Geri Dön

İslam mezhepleri'ndeki hurûfî öğeler ve Hurufiliğin Anadolu'da yayılması

Hurufic elements in islamic sects and the spread of Hurusifm in Anatolia

  1. Tez No: 746361
  2. Yazar: AYŞE NUR ÇELİK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP ALİMOĞLU SÜRMELİ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Tarih, Religion, History
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Fırat Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 90

Özet

İnsanların gündelik hayatlarını kolaylaştırmak için sesleri birer sembolle ifade etmeleri harfleri, somut olan varlığı soyut ifade etmek de sayıları ortaya çıkarmıştır. Başta her harf bir sayıyı temsil etmekteydi. İhtiyaçtan ortaya çıkan bu harf - sayı eşleştirmesi, harf ve sayılara yüklenen manalardan dolayı zamanla boyut değiştirmiştir. Eski kültür ve medeniyetler incelendiğinde farklı kültürlerin kullandığı sayı ve alfabelerin benzer özellikleri dikkat çekmiştir. Aynı şekilde ilahi ve beşeri dinlerde de aynı sayılara kutsallık verilmesi, dinlerde sayı ve harf sistemlerinin eşleştirilmesi ve harflerin sayısal değerler ifade etmek için kullanılması ve bundan çeşitli anlamlar çıkartılması da dikkat çekicidir. Örneğin Yahudilikte gemetria olarak isimlendirilen harf - sayı eşleştirmesi, İslam'da ebced hesabı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu benzerlikler tesadüfî değildir. Antik çağda Sümerlerden başlayan gözle gördükleri gezegenlerin sayısından yola çıkarak evreni anlamlandırma çabaları yerini Pisagor'un Tanrı'yı ve evreni sayılar üzerinden açıkladığı görüşlere bırakmıştır. Bu görüşler sadece medeniyetleri değil semâvi dinleri de etkilemiştir. Bu sebeple ortak bir kaynaktan beslendiğini söylemek mümkündür. Fazlullah Hurûfî'nin kurduğu ve sistemleştirdiği Hurûfîlik ise Kur'an ve İran alfabesinin kullanılarak insanı, evreni ve Tanrı'yı anlama çalışmasıdır. Hurûfîlik; Fazlullah Estarabadi tarafından İran'da kurulan, inanç, ibadetve evrende var olan her şeyin ardında bir gizem ve bu gizemin 28 Arap harfi ve 32 Fars harfinde gizli olduğunu savunan akımdır. Hurûfîlik'e göre ilk mekânı Hz. Âdem'in yüzü olan bu sayıların sırrına vakıf olmak; Allah'ın hakikatine ulaşıp tahkiki bir imana sahip olmak demektir.

Özet (Çeviri)

In order to facilitate people's daily lives, the fact that they express sounds with symbols has revealed letters and numbers to express the existence of the concrete in an abstract way. At first, each letter represented a number. This letter - number pairing, which initially arose out of necessity, has changed size over time due to the meanings attached to letters and numbers. When studying ancient cultures and civilizations, similar features of numbers and alphabets used by different cultures were noted. It is also noteworthy that the same numbers are given sanctity in divine and human religions, number and letter systems are matched in religions, and letters are used to express numerical values and various meanings are extracted from this. For example, letter-number matching, called gemetria in Judaism, appears as an ebced account in Islam. These similarities are not accidental. The efforts to make sense of the universe based on the number of planets they saw with their eyes starting from the Sumerians in ancient times have been replaced by the views that Pythagoras explained God and the universe through numbers. These views influenced not only civilizations, but also heavenly religions. For this reason, it is possible to say that it is fed from a common source. The Hurûfîsm that Fazlullah Hurûfî founded and systematized is the study of understanding man, the universe and God using the Qur'an and the Iranian alphabet. Hurûfîsm is a school founded in Iran by Fazlullah Estarabadi, who argues that there is a mystery behind Faith, Worship and everything that exists in the universe, and that this mystery is hidden in 28 Arabic letters and 32 Persian letters. According to Hurûfîsm, knowing the secret of these numbers, the first place of which is the face of Adam, means reaching the truth of God and having a settled faith.

Benzer Tezler

  1. Hacı bektâş-ı velî'nin vilâyetnâmesi'ndeki İslâm öncesi ve İslâmî motiflerin değerlendirmesi

    Evaluation of the previous history of islam and Islamic motifs at the Vilayetname-i Hajji Bektash Wali

    FATİH YAVAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    DinMarmara Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MAZLUM UYAR

  2. On Altıncı Yüzyılın ilk çeyreğinde Osmanlı Devleti 'ndeki Mehdîlik hareketleri

    Mahdism movments in the Ottoman State on the first Quarter Sixsteenth Century

    YASEMİN ÇAĞLAYAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinMarmara Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAZLUM UYAR

  3. Mirza Beşiruddin Mahmud Ahmed ve Ahmediyye Cemaati'ndeki yeri

    Mirza Bashiruddin Mahmud Ahmad and his importance in Ahmediyya Muslim Community

    HALİDE RUMEYSA KORKUSUZ KÜÇÜKÖNER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    DinDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. METİN BOZAN

  4. Mihne sonrası Mu'tezile düşüncesinin savunusu –Ebu'l Hüseyin el-Hayyât ekseninde-

    The defense of the Mu'tazila thought in the post mihna -in the context of Abu'l-Husayn al-Khayyat-

    YUNUS İBRAHİMOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN AYDINLI

  5. Batı Afrika'da Imamiyye Şiası: Mali örneği

    Imamiyya Shiis in West Africa: The example of Mali

    BRAHIMA KOUMA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN AYDINLI