Dil dışı bağlamın gramatik tartışma üzerindeki etkisi Zemahşerî, Râzî ve Ebû Hayyân üzerine bir inceleme
The impact of gramatical arguments on the external context of Alzamakhshari, Alrâzî and Abu Hayyân
- Tez No: 747383
- Danışmanlar: PROF. DR. RAMAZAN KAZAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Bağlam, Dil Dışı Bağlam, Gramatik Tartışma, Tefsir, Müfessir, the Context, the External Context, location, grammar argument, interpretation, interpreter
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 456
Özet
Araştırmamız, Zemahşerî, Râzî ve Ebu Hayyân çerçevesinde Arap dili ve edebiyatının önemli konularından biri olan dil dışı bağlamın gramatik tartışmalar üzerindeki etkisi konusunu ele almaktadır. Çalışma, Giriş dışında beş bölümden oluşmaktadır. Giriş'te araştırmanın konusu, önemi ve metodu ortaya konmuş, kaynakların tenkidi yapılmıştır. Birinci bölümde Zemahşerî, Râzî ve Ebu Hayyân'ın hayatı, eserleri, hocaları, ilmi hayatı, öğrencileri, tefsirlerini telif etme sebepleri üzerinde durularak nahiv tartışmalarındaki yerlerine temas edilmiştir. Her bir âlimin tefsirindeki kaynakları, metodu ve bu tefsirlerin mümeyyiz vasıfları dile getirilmiştir. İkinci bölümde iki büyük kısma ayrılan dil dışı bağlam ve gramatik tartışma konusu ele alınmıştır. Bunların birincisi olan dâhilî bağlam adı altında dilin; ses, sarf, kelime ve terkîp gibi seviyeleri ele alınmaktadır. İkinci bağlam türü olan dil dış bağlam, metnin dışında bulunan ve manâyı etkileyen; konuşan (kaynak), muhatab, sözün söylendiği zaman, mekân ve metni kuşatan şartlar gibi her şeyi kapsamaktadır. Araştırmanın üçüncü bölümü mütekellim ile muhâtab arasında gramatik tartışma başlığını taşımaktadır. Burada hem mütekellimin hem de muhâtabın gramatik tartışmalarda müfessirler nezdindeki otoritesine konumuna ışık tutulmuştur. Dahası, müfessirlerin, ayetleri mütekellimin konum ve inançlarına göre yorumladıkları görülmüştür. Dördüncü bölümde Kur'ân kırâatleri, mushafın kayıt altına alınması (yazısı) ve vurgu, tonlama ve vakıf gibi edâ ile ilgili karineler ve esbâb-ı nüzul, tarihi olaylar ve kıssalar gibi tarihsel bağlamla ilgili karineler de eklenmiştir. Araştırmamızın son bölümü olan beşinci bölümde Zemahşerî, Râzî ve Ebu Hayyân'ın, ayetleri tefsir ettiğinde aslında şerh ve tefsir sınırında kalmadığı aksine genelde tevil edildiği gösterilmiş, araştırmada ulaştığımız sonuçlar yeniden özet olarak aktarılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Our research deals with the effect of non-linguistic context on grammatical debates within the framework of Zamakhshari, Razi and Abu Hayyân. In the first chapter, the life, works, teachers, scientific life, students and reasons for writing the interpretations of Zemahşeri, Razi and Ebu Hayyân were emphasized. In the second part, the non-linguistic context and grammatical discussion, which are divided into two major parts, are discussed. Under the name of the internal context, which is the first of these, the language; levels such as sound, consumables, words and compositions are discussed. The second type of context, language, is external context, which is outside the text and affects the meaning; It covers everything such as the speaker, the addressee, the time when the word is spoken, the place and the conditions surrounding the text.The third part of the research has the title of grammatical discussion between the mutakallim and the addressee. In the fourth chapter, presumptions related to Qur'anic recitations, recording (writing) of the mushaf and manners such as emphasis, intonation and foundation, and presumptions related to historical context such as esbâb-ı nüzul, historical events and anecdotes have been added. In the fifth chapter, which is the last part of our research, it has been shown that when Zamahşeri, Razi and Ebu Hayyân commented on the verses, they did not stay within the limits of commentary and tafsir, on the contrary, they were generally interpreted. In the conclusion, an attempt was made to summarize our findings in the research.
Benzer Tezler
- Mana oluşumunda iç ve dış bağlam ilişkisi: Abdülkahir el-Cürcani ile Saussure karşılaştırması
The relationship between linguistic and non-linguistic context in the formation of meaning: A comparison between Abd-u'l-Qahir al-Jurjani and Saussure
ESMA SAĞ ŞENCAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DilbilimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiMedeniyet Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RECEP ŞENTÜRK
- Teaching vocabulary in context
Bağlam içinde kelime öğretimi
AYŞE SELMİN SÖYLEMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
İngiliz Dili ve EdebiyatıAbant İzzet Baysal ÜniversitesiDOÇ. DR. GÜLSEV PAKAN
- Analysing informal conversation with a focus on the pragmatic functions of Turkish interjections
Tükçe gündelik dil kullanılan ortamlarda izlenen ünlemlerin edimbilimsel açıdan işlevlerini inceleme
BARBAROS DAĞDEVİREN
Yüksek Lisans
İngilizce
2003
DilbilimHacettepe Üniversitesiİngiliz Dilbilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NALAN BÜYÜKKANTARCIOĞLU
- Kur'an'da salât kavramının semantik tahlili
The semantic analysis of the salât concept in the Qur?an
AHMET GENÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DilbilimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEKERİYA PAK