Uyuşturucu kullanıcılarının medya ile ilişkileri, medya okuryazarlığı ve sağlık okuryazarlığı düzeyleri
Drug users' relation with the media, their media literacy and health literacy levels
- Tez No: 748499
- Danışmanlar: PROF. DR. ERKAN YÜKSEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Eğitimi, Uyuşturucu Alışkanlığı ve Alkolizm, İletişim Bilimleri, Health Education, Drug Addiction and Alcoholism, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Uyuşturucu bağımlılığı, Madde bağımlılığı, Medya okuryazarlığı, Sağlık okuryazarlığı, Drug addiction, substance addiction (abuse), media literacy, health literacy
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Basın ve Yayın Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 302
Özet
Bu çalışmanın genel amacı, Türkiye'de uyuşturucu tedavisi görmekte olan uyuşturucu kullanıcılarının medya ile ilişkilerinin tespit edilerek medya okuryazarlığı ve sağlık okuryazarlığı düzeylerinin belirlenmesi ve bu düzeylerle uyuşturucu kullanım durumları arasındaki ilişkinin sorgulanmasıdır. Araştırma verileri Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesine bağlı olan AMATEM'e uyuşturucu tedavisi için başvuran 636 katılımcıdan elde edilmiştir. Uyuşturucu kullanıcılarının uyuşturucu kullanım durumlarını ve medya alışkanlıklarını saptamak amacıyla anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Sağlık okuryazarlığı düzeylerini belirlemek için“Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği-32 (TSOY-32), medya okuryazarlığı düzeylerini tespit etmek için ”Medya Okuryazarlığı Düzey Belirleme Ölçeği" kullanılmıştır. Bulgular, uyuşturucu tedavisi için başvuranların eğitim ve gelir düzeylerinin düşük olduğunu ortaya koymaktadır. Uyuşturucuyu ilk kullanım yaşı ortalama 18'dir. En çok kullanılan maddenin eroin olduğu ve sonrasında esrarın sıklıkla kullanıldığı tespit edilmiştir. Uyuşturucu kullanıcılarının yarısından fazlası madde kullanmaya başlamadan önce zararları hakkında bilgi sahibi olmadığını belirtmiştir. Uyuşturucu kullanıcılarının medya ile ilişkileri bağlamında en çok internetin takip edildiği (%64,9) saptanmıştır. Katılımcıların dörtte biri (%22,9), kendi kişisel deneyimleri doğrultusunda uyuşturucuya başlamalarında medyanın rolü olduğunu belirtmiştir. Katılımcıların sağlık okuryazarlığı düzeylerinin yetersiz (%91), medya okuryazarlığı düzeylerinin ise orta düzeyde (%63,5) olduğu saptanmıştır. Ayrıca sağlık okuryazarlığı ve medya okuryazarlığı düzeyleri arasında pozitif ilişki tespit edilmiştir. Buna göre uyuşturucu kullanıcılarının sağlık okuryazarlığı düzeylerini yükseltmenin medya okuryazarlığı düzeyini de yükselteceği, bu iki okuryazarlığın birbirini destekleyeceği belirlenmiştir. Uyuşturucuyla mücadele kampanyalarında ise geleneksel araçlarla birlikte alternatif mecraları kullanmanın daha etkili olabileceği vurgulanmalıdır.
Özet (Çeviri)
The general purpose of this study is to determine the media literacy and health literacy levels of drug users receiving drug treatment in Turkey, and to question the relationship between these levels and their drug use status. Moreover, in this research data were obtained from 636 participants who applied to Alcohol and Substance Addiction Treatment Center (AMATEM) affiliated to Ankara Oncology Training and Research Hospital for drug treatment. A survey was conducted to evaluate drug situations and media habits. While“Turkey Health Literacy Scale-32 (TSOY-32) was used to determine the health literacy levels of the participants, the ”Media Literacy Level Determination Scale" was used to determine the media literacy levels of them. The findings reveal that the education and income levels of those who applied for drug treatment were generally low. The average age of the first drug using is 18. It was seen that the most used substance was heroin and followed by cannabis using. More than half of drug users stated that they did not know about the harms before starting to use drugs. In the study, it was determined that the internet was the most followed (64.9%) platform, concerning drug users' relations with media. A quarter of the participants (22.9%) stated that the media has a role in line with their personal experiences about the role of the media at the point of initiating drugs. According to the research findings, it has been determined that the health literacy levels of drug users are quite inadequate (91%) and media literacy levels were at a moderate level (63.5%). Moreover, a positive relationship was found between health literacy and media literacy levels. Accordingly, it has been determined that raising the level of health literacy of drug users would also increase the level of media literacy, and that these two literacy levels will support each other. Also, in fighting against drug using campaigns, it should be emphasized that using alternative platforms together with traditional ones, might be more effective.
Benzer Tezler
- Esrar kullanıcısı olma süreçlerinin sosyolojik olarak anlaşılması
Sociological understanding of the processes becaming a marijuana user
BERZAN ALTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİME ÜNAL REŞİTOĞLU
- Açık kaynak istihbaratı bağlamında yeni bir veri kaynağı olarak sosyal medya
Social media as a new data source in the context of open source intelligence
AHMET EMİN CERRAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Uluslararası İlişkilerİstanbul Ticaret ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OYA DAĞLAR MACAR
- Uyuşturucu suçları üzerine sosyolojik bir araştırma: Bingöl örneği
A sociological research on drug crime: The case of Bingöl
İLHAN BİNGÖL
- Kulüp madde kültürünün bilinirliği
Awareness about subculture of club drugs
GÖKÇE SEVİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÖKHAN ERSOY
- Kabil'deki madde bağımlılığı kliniklerinde tedavi gören bağımlıların epidemiyolojik özelliklerinin belirlenmesi
Determination of epidemiological characteristics of addicts treated in drug addiction clinics in Kabul
MOHAMMAD İSMAİL FAROOK
Doktora
Türkçe
2019
Halk SağlığıGazi ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA NECMİ İLHAN