Otizm spektrum bozukluğu olan çocuk ebeveynlerinin algıladıkları aile işlevselliklerinin incelenmesi
Examination of family functionality perceived by the parents of children with autism spectrum disorder
- Tez No: 748126
- Danışmanlar: DOÇ. DR. VEYSEL AKSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Erken Çocuklukta Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), son dönemlerde yaygın olan ve doğumdan itibaren ilk üç yılda belirtilerinin gözlenmeye başladığı bir nörogelişimsel bozukluk olarak ifade edilmektedir. OSB olan çocukların değerlendirilmesi ve yapılacak müdahalelere karar verebilmek için başta çocuğun yaşadığı aile içerisindeki dinamikler olmak üzere çevresel koşulların titizlikle incelenmesi gerekmektedir. Bu araştırmada OSB olan 3-8 yaş arası çocukların ebeveynlerinin algıladıkları aile işlevselliği düzeyi çocukların OSB'ye ilişkin destek gereksinimi düzeyine göre incelenmiştir. Aynı zamanda çocuğun cinsiyetinin, yaşının, ebeveynin eğitim durumu, yaş ve gelir düzeyi gibi özelliklerinin de ebeveynlerin algıladıkları aile işlevselliği düzeyleri üzerinde fark yaratıp yaratmadığı araştırılmıştır. Araştırmaya, Türkiye'nin İstanbul ve Eskişehir illerinde özel eğitim merkezlerinde hizmet alan OSB tanısı almış çocuklar ve onların anne ve babaları katılmıştır. Çalışmaya toplam 68 ebeveyn katılmıştır. Çalışmaya dahil edilen katılımcıların 15'i (%22.1) kız çocuk ebeveyni, 53'ü (%77.9) erkek çocuk ebeveynidir. Araştırmada, veri toplama aracı olarak“Kişisel Bilgi Formu”, çocukların OSB davranış derecesini ölçmek için“Uyarlanmış Otizm Davranış Kontrol Listesi (U-ODKL)”, ebeveynlerin aile işlevselliğini ölçmek için“Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ)”kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda Aile İşlevselliği (ADÖ puanları) düzeyindeki toplam değişim % 12,9 oranında OSB davranış derecesi tarafından açıklanmaktadır (R2=0,129). OSB'den etkilenme derecesindeki artış aile işlevselliğinin bozulma düzeyini arttırmaktadır. Başka bir deyişle OSB olan çocukların OSB'den etkilenme derecesinin aile işlevselliğini yordadığı belirlenmiştir. Bulguların literatürdeki daha önceden yapılan araştırmalar tarafından desteklendiği görülmektedir. Özellikle aile işlevselliği ile doğrudan ilişkili olan“stres, depresyon, kaygı vb.”psikolojik değişkenlerin çalışıldığı araştırmaların sonuçları ile benzer sonuçlar göstermektedir.
Özet (Çeviri)
Autism Spectrum Disorder (ASD) is expressed as a neurodevelopmental disorder that is common in recent years and its symptoms begin to be observed in the first three years from birth. In order to evaluate children with ASD and to decide on the interventions, environmental conditions, especially the dynamics in the family where the child lives, should be carefully examined. In this study, the perceived family functioning level of the parents of children aged 3-8 years with ASD was examined according to the level of support needs of the children for ASD. At the same time, it was investigated whether the characteristics of the child's gender, age, parent's educational status, age, income level make a difference on the level of family functionality perceived by the parents. Children diagnosed with ASD and their parents, who receive service in special education centers in the provinces of Istanbul and Eskişehir in Turkey, participated in the study. A total of 68 parents participated in the study. Of the participants included in the study, 15 (22,1%) were parents of girls and 53 (77,9%) were parents of boys. In the study,“Sociodemographic Information Form”was used as a data collection tool,“Modified Autism Behavior Checklist (M-ABC)”was used to measure children's ASD behavior level, and“ Family Assessment Device”(FAD)“ was used to measure family functionality of parents. As a result of the analysis of the data, the total change in the level of Family Functioning (FAD scores) is explained by the degree of autism behavior at a rate of 12.9% (R2=0,129). The increase in the degree of being affected by autism increases the level of deterioration of family functionality. In other words, it was determined that the severity of autism in children with ASD predicted family functionality. The findings seem to be supported by previous studies in the literature. Especially ”stress, depression, anxiety, etc." which are directly related to family functionality. It shows similar results with the results of studies in which psychological variables are studied.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı olan çocukların ebeveynlerinin otizm algısının metafor analizi yolu ile incelemesi
Examination of parents of children with autism spectrum disorder by metaphor analysis of perception of autism
YASEMİN ZEYNEP İZCİ AKGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıÜsküdar ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAL SEVEN
- Okul öncesi yaşta beslenme sorunu olan çocuklar, annelerinin tutumları ve psikolojik iyilik halleri
Nutritional problems in preschool age of children, mothers' attitudes and psychological wellness
MERVE ÖZEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
UZMAN ÖZLEM ERDEDE
UZMAN PINAR ZENGİN AKKUŞ
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı almış çocukların annelerinin bilişsel esneklik becerileri ile anne-çocuk ilişkisinin incelenmesi
The observation of the relation between mother-child relationship and cognitive flexibility skills of mothers whose childerens are diagnosed with autism spectrum disorder
RÜMEYSA ZEYNEP BÜYÜKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimÜsküdar ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN SEZGİN
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocukların ve normal gelişim gösteren çocukların kardeşlerinde aleksitimi, ruminasyon düzeyi ve algılanan ebeveyn tutumunun karşılaştırılması
A comparison of alexithymia, rumination level, perceived parental attitude on siblings of children diagnosed with autism spectrum disorder and of children developing normally
AYLA DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EZEL AVCI
- Otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuğu olan ebeveynlerin yeterliliği ile algıladıkları sosyal destek ve yaşam kalitesi arasındaki ilişki
The relationship between competence and perceived social support and quality of life of parents of children with autism spectrum disorder
ESRA ERİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA ARPACI