatives and centers of the Ancient Greek civilization in Asia Minor (Narçın, 2020). However, especially musical/dancing worship of the mother goddess Cybele and the transition of this cult to Greece and then to Rome, it is seen that the musical representation of Asia Minor was undertaken by Phrygia. Hence, the comparison of the musical cultures of the Ancient Greek and Phrygian civilizations can reflect the oldest known findings of the Anatolian music culture, especially in the theoretical sense, and can provide results by interpreting both civilizations according to each other. Two conclusions generally emerge from the previous studies and the comments on the comparison of the music of this two civilizations; first, that the foundation of today's Western Music was laid in Ancient Greece before Byzantium and is a product of the Greek miracle (Erhat, 1996, s. 3-4) and second, that the aforementioned foundation is a product of the richness of Anatolia based on archaeological data. Nonetheless, in this study, the comparison of the music of the two civilizations, particularly in terms of modes and instruments, the sampling of the myths underlying this comparison based on the works of the thinkers of the period and archaeological data, the determination of the similarities-differences and continuity-differentiability between the two cultural environments will be discussed. Written cultural studies on the formation of the Western classical music tradition date back to the 4th century BC in Ancient Greece, and most of the studies are based on Aristoxenus' Elements of Harmonics and the works of his students (Landels, 1999, s. 86-87). With reference to archaeological data and oral culture transfer, there are a limited number of music works that have survived from past to the present. Especially Delphic hymns and the Seikilos epitaph; Written-oral sources of the period, such as Euripides's Tragedy of Bacchaeans, Homer's Iliad and Odyssey, Homer's praiseworthy poems, the poems of the poet Ovid , the interpretations of Plato, Aristotle and Socrates, shed light on Greek mythology, the ethnic communities, and the musical understanding of the period. For example, it is known that the Seikilos epitaph, which is considered to be the oldest complete piece of music, were written in Phrygian mode (Landels, 1999, s. 253), and the second Delphic hymn, one of the most important pieces of ancient music, were written in Lydian and Hypolydian modes (Landels, 1999, s. 236-239). Similarly, in the tragedy of the Bacchaeans, it is stated that especially the god of wine, Dionysus, brought his musical and dance ritual from Phrygia in Asia Minor to the Greek city Thebes, and this tradition was performed in Greece as a festival (Dilmen, 2001, s. 29). As it can be understood from such simple instances, the music style particularly in the Phrygian civilization has indirectly affected the music of the Ancient Greek civilization in a mythological and theoretical sense. This effect was sometimes through the meanings attributed to the modes or the musical styles of that region by the thinkers of the period such as Plato, Socrates and Aristotle, and sometimes through the instruments (Barker, 1989, s. 14). The first theoretical findings about ancient Greek music are based on the works of Aristoxenus and his students, and to reach before him, the interpretations of Plato and Aristotle can be examined. Because Plato in his ideal state and Aristotle in his concept of“Being a virtuous person”referred to music; they mentioned the ancient Greek ethnic groups and the music and instruments of these regions in their thoughts. To exemplify, the Lydian mode is not accepted in Plato's ideal state. Because this mode has a lower sound range compared to other modes, and therefore it should not lead young people in this direction as it will be identified with loosening up and relief (Aristoteles, 2011) (Platon, Devlet. Çev.:Sabahattin Eyüboğlu-M.Ali Cimcoz, 2020). At the same time, the fact that Dionysus, the God of wine, arrived in Lydia when he came down to the Earth for the second time, and having god's features such as drunkenness, relaxation and homosexuality can be shown among the mythological reasons why the Lydian mode did not disapproved. The Dorian and Phrygian mods, on the other hand, is considered good in all circumstances and can be used to encourage noble warriors. It is stated that the Phrygian mode can also be used for the purpose of begging the Gods by being given a more different meaning from the Dorian mode (Platon, Devlet. Çev.:Sabahattin Eyüboğlu-M.Ali Cimcoz, 2020). The transfer of the Phrygian mode or Phrygian music, from the musical and dance rituals of the mother Goddess Cybele to Ancient Greece through Dionysus and Marsyas can be shown as a mythological reason for Plato's thought (Landels, 1999). Aristotle nearly same agrees with Plato and states that the Phrygian mode is more appropriate in terms of giving to inspiration (Salyers, 2003). To give an example instrumentally: In Plato's ideal state, the Phrygian origin aulos instrument is not accepted because it has a polyphonic structure and can play more than one mode without tuning the chords. However, lyre and kithara instruments look simpler because they are tuned separately for each mode and are accepted because they do not cause complexity in music education. However, it is understood from the sources that they were also influenced by the Apollo-Marsyas myth, which is the first music competition in history (Platon, Devlet. Çev.:Sabahattin Eyüboğlu-M.Ali Cimcoz, 2020): The lyre is the invention of Hermes, the God of cunning, communication and trade, and he gave the lyre to the God of music Apollo, making this instrument identified with him (Boardman, 2013). Therefore, Apollo was accepted as belonging in Greek traditions because of his temples in both Delos and Delphi and his kithara and lyre playing. On the other hand, Marsyas is Phrygian and plays the aulos, making the instrument identified with Phrygian music (Landels, 1999, s. 157-158). As it can be seen, the religious belief that directs the life of the people, is based on myths, and in Greek mythology, music is one of the most effective ways in ceremonies held for honor of the gods (Friedell, 1999, s. 121-123). The revels, dances and trances performed in religious ritual processions are always for the honor of the god. This tradition, especially by influencing the culture of Asia Minor to Ancient Greece, has been one of the touchstones of the cultural interaction between the two civilizations (Seyrek, 2020). Examples of this cultural transition are generally gathered around Cybele, Dionysus, Apollo and Marsyas. In addition, the continuity and separations experienced during the cultural transition come to the fore especially in the redefinition of the Phrygian mother goddess Cybele, under the names Rhea and Meter, after her transition to Rome (Roller, 2004).
Benzer Tezler
- Alevi müziği: Bilgi, iktidar ve etik eksenleri üzerinden inşâ edilen bir müzikâl kimlik
Alevi music: A musical identity constructed through the axes of knowledge, power, and ethics
İSMAİL GÜNGÖR
Doktora
Türkçe
2024
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. SONGÜL KARAHASANOĞLU
- Adıge kültüründe şifacılık
Healing in Adyghe culture
HAYAT KANAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Düzce ÜniversitesiKafkas Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FEHMİ ALTIN
- Yahudi ve İslâm kaynaklarına göre Hz. Nûh ve Tûfan
Prophet Noah and the Flood in Jewish and Islamic sources
ZEYNEP YİĞİT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ İHSAN YİTİK
- M.Ö. 2. bin Anadolu tasvir sanatında insan-hayvan karışımı varlıklar
Human-animal hybrid beings in the Anatolian description art in the second millennium B. C.
EBRU ORAL