Kayseri Uzunyayla Çerkeslerinde ölüm inanış ve uygulamaları
Beliefs and pracrices of death in Kayseri Uzunyayla Circassians
- Tez No: 747150
- Danışmanlar: PROF. DR. İLKAY ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Sosyoloji, Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Sociology, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Çerkes Köyleri, Ölüm, Gelenek, Ritüel, Aidiyet, Circassian Villages, Death, Tradition, Ritual, Belonging
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 80
Özet
Bu çalışmanın konusu, ölüm öncesi, ölüm anı ve ölüm sonrasındaki inanış ve uygulamalarının Pınarbaşı Uzunyayla Çerkeslerinin yaşamında nasıl bir süreç izlediğidir. Uzunyayla'da gelenek ve göreneklerle şekillenip din ile harmanlanan uygulamalar, Çerkesler arasında ortak bir hafıza ve bilincin oluşmasına neden olmuştur. Bu çalışmada, ölüm çevresinde oluşan inanışların araştırma sahası içerisinde yaşayan insanlar için ne anlam ifade ettiği, toplumu şekillendirmedeki etkisi anlaşılmaya çalışılmıştır. Uzunyayla Çerkes köylerindeki ölüm uygulamalarının zaman içerisindeki durumunu göz önüne sermek amacıyla söz konusu geleneklerin 1960'lı yıllarda başlayan modernleşme öncesindeki uygulanma şekilleri ile günümüzdeki uygulanma şekilleri çalışma içerisinde birlikte verilmiştir. Bu bağlamda altı kadın ve altı erkek on iki kaynak kişiye, yarı yapılandırılmış sorular yöneltilerek derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Yöneltilen sorulara alınan cevaplar ile bu konudaki literatür eşliğinde Uzunyayla Çerkeslerindeki ölüm gelenekleri ortaya konularak tartışılmıştır. Bu tartışma sonunda görülmüştür ki, Uzunyayla Çerkesleri, ölüm olayı karşısında sıkı sıkıya bağlı oldukları xabze ile İslam dininin gereklerini sentezleyerek kendilerine özgü ritüelleri uygulamaktadır. Bu uygulamalar, ayrılma, eşik ve yeniden bütünleşme aşamalarının birey ve toplum tarafından en sağlıklı şekilde tamamlanmasına, bu vesileyle de Çerkes toplumunun aidiyetini her seferinde yeniden üretmesine katkı sağlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The practices shaped by tradition and customs and blended with religion in Uzunyayla have led to the formation of a common memory and consciousness among the Circassians. In this study, it has been tried to understand what the beliefs formed around death mean for the people living in the research area and their effect on shaping the society. In order to reveal the situation of death practices in Uzunyayla Circassian villages over time, the ways of application of these traditions before the modernization that started in the 1960s and the way they are applied today are given together in the study. In this context, in-depth interviews were conducted with twelve resource persons, six women and six men, by asking semi-structured questions. The answers to the questions asked and the death traditions of the Uzunyayla Circassians were discussed in the light of the information on this subject. At the end of this discussion, it has been seen that the Circassians of Uzunyayla apply their own rituals by synthesizing the xabze, to which they are closely attached, and the requirements of the Islamic religion in the face of death. These practices contribute to the completion of separation, threshold and reintegration stages by the individual and society in the most healthy way, and on this occasion, the Circassian society to reproduce its belonging every time.
Benzer Tezler
- Uzunyayla Çerkeslerinde ritüel oyun ve karnaval
Uzunyayla Circassians: Ritual, play and carnaval
DİJAN ÖZKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
SosyolojiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL YARDIMCI
- Uzunyayla Çerkeslerinde kimlik ve din etkileşimi
İnterection identity and religion in the Circassians of Uzunyayla
MERT AKBULUT
- Uzunyayla Çerkeslerinde gelenek, modernlik ve dernekler: Birkaf ve Methiyeliler derneği
Tradition, modernity and association in Uzunyayla Circassians: Birkaf ve Methiyeliler association
DERYA GİRGİN
- Адыгэ унэгъo псэукіэхэр(тыркуем щыпсурэ адыгэхэм унэгъо кiоцiым, зэгъунэгъухэм язэфщытыкi)
Çerkeslerde aile yaşam tarzı (Çerkeslerin aile içi ve aileler arası ilişkileri)
ALAATTİN BAYRAM
Yüksek Lisans
Çerkezce
2019
SosyolojiDüzce ÜniversitesiÇerkez Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MIRA UNAROKOVA
- Çerkes toplumunda evlilik pratikleri: Uzunyayla örneği
Marriage practices in circassian communities: The case of Uzunyayla
HANDAN DEĞİRMENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
SosyolojiErciyes ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYLÜ DİKEÇLİGİL