Geri Dön

Türkiye Türkçesinde eylemlerin sınıflandırılmasında rol oynayan etkenler -Ayşe Kulin'in 'Kanadı Kırık Kuşlar' romanı örneğiyle-

Factors that play a role the classification of verbs in Turkish language with the example of Ayşe Kulin's 'Kanadı Kırık Kuşlar' novel

  1. Tez No: 746142
  2. Yazar: BANU DÜNDAR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KERİME ÜSTÜNOVA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 289

Özet

Bu çalışmada Türkiye Türkçesindeki eylemlerin sınıflandırılmasında rol oynayan etkenler belirlenmeye çalışılmıştır. Eylemlerin sözlüksel yönü çok anlamlılık taşımaktadır. Bu bakımdan eylemlerin bağımsız cümleler üzerinden incelenmesi yerine her türlü anlamını ve kullanım durumlarını ortaya koyacak metne ihtiyaç duyulmuş, çalışmanın dilsel veri tabanını oluşturabilmek için de Ayşe Kulin'in“Kanadı Kırık Kuşlar”adlı romanı tercih edilmiştir. Bu metinden hareketle bitmiş eylemler incelenmiştir. Eylemlerin anlamı yerli çalışmaların dışında Batı'da ve Türk dünyasında tematik bir sınıflandırmaya dayandırılarak dilbilimsel yöntemlerle incelendiği anlaşılmaktadır. Bu çalışmada, Türk dünyasında yapılan çalışmalardan derlenerek yeni bir tematik sınıflandırma belirlenmiştir. Belirlenen bu sınıflandırmaya göre bitmiş eylemlerin bağlama göre anlam rolleri, gerçekleşme tarzı, gerçekleşme konumu (mental eylemler için), çatı eki ve türetme eki almış hali, kılınışı göz ardı edilmeden özne ve nesne ilişkisinden kaynaklı eylem sınıflamasındaki değişkenliği tespit edilmeye çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this study, it has been tried to determine the factors that play a role in the classification of verbs in Turkey Turkish. The lexical aspect of the actions has variety of meanings. In this respect, instead of examining the actions over independent sentences, a text was needed to reveal all kinds of meanings and usage situations, and Ayşe Kulin's novel“Kanadı Kırık Kuşlar”was preferred to create the database of the study. Based on this text, the finished actions were analysed. It is understood that the meaning of the actions is examined by linguistic methods based on a thematic classification in the West and the Turkish World, apart from domestic studies. In this study, a new thematic classification was determined by compiling from the studies conducted in the Turkish World. According to this classification, it has been tried to determine the variability in the classification of the verbs originating from the subject-object relationship, without ignoring the meaning roles, realization style, realization position (for mental actions), the voice suffix and derivational affix, and the meaning of the finished actions by context.

Benzer Tezler

  1. Türkiye türkçesinde sözcük türlerinin sınıflandırılması

    The classification of word categories in modern Turkish

    MELİHA GÜL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Türk Dili ve EdebiyatıMersin Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. HÜRRİYET GÖKDAYI

  2. Türkiye Türkçesinde bir çok anlamlılık incelemesi

    Polysemy examination in Turkey Turkish

    CEREN SELVİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERTUĞRUL YAMAN

  3. Türkiye Türkçesinde oldurganlık çatı eklerinin işlevleri ve görünümleri

    Functions and aspects of causative voice in Turkish

    ŞELALE ATASOY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK ERENOĞLU ATAİZİ

  4. Türkiye Türkçesinde süreklilik görünüşü

    Durative aspect in Turkish

    FİKRİYE GÜNDÜZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    DilbilimKırıkkale Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET KARADOĞAN

  5. Türkiye Türkçesinde suç kavramı ve bu kavramın ortaöğretim ders kitaplarında değerler eğitimi açısından incelenmesi

    The concept of crime in Türkiye Turkish and its examination of this concept in terms of values education in secondary education course books

    ZÜLEYHA KOÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÖKHAN ÖLKER

  6. Türkiye Türkçesi ve Ahıska ağzında kılınış ulamı (Tasvir fiilleri)

    Actionality forms in Türkiye Turkish and Ahiska dialect (Descriptive verbs)

    MERYEM OCAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZLEM DENİZ YILMAZ