Melezleme ıslahı ile elde edilen bazı F1 asma genotiplerinin külleme (Uncinula necator) ve mildiyö (Plasmopara viticola) hastalıklarına dayanıklıklarının skorlanması ve çekirdeksiz asma genotiplerinin markör destekli seleksiyon ile belirlenmesi
Scoring the resistance of some F1 grapevine genotypes obtained by crossbreeding to powdery mildew (Uncinula necator) and downy mildew (Plasmopara viticola) diseases and determination of seedless genotypes by marker assisted selection
- Tez No: 744578
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜM EBRU ÖZER UYAR, DOÇ. DR. ARİF ATAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Yetiştirme ve Islahı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Ülkemiz asmanın gen merkezi olup, eski ve köklü bir bağcılık kültürüne sahiptir. Dünya da bağcılığı kısıtlayan verim ve kalite kayıplarına neden olan en önemli hastalık etmenleri arasında; mildiyö (Plasmopara viticola (Berk. Et Curt) Berl et de Toni) ve külleme (Erysiphe necator syn. Uncinula necator (Schw.) Burr. ) yer almaktadır ilaveten çekirdeksizlik üzümde aranan en önemli kalite kriterlerinden birisidir. Bu çalışmada 'Asma Genetik Kaynaklarının Karşılıklı Değerlendirilmesi ve Sofralık Üzüm Islahı' isimli Güney Kore ve Türkiye İkili İşbirliği projesi kapsamında 2019 yılında melezleme çalışmalarından elde edilen F1 üzüm genotipleri kullanılmıştır. Çalışma; F1 üzüm genotiplerinin külleme (Uncinula necator) ve mildiyö (Plasmopara viticola) hastalıklarına dayanıklıklarının skorlanması ve çekirdeksiz genotiplerin markör destekli seleksiyon (MDS) ile belirlenmesi olmak üzere iki ana aşamadan oluşmuştur. Külleme ve mildiyö hastalıklarına karşı melez genotiplerin dayanıklılık seviyelerini belirlemek amacıyla her bir fidandan olgunluğa erişmiş rastgele seçilen dört-beş yaprak üzerinde, enfeksiyonların kaplama alanı baz alınarak OIV-452, 455 ve 456 skalalarına göre tüm yaprak alanında gözlemlenen hastalık lezyonlarının yüzdesine göre belirlenmiştir. Toplamda 470 adet melez üzüm genotipi skorlanmış ve 31 adet genotip hem külleme hem de mildiyö hastalığına karşı çok dayanıklı olarak tespit edilmiştir. Markör destekli seleksiyon ile çekirdeksiz melez genotiplerin belirlenmesi için 5U_VviAGL11 isimli SSR markörü kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda 351 genotip arasından potansiyel çekirdeksiz 136 adet birey tespit edilmiştir.Toplamda 136 potansiyel çekirdeksiz melez üzüm genotipinin 77 adedi hem külleme hem de mildiyö hastalığına çok dayanıklı ya da dayanıklı olarak belirlenmiştir. Belirlenen 77 adet melez genotip gelecekteki ıslah çalışmalarında külleme ve mildiyöye dayanıklı çeşitlerin ülkemiz ve dünya bağcılığına kazandırılması amacıyla kullanılacaktır.
Özet (Çeviri)
Our country is the gene center of the vine and has an old and deep rooted viticulture culture. Among the most important disease factors that restrict viticulture in the world and cause yield and quality losses; downy mildew (Plasmopara viticola) and powdery mildew (Erysiphe necator syn. Uncinula necator ) additionally seedless is one of the most important quality criteria sought in grapes. In this study, F1 hybrid grape genotypes obtained from crossing studies carried out in 2019 within the scope of the South Korea and Turkey Bilateral Cooperation project named“Mutual Evaluation of Grape Vine Genetic Resources and Breeding of Table Grape”were used. Studies; It consisted of two main stages: scoring the resistance of F1 hybrid grape genotypes to powdery mildew (U. necator) and downy mildew (P. viticola) diseases and determining seedless genotypes by marker assisted selection (MAS). In order to determine the resistance levels of hybrid genotypes against powdery mildew and downy mildew diseases, on four to five randomly selected leaves from each young plant(seedling), on the whole leaf area according to OIV-452, 455 and 456 based on the coverage area of the infections determined by the percentage of disease lesions observed. A total of 470 hybrid grape genotypes were scored and 31 genotypes were determined to be very resistant to both powdery mildew and downy mildew disease. SSR marker 5U_VviAGL11 was used to identify seedless hybrid genotypes with marker assisted selection. As a result of our research, one hundred and thirty-six potential seedless individuals were identified among three hundred and fifty-one genotypes. In total, seventy-seven of one hundred and thirty-six potential seedless hybrid grape genotypes were determined as very resistant to both powdery mildew and downy mildew. The determined seventy-seven hybrid genotypes will be used in future breeding studies to gain new cultivars resistant to powdery mildew and mildew to the World's and the our country's viticulture.
Benzer Tezler
- Bağcılıkta kombinasyon ıslahı üzerinde araştırmalar: Bazı şaraplık üzüm çeşitlerinde tozlayıcı çeşitlerin döl verimine etkileri
Cross-Breding studies in viticulture : The effect of the pollinators on the progeny fertility of some wine grape cultivars
ALİ ERGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
ZiraatAnkara ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. Y. SABİT AĞAOĞLU
- Melezleme ıslahı ile elde edilen bazı üzüm çeşitlerinin ebeveyn analizleri ve çekirdeksiz fertlerin marköre dayalı seleksiyonu
The parental analysıs of grape cultivar released by cross-breedıng and the selectıon of seedless ındıvıduals based on marker assisted selection
AYÇA KARAUZ
Doktora
Türkçe
2013
BiyoteknolojiNamık Kemal ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SALİH ÇELİK
PROF. DR. ALİ ERGÜL
- Bazı F1 ceviz (Juglans regia L.) genotiplerinin özel ıslah amaçları yönünden değerlendirilmesi
Evaluation of some F1 hybrid walnut (Juglans regia L.) genotypes for specific breeding aims
ÖZLEM UTKU
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMRAN ERTÜRK
- Melez çilek populasyonunda bazı kalite özellikleri ile bağlantılı QTL analizleri
QTL analyzes related to some quality characteristics of strawberry fruit
İPEK ÜRÜN
Doktora
Türkçe
2023
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESİBE EBRU KAFKAS
- Bazı makarnalık buğday çeşitlerinin makarna kalitesi bakımından ıslahı
Reeding of some durum wheat cultivars for pasta quality
ÖZLEM ATEŞ SÖNMEZOĞLU
Doktora
Türkçe
2010
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YILDIRIM