Performans sanatında mahremiyeti sergileme
Exhibiting privacy in performance art
- Tez No: 751329
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ORHAN TEKİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Performance, Body, Privacy, Culture, Space
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Heykel Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Biyolojik yapısı gereği beden, anatomik ve cerrahi müdahalelerin araştırma alanı olması ile bilimde ve beraberinde sanatın içinde her zaman yer edinmiştir. Bilimin, sanatın ve felsefenin üçgeninde beden sadece formdan ve figürden ibaret olmadığı gibi kavramsal göstergelerin odağı haline de gelmiştir. Aydınlanma çağı ile birlikte aklın, duyguların, ruhun ve zihnin de varlığıyla ele alınan beden, böylelikle metafiziğin ve sosyolojinin de araştırma alanına girmeyi başarmıştır. Bedenin bir hafızaya, hafızanın da bir bireye ihtiyacı olduğunu öznellik alanında göstermiştir. Beden bireysel hafızanın iletişimsel görevini performans ile sağlayarak yeni bir dil olma özelliğini kanıtlamıştır. Davranış biçimleri sayesinde bireyin düşünce, duygu ve mantığı, tutarlı hale gelebilmesi için benimsenen ahlak kurallarına bağlama isteği doğmuştur. Ancak bu kuralların davranış biçimlerine kısıtlama getirdiği için huzursuzlaşan birey ve toplum modelleri ortaya çıkmaya başlamıştır. Beden kendi biyolojik kültürüyle büyürken, mahremiyet; kimliksizleşen, alansızlaşan ve ortak bir gizliliğe temel hazırlayan bir kavram olmuştur. Bu çalışmada mahremiyet kavramının bireysel rolü performans sanatında sosyolojik ve psikolojik açıdan değerlendirilip kültürel, yapının beden üzerindeki algısı ele alınmıştır. Bu bağlamda çalışmanın birinci bölümünde performans sanatının tarihsel süreçteki gelişimi ve avangard yaklaşımların diğer sanat akımlarıyla etkileşimi kronolojik bir bakışla anlatılmıştır. İkinci bölümde, performatif ifadenin tanımsal ve etimolojik analizi yapılmış, avangard bir yaklaşımla ele alınarak örneklendirilmiştir. Üçüncü bölümde; mahremiyet kavramının inançsal değerler etrafında oluşumunu belirterek, cinsiyetler arası kurulan hâkimiyetin düzenlenmesine yönelik bulgular elde edilmiştir. Kutsal kitaplarda mahremiyet kavramı incelenmiş ve mitsel yanına değinilmiştir. Mahremiyet kavramının modern insanın bedeni ve yaşamı üzerinden ifşası araştırılmıştır ve sanatçının bedeni ile mahremiyeti arasındaki köprünün nerede başlayıp nerede bitiğine dair bir veri elde edilmiştir. Bu veriler nesnesel, mekânsal açılımlarla cinsiyetlere yaklaşımları göstermiştir. Dördüncü bölüm;“Açıklık”terimine Heideggerci bir gözle yaklaşarak, performans sanatıyla mahremiyet düşüncesini bağdaştıran ara mesafeler değerlendirilmiştir. Performatif ifade üzerinden“açıklık”, eylem olarak ölçülüp incelenmiştir. Geleneksel sanat disiplinlerinde var olan yaratım kurallarına da karşı çıkarak sanatçının bedeninde kavramsal derinliklere inilmiştir. Öncelikle bedenin sınırları ve performans sanatındaki yeri mahremiyetin toplumsal ve kültürel içeriğinden bağımsız ve sanatsal olma fikrine dayandırılmıştır. Beşinci bölüm ise;“Ara-lık”isimli performans çalışmasında, mahremiyet düşüncesi performatif bir ifade olarak imgesel bir zeminde izleyiciye sunulmuştur. Ev ve yuva imgesinden hareketle mekân ve bedeni bir temsil olarak göstergesel düzleme taşıyarak“performatif”bağlantılara dayalı, nesnel bir değer oluşturulmuştur. Bedenin belleği psiko-sosyal bir farkındalık oluşturma bilincinde bir manzara ya da bir anlatım biçimine dönüşme yolundaki tespitleri kayda değer bulunmuştur. Bedenin bellek ve kimliği iletimsel bir ifade biçimi olarak incelenmiş ve performans sanatı kapsamında mahremiyetin beden üzerinde pürüzsüzleşmesi amaçlanmıştır. Bedenin mahremiyetiyle iç, mahremiyetsizliğiyle de dış gerçeklik sorgulanarak kavramsal bir bağ yaratılmıştır. Sonuç olarak, performans sanatında bir gösterge olarak bedenin, düşünsel ve fiziksel düzeyde ortaya çıkan çatışmalar hem kavramsal temelleriyle hem de bu temellerin göstergelerini taşıyan bedenin mahremiyet kavramı içinde kuralsızlığı, özgürlüğü, inanç ve etik ikileminden sıyrılması ve bedenin etki alanlarının yöntemleri incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Due to its biological structure, the body has always taken a place in science and art, as it is the research area of anatomical and surgical interventions. In the triangle of science, art and philosophy, the body is not only composed of form and figure, but also has become the focus of conceptual indicators. The body, which was handled with the existence of the mind, emotions, spirit and mind together with the Age of Enlightenment, thus managed to enter the research field of metaphysics and sociology. He showed in the field of subjectivity that the body needs a memory and the memory needs an individual. The body has proven to be a new language by providing the communicative task of individual memory with performance. Thanks to the behavior patterns, the individual's desire to connect his