Sporda akıldışı inançların duygu, düşünce ve performans üzerindeki rolünün yapısal ve deneysel olarak incelenmesi
Structural and experimental investigation of the role of irrational beliefs in emotion, thought and performance in sports
- Tez No: 748500
- Danışmanlar: PROF. DR. FEVZİYE HÜLYA AŞÇI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Spor, Psychology, Sports
- Anahtar Kelimeler: Akıldışı inanç, spor, duygu, düşünce, performans, Irrational belief, sport, emotion, thought, performance
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Spor Yönetim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Amaç: Araştırmanın temel amacı sporda akıldışı inançlar ile duygular, otomatik düşünceler ve algılanan performans arasındaki etkileşimin farklı araştırma desenlerine göre incelenmesidir. Gereç ve Yöntem: Araştırmada birbirinden bağımsız iki çalışma yürütülmüştür. Çalışma 1 395 katılımcı ile gerçekleşmiştir ve akıldışı performans inançları ile duygu, otomatik düşünce ve algılanan performans arasındaki ilişkinin incelenmesinde yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Çalışma 2'de ise üç kadın voleybolcunun katıldığı, beş oturumdan oluşan Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi uygulaması ile birlikte iki kadın voleybolcunun katıldığı Motivasyonel Görüşme ile birlikte Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi uygulaması gerçekleştirilmiştir. Uygulamalar çoklu başlama düzeyinde tek denekli AB ve ABC desenlerine göre yapılmıştır. Verilerin analizinde etki büyüklüğü ve görsel analizler kullanılmıştır. Bulgular: Çalışma 1'de akıldışı inançların duygular ve otomatik düşünceler aracılığıyla algılanan performansı düşürdüğü bulunmuştur. Çalışma 2'de Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi uygulamasına ve Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi ile birlikte motivasyonel görüşme uygulamalarına katılan sporcuların akıldışı inanç, olumsuz duygu ve olumsuz otomatik düşüncelerinde düşüş, olumlu duygu, olumlu otomatik düşünce ve algılanan performans puanlarında artış görülmüştür. Bununla birlikte motivasyonel görüşme ile birlikte Akılcı Duygusal Davranışçı Terapi uygulamalarına katılan sporcuların olumlu duygu, olumlu otomatik düşünce ve algılanan performans puanlarında gözlenen değişimin daha güçlü olduğu görülmüştür. Sonuç: Araştırmada gerçekleştirilen yapısal ve deneysel inceleme sporcuların performanslarına yönelik akıldışı inançları azaldığı zaman algılanan performanslarında artış olacağını göstermektedir. Bununla birlikte akıldışı inançlarda olan azalma otomatik düşünce ve duygulara da olumlu etki yapmaktadır. Uygulamaların motivasyonel görüşme ile birlikte yapılması ise olumlu yapılara daha fazla katkı yapma potansiyeline sahiptir.
Özet (Çeviri)
Objective: The main aim of this study was to examine the interaction among irrational beliefs, emotions, automatic thoughts, and perceived performance in athletes with different research designs. Material and Methods: Two independent studies were conducted in this thesis. Three hundred ninty five athletes participated in Study 1 and the relationship among irrational performance beliefs, emotions, automatic thoughts, and perceived performance were examined by using structural equation modeling. Study 2 was conducted to test the effects of five sessions Rational-Emotive Behavior Therapy and motivational interviewing with five sessions Rational-Emotive Behavior Therapy on irrational performance beliefs, emotions, automatic thoughts, and perceived performance in female volleyball players. Single-case multiple baseline AB and ABC design were employed in the interventions. Effect size and visual analysis were used in the data analysis. Results: Study 1 demonstrated that irrational beliefs reduced perceived performance through emotions and automatic thoughts. Study 2 indicated that both Rational-Emotive Behavior Therapy interventions lead to decrease in irrational beliefs, negative emotions, and negative automatic thoughts, and increase positive emotions, positive automatic thoughts, and perceived performance. In addition, female volleyball players who participated motivational interviewing with Rational Emotive Behavior Therapy intervention improved their score more on positive emotions, positive automatic thoughts, and perceived performance than female players who participated only Rational-Emotive Behavior Therapy group. Conclusion: Structural and experimental analysis showed that as the irrational beliefs of the athletes decreased, their perceived performance will increase. Furthermore, the decrease in irrational beliefs also has a positive effect on automatic thoughts and emotions. Rational Emotive Behavior Therapy interventions with motivational interviewing has the potential to contribute more to positive psychological structures.
Benzer Tezler
- Akılcı duygusal davranışçı yaklaşım temelli psiko-eğitim programının sporda kaygı ve akıldışı performans inançları üzerine etkisi
The effect of the rational emotional behavior-based psycho-education program on anxiety and irrational performance beliefs in sports
ALİ BURAK TOY
Doktora
Türkçe
2021
PsikolojiMersin ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURHAN TOROS
- Sporcularda akıldışı performans inançları ile tükenmişlik arasındaki ilişkide tutkunluğun aracı rolü
The mediating role of passion in the relationship between irrational performance beliefs and burnout in athletes
GÖZDE YAHYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
PsikolojiMarmara ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEVZİYE HÜLYA AŞÇI
- Sporcuların akıldışı performans inançlarının saldırganlık ve öfke davranışları ile ilişkisi
The relationship between athletes' illornal performance beliefs and their aggressive and rage behaviors
MUHAMMED RAŞİT GEDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporYalova ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU GÜVENDİ
- Kadın futbolcularda akıl dışı performans inancının takım direnci üzerine etkisi
The effect of irrational performance belief on team resilience in women football players
HİLAL NECLA CİHANGİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiSpor Yöneticiliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN ADİLOĞULLARI
- Sporda liderlik davranışlarının takım başarısı üzerindeki etkileri
Başlık çevirisi yok
TUBA SEVİL
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
SporAnadolu ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FETHİ HEPER