thoughts, feelings and logic to the adopted moral rules in order to become consistent has arisen. However, since these rules impose restrictions on behavior patterns, individual and social models have begun to emerge. While the body grows with its own biological culture, privacy; It has become a concept that has become disidentified, defunct and lays the groundwork for a common privacy. In this study, the individual role of the concept of privacy is evaluated sociologically and psychologically in performance art, and the perception of cultural and structure on the body is discussed. In this context, in the first part of the study, the development of performance art in the historical process and the interaction of avant-garde approaches with other art movements are explained with a chronological view. In the second part, the descriptive and etymological analysis of the performative expression is made and it is exemplified by considering it with an avant-garde approach. In the third part; By specifying the formation of the concept of privacy around religious values, findings on the regulation of the dominance established between the sexes were obtained. The concept of privacy in the holy books has been examined and its mythical side has been mentioned. The disclosure of the concept of privacy through the body and life of modern humans has been investigated and data has been obtained on where the bridge between the artist's body and his privacy begins and ends. These data showed approaches to genders with objective and spatial expansions. fourth chapter; By approaching the term“openness”with a Heideggerian eye, the intermediate distances that reconcile performance art with the idea of privacy are evaluated. Through the performative expression,“openness”was measured and examined as an action. . By opposing the creation rules that exist in traditional art disciplines, the artist's body went into conceptual depths. First of all, the boundaries of the body and its place in performance art are based on the idea of being artistic and independent of the social and cultural content of privacy. The fifth part is; In the performance work titled“December”, the idea of privacy is presented to the audience as a performative expression on an imaginary ground. Based on the image of home and home, an objective value based on“performative”connections has been created by carrying the space and body as a representation to the semiotic plane. His determinations on the way of transforming the body's memory into a landscape or a form of expression in the consciousness of creating a psycho-social awareness were found remarkable. The body's memory and identity are examined as a form of communicative expression and it is aimed to smooth the privacy on the body within the scope of performance art. A conceptual bond was created by questioning the inner reality with the privacy of the body and the external reality with the lack of privacy. As a result, the body as an indicator in performance art, the conflicts that arise at the intellectual and physical level, both with its conceptual basis and the body, which carries the indicators of these foundations, within the concept of privacy, freedom, getting rid of the dilemma of belief and ethics and the methods of the body's influence areas are examined.
Benzer Tezler
- L'art performance en Turquie à la lumière des théories post-structuralistes et féministes
Postyapısalcı ve feminist teori ışığında Türkiye'de performans sanatı
NURDAN DURMAZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2019
Sanat TarihiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ERGUR
- Bob Flanagan örneği üzerinden sanatçının acısının gerçekliği
On the facts of artist?s suffering: The case of Bob Flanagan
ERİNÇ SEYMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Sahne ve Görüntü SanatlarıYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. DR. TURAN AKSOY
- Vito Acconci'nin çalışmalarında mahremiyet kavramının sorunsallaştırılması
Problematizing the concept of privacy in Vito Acconci's work
FUNDA ARSLAN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Güzel SanatlarIşık ÜniversitesiSanat Kuramı ve Eleştiri Ana Bilim Dalı
PROF. MERİÇ HIZAL
- Performans sanatında aidiyet kavramı ve mekân olgusu üzerinden 'Geçmişten Gelen' adlı gösterinin sahne tasarımı
The stage design of the show 'From the Past' on the concept of belongi̇ng and space in performance art
FERHAT KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSahne Dekorları ve Kostümü Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAŞAK ÖZDOĞAN
- Aesthetic experience in performance art: Marina Abramovic the artist is present
Performans sanatında estetik deneyim: Marina Abramovic the artıst ıs present
DEFNE KIRMIZI
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Sahne ve Görüntü Sanatlarıİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesiİletişim ve Tasarım Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET GÜRATA